Tips om grip te krijgen op je vermoeidheid
Veel (ex-)patiënten met een hart- of vaatziekten, longaandoeningen en kanker hebben last van ernstige vermoeidheid. Er zijn biologische processen die deze vermoeidheid kunnen verklaren. Het goede nieuws is dat je deze processen kunt beïnvloeden met je gedrag. Deze tips helpen je op weg om meer grip te krijgen op je vermoeidheid. Je zult merken dat je minder last hebt van je beperkte energie door conditie op te bouwen, grenzen te stellen en een balans te zoeken in je activiteiten.
1. Bouw conditie op
Door ziekte en de behandelingen kan je fysieke conditie erg achteruitgaan. Je bent dan door de vermoeidheid soms geneigd om op de bank of in bed te blijven terwijl bewegen juist erg belangrijk is. Kies een vorm van beweging die bij jou past. Dit kan wandelen of fietsen zijn, maar ook tuinieren of dansen. Probeer een paar keer per week een half uur lang wat intensiever te bewegen. Daarbij kun je een fysiotherapeut om advies of begeleiding vragen. Beweeg regelmatig. Het helpt om je conditie zoveel mogelijk te behouden tijdens de behandelingen, en deze daarna weer op te bouwen.
2. Stel grenzen
Het is vaak lastig om te accepteren dat je niet alles kunt doen wat je vóór je ziekte deed. Grenzen stellen helpt om niet te veel te doen. Soms moet je keuzes maken in je activiteiten. Wat vind je écht belangrijk of leuk? En wat móet die dag gebeuren? Laat mensen in je omgeving weten dat je (nog) niet alles kan zoals vroeger. Dan kunnen zij daar ook rekening mee houden. Probeer je niet te verzetten tegen je vermoeidheid. Dit kost vaak nog meer energie.
3. Zoek balans en wissel af
Zorg ervoor dat je inspanning en ontspanning afwisselt door de dag en door de week heen. Soms doen mensen heel veel in de ochtend, als ze nog energie voelen. Daarna zijn ze de rest van de dag vaak uitgeput. Door meer balans aan te brengen, houd je meer energie over. Wissel dingen die je móet doen af met leuke dingen waar je energie van krijgt. Houd een vast leef- en slaapritme aan, ook in het weekend. Dit kan je helpen beter te slapen. Wissel beweging af met denkwerk of sociaal contact. Houd je activiteiten bij en hoe je je daarna voelt. Zo kun je zien wat je energie geeft en waar je juist moe van wordt.
Dit artikel is tot stand gekomen met hulp van het Helen Dowling Instituut. Zij zetten zich met het project Fitter bij Ziekte in voor meer bewustzijn over vermoeidheid bij ziekte, en hoe mensen zich weer fitter kunnen voelen.
- Helen Dowling Instituut
