Opzoek naar paddenstoelen
Edwin Florès noemt zichzelf nog altijd graag ‘wildplukker’, maar is ook al jaren succesvol ondernemer. Hij teelt groenten voor exclusieve restaurants en geeft workshops, zoals het plukken van paddenstoelen.
Het is al laat in het paddenstoelenseizoen als ik aanhaak bij een wandeling van Edwin Florès. Hij is bekend van televisie en schreef samen met sterrenkok Jonnie Boer Het grote wildplukboek. De media noemen hem ook wel de ‘paddenstoelenhunter’. Niet voor niets. Zowel in zijn werk als in zijn privéleven gaat Edwin graag recht op zijn doel af. Zijn jeugd in een arbeidersgezin heeft hem dat geleerd. “Ik moest al vroeg vechten om alles. Zo leer je wel te overleven en voor jezelf te zorgen.” Opgegroeid in de Achterhoek leerde hij al op zijn 4de, niet van zijn vader maar van zijn moeder, wat eetbaar is in de natuur.
Paddenstoelen leren kennen
Edwin verwelkomt de deelnemers met thee en een zoet broodje. “Je moet goed eten en drinken”, klinkt het dreigend uit Edwins mond. “In hoog tempo gaan we een flinke wandeling maken. Ik wil jullie zoveel mogelijk vertellen. Dus niet te veel kletsen, dat is zonde van de tijd.” En terwijl de deelnemers nog gezellig keuvelen bij de thee, loopt Edwin al richting de eerste paddenstoel. “Omdat het nog warm is voor de tijd van het jaar en het nog niet heeft gevroren, verwacht ik nog van alles te vinden”, roept hij enthousiast. Edwin belooft dat we vandaag acht eetbare paddenstoelen leren kennen. “Alsof we naar de supermarkt gaan, gaan we ze gericht zoeken.” Al vrij snel vindt hij er eentje met een soort tepeltje midden op de hoed. Kenners in de groep trekken direct hun veldgidsen tevoorschijn om hem te determineren. Determineren en herhalen is de moeder van alle kennis, volgens Edwin.
Echte kenner
Als zijn cursisten gaan rondwandelen, roept Edwin hen tot de orde: “Ik wil niet dat jullie als een bordercollie om me heen rennen, met van alles aankomen en de boel kapottrappen.” Ook instrueert hij ze om alleen maar te wijzen en vooral niets te plukken. Met reden! “Ik ben diegene die plukt. Ik heb nog nooit een cursist verloren, en dat wil ik graag zo houden”, zegt hij met een knipoog. Van de vijfduizend paddenstoelen die Nederland telt, zijn er veel giftig. Edwin kent 160 eetbare paddenstoelen, en is daarmee een van de weinige echte kenners in ons land. De gevonden paddenstoel heeft de lamellen dicht opeen, waardoor hij niet te verwarren is met de giftige satijnzwam. Het blijkt een nevelzwam te zijn; eetbaar, maar niet zo goed verteerbaar.
Edwins Jeugd
Edwins vader overleed toen hij net was geboren. Hij groeide op met een stiefvader met wie hij geen echte band kreeg. Daarom heeft hij zijn achternaam verandert in ‘Florès’. Graag had hij een vader gehad om zich aan te spiegelen en met wie hij over de belangrijke zaken van het leven kon praten. “Ik doe dat nu met vrienden.” ‘Eigenlijk is het hele leven een opleiding’ luidt een van zijn vele verzamelde levenswijsheden. Edwins liefde en kennis van wat er wanneer groeit in de natuur heeft hij van zijn moeder. “Elke derde dinsdag in juni plukten we bosbessen!” En vervolgt hij: “Grappig, dat wat ik vanaf mijn jeugd heel normaal vind, ineens hip is geworden!”
Vrucht
Als we de grond rondom de boom bekijken, vinden we ook nog een eetbare botercollybia. Makkelijk te herkennen aan z’n schimmel bij de voet en holle steel. De wandeling gaat via de Arnhemse landgoederen Sonsbeek, Zypendaal en Warnsborn. We passeren het statige achttiende-eeuwse Huis Zypendaal. “De paddenstoelen die we plukken, zijn als het ware een vrucht, net als de appels van een boom. Je eet niet de boom op, maar alleen de vrucht”, stelt Edwin ons gerust. Naast de vroege dood van zijn ouders krijgt Edwin op zijn 15de ook nog een zwaar auto-ongeluk te verwerken. Zijn gezicht lag in puin, met onder andere een verbrijzelde neus en schedelbotten. “Ik heb toen geleerd hoe fragiel het leven is, maar ook weerbarstig. Net als de natuur. In periodes van kwetsbaarheid veert het op. Maar dat moet je wel willen zien.”
Groeien
Onder een oude eikenboom maken we een stop. Voorzichtig veegt Edwin de bladeren weg. Hij zoekt als een hond naar een verstopt bot. Stiekem geniet hij wel van de aandacht. En vinden doet hij ook wat. En wel de zeldzame trechtercantharel. Die groeit in symbiose met de eikenboom en is familie van de gewone cantharel. Volgens Edwin groeit het meeste op onverwachte plaatsen, zoals op bouwterreinen. “Dat zijn ontginningsgebieden waar pionierplanten goed gedijen. Je weet nooit wat er groeit of wanneer, maar dát er iets zal gaan groeien, is zeker.” Dat geldt ook voor Edwins persoonlijke leven. Zo is hij jarenlang gids geweest in Zuid-Amerika. En groeide bij de geboorte van zijn kinderen zijn gevoel van verantwoordelijkheid voor dit onschuldige leven.
Proeven
Als we de Sint-Jansbeek vol waterkers passeren, plukt hij wat en laat het ons proeven. Hij kweekt het ook in zijn Casa Foresta in Elst. Hier teelt Edwin sinds hij een gezin stichtte, niet alleen groenten voor gerenommeerde restaurants, hij organiseert er ook allerlei workshops, zoals ‘Worst maken’ en ‘Natuurlijk leiderschap’. “Is hier sprake van wildgroei?” vraag ik hem. Met het risico dat het hem boven het hoofd groeit en het ten koste gaat van zijn gezin. “Ja, dat klopt, ik moet eigenlijk overdragen”, bekent Edwin. “Maar alles is zo leuk! Ik probeer er meer te zijn voor de kinderen, maar helaas lukt me dat nog niet.”
Honingzwam
We staan op de stuwwallen als Edwin wijst op een gele stekelzwam die aan de voet van een berkenboom groeit. “Die moet je weten te vinden, anders loop je er zo aan voorbij.” In Park Sonsbeek vinden we in het gras een kring van sombere honingzwammen. Op de plek waar ooit een boom stond, groeien de zwammen op de wortels. De honingzwam blijkt het grootste levende organisme te zijn. Het kan een diameter hebben van 5,6 km en 2400 jaar oud zijn!
Natuurlijke leider
“We hebben geluk”, roept Edwin even later. “Vind je zo’n boom, onthou hem dan goed, want daar komen de oesterzwammen nog jaren terug. Snij er maar een paar af hoor”, roept Edwin. Dat hij een workshop ‘Natuurlijk leiderschap’ geeft, verbaast me niet. “Veel mensen noemen zich leider, maar dwingen het af door status. Een natuurlijke leider dwingt niet, maar krijgt het. Een natuurlijke leider is iemand die voor de groep zorgt in alle facetten. Dominantie zit daarin, maar ook compassie”, verklaart Edwin ook zichzelf. “De natuur laat succes groeien en floreren tot in het maximale. Daar kan ik enorm van genieten.” Aan het einde van onze paddenstoelenwandeling genieten wij in de buitenlucht van een lunch. Maar Edwin eet niet voordat de geplukte paddenstoelen nogmaals zijn gedetermineerd en iedereen iets te eten heeft.
Wandeling Warnsborn
De NS-wandeling Warnsborn begint in Park Sonsbeek in Arnhem, een van de mooiste parken van ons land. Wandelaars passeren onder meer de Witte Watermolen en het Nederlands Watermuseum. In park Zypendaal lopen ze langs Huis Zypendaal, een achttiende-eeuws monument. Ook de landgoederen Warnsborn, Vijverberg en Lichtenbeek worden aangedaan. Na 10 km kunnen ze in Oosterbeek op de trein stappen, of doorwandelen naar Wolfheze. Ze hebben dan 18 kilometer afgelegd.
Lengte: 10 of 18 kilometer.
Horeca: in Arnhem, Oosterbeek en Wolfheze is een ruim aanbod aan horeca, en ook onderweg zijn er cafés. In Park Sonsbeek zijn bijvoorbeeld meerdere leuke horecagelegenheden.
OV: van NS-station Arnhem naar NS-station Oosterbeek of Wolfheze.
Edwin Florès
Edwin Florès (46) ziet de natuur als een ‘openlucht-supermarkt’. Zelfredzaamheid is zijn drijfveer. Edwin heeft twee kinderen. Zie ook www.casaforesta.nl.
Hella van der Wijst
Hella van der Wijst (51) is journaliste en televisiemaakster. Ze presenteert de tv-programma’s Geloof en een Hoop Liefde en Ik mis je. Ook wandelt en sport ze graag.
- Plus Magazine
