Nooit meer last van tandenknarsen

Tandenknarsen is, na cariës en tandvleesziekten, de derde aandoening in Nederland die een grote bedreiging vormt voor het gebit. Vrijwel iedereen heeft wel een periode in zijn leven last van knarsen. Maar voor ruim een half miljoen mensen houdt het knarsen zo lang aan dat ze ernstige gebitsproblemen krijgen.

Wat is tandenknarsen?
Tandenknarsen (bruxisme) doet zich voor als u tijdens de slaap de tanden en kiezen met kracht over elkaar schuift of regelmatig flink op elkaar klemt. U kunt er ook overdag last van hebben. Deze vorm wordt waakbruxisme genoemd. Iedereen heeft er weleens last van. Het wordt pas echt een probleem als het niet meer ophoudt en er klachten ontstaan.

De aandoening, waarbij de kauwspieren overactief zijn, valt onder parasomnia. Dat is een verzamelnaam voor slaapstoornissen, waarbij u ongewenste dingen doet tijdens de slaap. Slaapwandelen, praten in uw slaap en eetbuien tijdens de nachtelijke uren behoren ook tot deze categorie.

Hoe komt u er achter?
Er zijn verschillende manieren waarop u er achter kunt komen of u last heeft van tandenknarsen:

• U wordt ’s ochtends wakker met pijnlijke kauwspieren en kiezen en/of hoofdpijn.
• Uw partner merkt dat je knarsende geluiden maakt in uw slaap.
• De tandarts ontdekt een abnormale slijtage aan uw gebit.

Veel wetenschappers zijn van mening dat tandenknarsen pas echt kan worden vastgesteld door middel van een speciaal slaaponderzoek. Zo’n onderzoek wordt bijvoorbeeld gehouden in de Slaapkliniek van het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam.

Oorzaken
Er bestaat geen directe oorzaak voor tandenknarsen. Uit onderzoeken blijkt dat er meerdere factoren een rol spelen, zoals:

• Slaapstoornissen
• Erfelijke factoren (40 tot 60 procent van de gevallen is erfelijk bepaald)
• Psychische stoornissen
• Bepaalde ziektes in het centrale zenuwstelsel
• Roken
• Overmatig alcoholgebruik
• Cafeïne
• Stress
• Angst
• Medicijngebruik (antidepressiva, zoals Prozac)
• Drugsgebruik (XTC-pillen en Cocaïne)

Gevolgen
De gevolgen van tandenknarsen zijn niet bepaald prettig:

• Uw tanden en kiezen kunnen ernstig slijten.
• U kunt spierpijn krijgen in de kauwspieren.
• De kauwspieren kunnen dikker worden, waardoor de vorm van het gezicht verandert.
• Stukken tandglazuur en/of vullingen kunnen afbreken.

Let op: als u nog amalgaamvullingen in uw gebit heeft, is het zaak om deze zo snel mogelijk door een tandarts te laten vervangen. In amalgaamvullingen zit namelijk kwik, dat vrij kan komen. Daardoor loopt u een reële kans op kwikvergiftiging.

Oplossingen
Er zijn verschillende oplossingen tegen tandenknarsen. Fysiotherapie is daar een van. U krijgt dan oefeningen en massages om de kauwspieren te ontspannen. Psychotherapie, met onder andere ontspanningsoefeningen, leert u omgaan met stress. Dit kan het tandenknarsen verminderen. Tot slot is er een plastic bitje. Dit bitje moet tijdens het slapen gedragen worden en beschermt zo de tanden.