Buienradars: zijn ze betrouwbaar?

Niet 100%

Om maar meteen met de deur in huis te vallen… Nogal wat gebruikers van buienradar-apps en -sites zullen uit eigen ervaring zeggen: zeker niet 100% betrouwbaar. Een flink aantal mensen zal ooit na het raadplegen van een online buienradar met vertrouwen op de fiets zijn gestapt, omdat er nog zat tijd was voordat de meeste nabije bui langs zou komen. En vervolgens verrast zijn door een pittige plensbui. Anderen zijn weer met tegenzin thuisgebleven van een tripje naar het strand, in verband met verwachte regenbuien. Om ’s avonds via het nieuwsweerbericht te horen dat het prachtig strandweer was.

Kortom: de voorspellende gaven van buienradars zijn niet altijd even goed. Tijd dus om te kijken hoe dat komt.

Buienradar

Niet zo lang geleden moest u het nog doen met tekstbeschrijvingen van te verwachten weer. Maar de laatste tien jaar kunt u op steeds meer weersites, of met weer-apps, zelf in detail alle aspecten van het weer bekijken. Zo zijn er allerlei weerkaarten te zien: zoals die met windkrachten- en richtingen of temperaturen in heel Nederland. Deze kaarten worden wel regelmatig aangepast aan de actualiteit, maar als u het venster van uw internetbrowser niet ververst, blijft u de oude waarden zien. De informatie van buienradars wordt daarentegen als een doorlopende animatie weergegeven, zodat u de voortdurende ontwikkelingen ziet.

Een van de populairste sites en apps met een buienradar als middelpunt is het bekende Buienradar. Maar er zijn ook andere sites waarop de beelden van buienradars live worden weergegeven, zoals die van het aloude KNMI.

Hoe werkt het?

Een buienradar, of neerslagradar, werkt met behulp van radiopulsen, zoals die ook gebruikt worden om bijvoorbeeld vliegtuigen te detecteren. Deze pulsen, met een specifieke frequentie, kaatsen tegen regendruppels in of direct onder wolken en sturen een echo terug naar de radarinstallatie. Dit gebeurt vanaf verschillende weerradarstations in Nederland, België en andere landen in Europa. Door de gegevens van de verschillende stations te combineren kan een globaal overzicht van neerslag binnen en buiten de grenzen van Nederland worden weergegeven op een computerkaart.
Zo’n kaart vindt u bijvoorbeeld als u naar www.buienradar.nl gaat. De animatie die met behulp van de radarinformatie wordt samengesteld, geeft huidige- en te verwachten buien weer. Lichte neerslag krijgt een witte kleur, zwaardere een meer blauwe en zeer stevige regen- en onweersbuien zijn rood tot lila.

Wat kan het wel en niet?

Een buienradar heeft helaas soms te maken met een aantal beperkingen:

• Een betrouwbare scan van buien is maximaal zo’n 100 kilometer. Dat heeft te maken met de kromming van de aarde, waardoor verdere scans op een gegevens moment boven de wolken met neerslag uitkomen.
• Het signaal van de radar kan gestoord worden door obstakels, zoals elektriciteitsmasten. Maar ook, ironisch genoeg, door zware buien in de omgeving. In dat laatste geval wordt neerslag die zich verder weg bevindt niet goed gedetecteerd. U denkt dan bijvoorbeeld nadat een zware bui is overgetrokken, de weg op te kunnen met de fiets, waarna u alsnog nat regent door de niet opgespoorde bui erachter.
• Soms worden onterecht verwachte buien gemeld door valse echo’s uit de atmosfeer. Of is de temperatuur zodanig hoog dat regendruppels al verdampt zijn voordat ze beneden komen. Dat gebeurt regelmatig bij lichte buien.
• Vaak zijn op zee allerlei razendsnel opduikende en weer verdwijnende ‘buitjes’ te zien. Dit zijn echter geen echte buien maar valse radarecho’s.V
• Buien komen niet altijd netjes over de kaart aangeschoven. Plaatselijke buien ontstaan soms spontaan en kunnen ook net zo spontaan weer verdwijnen. Deze zijn dus niet goed te voorspelle
• Motregen wordt gewoonlijk niet gedetecteerd door buienradars. Wel wordt er soms op een aparte kaart een voorspelling voor motregen gegeven, maar deze komt met behulp van een andere waarnemingsmethode tot stand.

Conclusie

Informatie van buienradars is over het algemeen goed betrouwbaar, maar de 100% wordt niet gehaald. Houd er rekening mee dat er soms een onverwachte bui kan langskomen: vooral als het al buiig weer is.