Drie jaar na introductie blijkt de Europese zorgpas (EHIC) in Nederland een mislukking. Slechts een klein deel van de verzekerden heeft de kaart aangevraagd.
Stel dat u komende krokusvakantie in Frankrijk of Oostenrijk een been breekt. Het moeten voorschieten van duizenden euro’s medische kosten is dan wel het laatste waar u op zit te wachten. Beter zou zijn als het ziekenhuis de rekening rechtstreeks naar de Nederlandse zorgverzekeraar doorstuurt. Met dat achterliggende idee werd per 1 juni 2004 de European Health Insurance Card (EHIC) ingevoerd. De kaart is gebaseerd op EEG-verordening 1408/71 en vervangt het oude E111-formulier, waarmee tot die tijd spoedeisende hulp kon worden gevraagd.
Slechts 8 procent heeft EHIC-kaart
Drie jaar na de invoering (Nederland maakte gebruik van een overgangstermijn, de kaart is hier pas vanaf januari 2006 verkrijgbaar), blijkt de EHIC in ons land echter een mislukking. Uit een rondgang langs de vier grootste zorgverzekeraars (Achmea, CZ, Menzis en UVIT) blijkt dat nog geen miljoen verzekerden een EHIC hebben aangevraagd. Op de 13 miljoen verzekerden van deze maatschappijen heeft nog geen 8 procent een Europese zorgpas. Dat terwijl iedere verzekerde de EHIC kosteloos kan aanvragen bij zijn zorgverzekeraar (of via ehic.nl). Verzekeraars zijn wettelijk verplicht deze te verstrekken.
Ook zorg met gewone pas
Voor deze mislukking zijn een aantal redenen aan te wijzen. Belangrijkste: de EHIC voegt weinig toe: ook met de gewone zorgpas kan medische zorg in het buitenland probleemloos worden verkregen. ,,De reguliere zorgverzekering geeft namelijk werelddekking,” verklaart Dirk-Jan Westerwoudt van Menzis.
Bovendien hoeven rekeningen ook met de gewone zorgpas niet vooraf worden te betaald. ,,Via de alarmcentrale kan worden geregeld dat alle kosten worden voorgeschoten,” zegt Dennis Verschuur van UVIT. De meeste verzekerden bellen de alarmcentrale sowieso als ze in het ziekenhuis belanden, vertelt Daphne de Wit van EuroCross, alarmcentrale voor Achmea. ,,Wij regelen alles.”
Niet overal geaccepteerd
Kun je met de gewone zorgpas in praktijk bijna overal terecht, tegelijk wordt de EHIC nog lang niet overal in Europa geaccepteerd. ,,Er zijn zorgaanbieders, zowel in Nederland als in het buitenland, die de EHIC weigeren of toch een rekening aanbieden,” erkennen het ministerie van VWS en het College voor Zorgverzekeringen. ,,De praktijk is weerbarstig.”
Daar komt bij dat de bekendheid onder het grote publiek gering is. Omdat de EHIC puur een EU-initiatief is, maken verzekeraars en de overheid er nauwelijks reclame voor. Ze beperken zich tot feitelijke informatie op hun website.
Zelf aanvragen
Deze is bovendien nogal eens onduidelijk: verschillen met de gewone zorgpas worden niet altijd goed aangegeven. Het is daarom onduidelijk voor verzekerden waarom ze een EHIC nodig hebben. ,,Een reclamecampagne van de EU om de bekendheid en acceptatie te vergroten zou goed zijn,” zegt Michiel Verheul van het College voor Zorgverzekeringen (CVZ).
Wat ook niet mee helpt, is dat de pas - in tegenstelling tot sommige andere landen - niet automatisch door verzekeraars verstrekt. Deze moet deze apart worden aangevraagd, bij sommige verzekeraars moet dat zelfs ieder jaar.
EHIC heeft voordelen
Resteert de vraag: moet ik nu een EHIC aanvragen? Dat hangt er van af. Zeker voor wie veel binnen Europa op vakantie is, kan de pas handig zijn. Sommige ziekenhuizen vinden de kaart prettig, constateert alarmcentrale EuroCross. Het is bovendien een bewijs dat je bent verzekerd.
Voordeel is dat met een EHIC – in tegenstelling tot de gewone zorgpas – ook bij eerstelijns hulp (huisarts, fysiotherapie) geen geld te worden voorgeschoten. Daarbij is er nóg een voordeeltje: met een EHIC kun je je eigen risico kado krijgen. De Europese zorgpas vergoedt zorgkosten namelijk niet via de Nederlandse Zorgverzekeringswet (ZVW), maar op basis van het in het vakantieland geldende zorgstelsel. In landen zonder eigen risico krijg je dat geld dus kado.
Veilig gevoel
Ten slotte geeft de EHIC een stukje extra zekerheid. ,,Sommige mensen vinden het fijn om iets concreets in handen te hebben voor als er wat gebeurt," zegt Dennis Verschuur van UVIT. ,,Dat geeft een veilig gevoel."
