Wandelen door het Engeland van vroeger

Ver weg van het grootsteedse rumoer is het knusse Engeland van vroeger nog steeds te vinden. Zeker in de heuvelachtige Yorkshire Dales, bekend geworden door de BBC tv-serie James Herriot over de gelijknamige veearts. En daar loopt een prachtige wandelroute doorheen, dus mijn liefje, wat wil je nog meer! Voor die week wandelen had ik me goed voorbereid op het Engelse weer: regenkleding en extra ondergoed, want je weet maar nooit. Maar het blijkt met 20 graden ongewoon warm en droog. “Bloody hot”, klaagt de ­hoteleigenaar.

De eerste overnachting in een oud hotel in het stadje Ilkley begint al goed. Het is alsof ik in een andere legendarische Britse serie ben beland: Fawlty Towers. De sleutel van mijn kamer past niet, de ventilator in de douche weet van geen ophouden en als ik het raam probeer te openen, breekt het hendeltje af. Maar het personeel is vriendelijk – in tegenstelling tot tv-hotelier Basil Fawlty –, het bed is prima en na een stevig ontbijt ga ik op stap. De worstjes bij de gebakken eieren met bacon en tomaat laat ik nog maar even liggen.

Getty Images

Het landschap van de Yorkshire Dales, in het noordwesten van Engeland, is ronduit lieflijk. Een overschaduwd stenen kiezelpad volgt de loop van het riviertje Wharfe, dat murmelend over kleine stroomversnellingen zijn weg zoekt. Wilde eenden zwemmen een stukje tegen de stroom in en laten zich dan weer meedrijven. In de lucht zie ik kraaien en een enkele buizerd. De route loopt via dorpjes met namen als Appletreewick, Kettlewell en Ribblehead. En die zijn precies zoals je je voorstelt. Met pittoreske witte huisjes rond de parochiekerk en natuurlijk een dorpsherberg die The Craven Arms heet of The Kings Head en waar het eten verrassend goed is. Ik zie niet veel wandelaars onderweg, behalve bij de populaire priorij van Bolton.

Veel dagtripjes gaan naar deze indrukwekkende gotische ruïne aan de oever van de Wharfe, in 1154 gesticht door augustijner monniken die wel wisten wat een mooie plek was. In 1539 werd de priorij van Bolton ontbonden op last van koning Hendrik VIII. Het werk werd uitgevoerd door Hendriks vertrouweling en plaatsvervanger Thomas Cromwell, die een jaar later werd geëxecuteerd.

Getty Images

Nat pak

De ondiepe rivier bij de ruïne kan via zestig stapstenen worden overgestoken. Kinderen doen dat heel soepel, maar nadat ik op de zesde steen haast mijn evenwicht ben verloren, keer ik terug. Geen zin in een nat pak. In het Cavendish Pavilion iets verderop wordt het terras bevolkt door onvervalste Britse wandelaars. Echtparen gekleed in een uniseks jack, kakikleurige of schotsgeruite overhemden, afritsbare wandelbroeken en brede regenhoeden. Je wilt immers niet opvallen in de bush! Een uitzondering vormen twee moslimfamilies, waarvan de vaders en kinderen in kleurige zomerkleding mij vrolijk groeten, terwijl hun zwaar gesluierde dames zedig voor zich uit kijken als ik hen op het smalle pad passeer.

Het is heerlijk wandelen in Engeland. Dankzij het recht van overpad – waarom hebben we dat in Nederland niet? – ben je vrij om dwars door ­particulier terrein te lopen, door het wuivende gras, de wilde bloemen, door de weilanden vol schapen en lammeren. Hun klaaglijke geblaat is al van verre te horen. De weilanden zijn ommuurd, maar er zijn overal trappetjes om eroverheen te klauteren of er zijn gewone hekken. Die moet je altijd goed afsluiten, want ­anders ontsnappen de schapen en wordt de boer boos.

Getty Images

Onderweg ontmoet ik Mike McKensey, die worstelt om een grote ram in de laadbak achter in zijn Range Rover te krijgen. Nog nahijgend vertelt hij: “Ik heb hier zo’n 350 schapen en lammeren, die kunnen goed tegen de schaarse grond en het gure klimaat op de hellingen. Koeien verdragen dat niet, die kan ik in de winter niet buiten laten. Veel lamsvlees gaat naar het Europese continent, daarom ben ik tegen de Brexit want die geeft te veel onzekerheid.” Maar andere schapenboeren denken er anders over. In het Three Hares Café in Sedbergh raak ik in gesprek met Richard Hog­gart, een herenboer uit de buurt, die uiteraard gekleed is in harris-tweed. Hij heeft zo’n duizend beesten op zijn land. “Dat is mijn lam op je bord”, zegt hij trots. Hoggart is juist een vurig voorstander van Brexit: “Brussel bemoeit zich met alles, zelfs met het energieverbruik van onze stofzuigers, en dat willen we hier niet.”

Ruige schrale schoonheid

Na Grassington voert de Dales Way omhoog naar het Upper Wharfedale. Over leisteenplateaus bereik ik een hoogvlakte, begroeid met struikhei en pijpenstrootje. Het uitzicht op de omliggende heuvels is grandioos; het lijkt wel alsof ze leven door het afwisselende spel van zon en wolkenschaduwen. Er is geen mens te zien. Veldleeuweriken vliegen op uit het hoge gras. Eerlijk gezegd vind ik deze ruige schrale schoonheid van de heuvels nog mooier dan de beschutte rivierdalen. Later die week bereik ik de Pennine-heuvels. Het moerassige terrein is zwaar; elke voetafdruk ­verandert in een kleine poel met bruin veenwater.

Getty Images

De volgende ochtend hangt er een dikke mist en begint het zachtjes  te ­regenen. Mooi! Slecht weer hoort  bij het ware Engelandgevoel. En met goede regenkleding loop je gezellig in je ­eigen tentje door een stille wereld, want mist en regen dempen alle ­geluid. Ik schrik als vlak voor mij een fazant met klapperende vleugels wegvliegt. Of was het een patrijs? Dat zou wel heel bijzonder zijn.

Alleen op de wereld, zo voelt het, tot ik op een verlaten weggetje op drie auto’s stuit. Een van de inzittenden vertelt: ”We wachten op een vriend, een hardloper. Hij is vannacht in Ilkley gestart en wil de Dales Way in een dag doen.” In één dag! Terwijl ik al dagen loop  te ploeteren. Gekker moet het niet worden… Op de laatste wandeldag komt aan het eind van de middag de finish in zicht. Lake Windermere schittert tussen de bomen. Aan de waterkant beland ik tussen de toeristen die in de rij voor de rondvaartboten en de fastfood­stalletjes staan. Ik ben weer terug in de bewoonde wereld. Helaas…

Engeland herbergt meer plekken waar je heerlijk kunt wandelen: www.plusonline.nl/tuinenengeland