Verzekerden zonder vrijwillig eigen risico in de zorgverzekering maken gemiddeld ongeveer twee keer zoveel zorgkosten als verzekerden met een vrijwillig eigen risico. Dit komt vooral omdat verzekerden met hoger eigen risico gezonder zijn. Dat blijkt uit een doorrekening van het Centraal Planbureau (CPB) over zorgkosten tussen 2008 en 2013.
Daarnaast speelt bij een hoger eigen risico ook het effect van 'remgeld'. Het eigen risico verhoogt de prijs van de zorg en dat kan leiden tot extra afname van zorggebruik. Mensen onder de 18 jaar hebben geen eigen risico, mensen boven de 18 jaar wel. Hierdoor kan het CPB berekenen dat voor een 18-jarige een verhoging van het verplicht eigen risico met 100 euro leidt tot een afname van zorggebruik van gemiddeld 26 euro. Omgerekend naar de hele bevolking leidt een verhoging van het eigen risico met 100 euro bij verzekerden met vrijwillig eigen risico tot een afname van zorggebruik van gemiddeld 25 euro per persoon, aldus het CPB.
Premiekorting
Het onderzoek bevestigt eerdere inschattingen van het CPB over het gevolg van het vrijwillig eigen risico. De gemiddelde premiekorting voor een hoger eigen risico is iets hoger dan het gemiddelde remgeldeffect plus de extra betalingen uit eigen zak. Het vrijwillig eigen risico leidt er dus toe dat de solidariteit tussen gezonden en zieken iets kleiner wordt. Daarnaast heeft het CPB becijferd dat het afschaffen van het vrijwillig eigen risico tot een lichte toename van totale zorguitgaven zal leiden. In het zorgstelsel heeft iedereen een verplicht eigen risico van 385 euro. Daarnaast kunnen verzekerden vrijwillig een hoger eigen risico van 100, 200, 300, 400 of 500 euro kiezen in ruil voor een korting op de premie.
- CPB
