Een aantal jaren na het overlijden van hun partners leren Arie en Lisette elkaar kennen via ‘Collega’s’, een activiteitenclub voor weduwen en weduwnaars. “En toch was het écht geen datingclubje, hoor.”
''Laten we eens gek doen'', reageert Lisette Hartjes op de oproep in Plus Magazine om met mij te gaan wandelen. Als ik met haar een wandelafspraak wil maken, verontschuldigt ze zich met: “Maar we zijn heel gewoon, hoor!” Het is maar wat je gewoon noemt: op jonge leeftijd met drie kinderen weduwe worden en dan verliefd raken op een weduwnaar. Na Brabantse gastvrijheid met koffie en koek wandelen we de voordeur van Arie van Nuland uit. Arie is de nieuwe liefde van Lisette. Acht jaar na het overlijden van haar echtgenoot Tonny leert ze hem kennen. In 2003 sterft Tonny aan longkanker. “Hij was een sportman, nooit ziek. Maar hij werd steeds vaker moe en hees. Al bij de eerste longfoto bleek de kanker zo ver uitgezaaid dat hij niet lang meer zou leven.”
De vrouw van Arie overleed in 2006 aan borstkanker. Het huis waar hij gelukkig was met haar en zijn dochter ligt pal aan het Ivo van Dintherpad. Dit rondje door de velden van Geffen, vlak bij Oss gelegen, kent hij op zijn duimpje. Zo vaak heeft hij het gelopen ‘om de kop leeg te krijgen’, zoals hij dat noemt. Het wandelen begon toen zijn vrouw Gerry midden in de chemokuren zat. “Soms ging ik zomaar lopen en had ik niet eens in de gaten dat ik weer thuis was.” Gele paaltjes wijzen ons het pad dat is vernoemd naar priester, dichter en filosoof Ivo van Dinther. Voor zijn verhalen en Brabantse gedichten putte hij uit zijn geloof en zijn jeugd in Geffen. Een aantal van zijn gedichten staat vermeld op grote stenen langs de wandelroute. Het eerste gedicht op onze route is direct treffend: het gaat over het levenspad dat ieder mens aflegt.
Augustus blijft een rotmaand
Beide echtgenoten stierven aan kanker, beiden in augustus. “Dat blijft voor ons allebei een rotmaand”, mompelt Lisette. Haar man Ton was nog maar 51 jaar en moest drie zonen achterlaten. Hoewel Lisette en Arie veel van elkaars verdriet begrijpen, is zowel het ziekteproces als het afscheid bij beiden heel anders verlopen. Na een zwaar ziekbed van negen maanden sterft de echtgenoot van Lisette. “Hij woog nog maar 40 kg. Wat heeft hij gevochten! En tot op het laatst hield hij zijn humor. Doodziek in bed zei hij: ‘Als ik hier doorheen kom, word ik cliniclown!’” Lisette kijkt lief naar Arie, die ondertussen in zijn eigen verdriet is gekropen. Hoe pijnlijk anders ging zijn Gerry om met haar ziekte. “Zij bestelde nog de wintercollectie van Otto! Terwijl ze elk moment kon sterven! Gelukkig kon ik die nog terugsturen”, grapt Arie met zijn typische gevoel voor humor. Humor die hem erdoorheen heeft getrokken.
Toen er uitzaaiingen in haar lymfeklieren werden ontdekt, heeft Arie in stilte al afscheid genomen van zijn vrouw. Erover praten met Gerry ging gewoon niet. “Ook met onze dochter heeft ze er nooit over gesproken. Tot de zondag voor haar overlijden. Toen heeft ze alleen maar gezegd: ‘Ik denk dat je alleen verder moet met ons pap.’” Lisette pakt de hand van Arie vast om hem te troosten. Het is mooi om te zien hoe goed ze elkaar snappen en de ruimte geven. Lisette vervolgt: “Tonny zei: ‘Als de nood aan de man komt, wil ik een spuitje.’ Maar ik heb er alles aan gedaan om hem hier te houden. Ik gaf hem Brinta met slagroom, zodat hij maar niet verder vermagerde.” Gelukkig voor Lisette hoeft het niet tot euthanasie te komen. Ze hebben goed afscheid genomen en over alles kunnen praten. Zelfs voorbij de dood van Tonny. “Van hem mocht ik niet alleen blijven, hoor. Ik weet nog dat ik boos zei: ‘Maar ik wil geen ander!’”
''Misschien moet jij van 'moeten' 'willen' maken''
We passeren het Bijenteeltmuseum en wandelen in een mooie laan met aan weerszijden berken. “Hier zaten vroeger patrijzen. Maar ja, die kunnen zich nu nergens meer verstoppen”, merkt Arie op. Door de ruilverkaveling is hier het heggenlandschap verdwenen. Wat ooit het zogenaamde monnikenpad van klooster naar kerk was, is in 2006 omgedoopt tot Ivo van Dintherpad. Hier heeft Arie al wandelend heel wat onbesproken verdriet verwerkt. “Ook over haar begrafenis hebben we nooit kunnen praten”, schudt Arie zijn hoofd. Om maar iets omhanden te hebben, verbouwde Arie direct na het overlijden van zijn vrouw het hele huis. Hij ruimde al haar spullen op en pakte na twee weken zijn werk als metselaar weer op. Tot hij vastliep en een therapeut de simpele woorden zei: ‘Arie, misschien moet jij van ‘moeten’ ‘willen’ maken.’ Arie: “Toen viel het kwartje dat ik het anders moest gaan doen in m’n eentje.” Lisette begon pas veel later met het opruimen van herinneringen aan haar huwelijk. “Het duurde lang voordat ik zijn kleding kon wegdoen. Daarmee voelde ik hem nog bij me. Alles wat ik wilde bewaren, deed ik in een kist. Nog altijd vragen de kleinkinderen of ze in ‘opa’s kist’ mogen kijken. Als ze er dan weer een knuffel of portemonnee uit halen, vind ik dat fijn.”
We zijn samen even stil
We passeren de kroeg tegenover de kerk in Geffen, die al snel de stamkroeg van Arie werd. “Daar kon ik mijn verhaal kwijt.” En dan lacht hij naar Lisette: “Dat hoeft gelukkig nu niet meer.” Als we de begraafplaats naast de kerk oplopen, wijst Arie op de herdenkingsplek van dichter Ivo van Dinther bij het graf van zijn ouders. Verderop ligt Aries echtgenote. Al van ver valt zijn oog op de grafsteen en bromt hij: “O, is-ie alweer volgescheten. En ze heeft nog wel zo’n hekel aan vogels!” Nadat de steen weer is schoongepoetst, vertelt Arie dat hij juist zo’n vogelliefhebber is en na het overlijden van Gerry een vogelparadijs in de achtertuin heeft gecreëerd. Waar Lisette juist erg van geniet. Zo gaat dat in het leven. We zijn samen even stil. Het toont hoe gewoon het is dat Lisette hier staat bij het graf van Aries vrouw.
'Collega's'
Als we de begraafplaats weer verlaten, vertelt Lisette dat ze zes jaar alleen was toen ze in de krant las over ‘Collega’s’. Een lowbudgetclub voor weduwen en weduwnaars die zélf hun uitjes verzinnen. “Ik was ieder jaar meer dan welkom bij mijn zus met kerst, maar wilde niet altijd op haar blijven leunen.” In een opwelling belde Lisette of er nog een plaatsje voor haar was bij het kerstdiner van ‘Collega’s’. “Bij aankomst dacht ik even: wat doe ik hier!? Maar het was een warm bad waar ik instapte!” Ook Arie weet dat moment nog precies. Er waren 49 vrouwen en slechts 7 mannen. “En toch was het écht geen datingclubje, hoor”, zegt hij met nadruk. Beiden hadden vooral behoefte aan goed gezelschap om dingen mee te ondernemen. En zo gingen Arie en Lisette van concert naar kermis naar een dansavond. “Ik ben niet zo’n danser, maar toen ik Lisette vasthad, dacht ik: die houd ik vast”, lacht Arie. Direct vertelde hij het zijn dochter. Die alleen maar zei: ‘Ga maar lekker, pap.’
Die toestemming was belangrijk voor Arie. Tijdens een weekendje Alkmaar met nog een paar mensen sprong de vonk over. Arie: “Op het station heb ik toen gevraagd: ‘Wat weerhoudt ons om samen verder te gaan?’” Lisette: “Ja, en dan krijg je echt weer vlinders in je buik, hoor. Ik wist niet dat het nog kon!” Ook de kinderen van Lisette waren alleen maar blij voor haar dat ze met Arie haar verdere leven kon delen. Sindsdien hebben ze een latrelatie en wandelt Arie regelmatig van Geffen naar Lisette, die in Oss woont. Afgelopen december vierden ze voor het eerst Sinterklaas met alle kinderen en kleinkinderen. “Dat klikte direct.” En elk jaar vieren ze hun samenzijn op de dag van hun eerste kus. Waar die precies is gegeven, is nog altijd onderwerp van discussie, lachen beiden.
Arie en Lisette
Arie van Nuland (55) kreeg met zijn vrouw Gerry een dochter. Lisette Hartjes (64) kreeg met haar echtgenoot Tonny drie zonen. Na de dood van Gerry en Tonny krijgen Arie en Lisette een relatie. Binnenkort zijn ze vijf jaar samen. Meer informatie over de ontmoetingsclub ‘Collega’s’: www.weduwen-weduwnaars.nl
Hella
Hella van der Wijst (51) is journaliste en televisiemaakster. Ze presenteert de tv-programma’s Geloof en een Hoop Liefde en Bakkie Troost. Ook wandelt en sport ze graag.
Ivo van Dintherpad
Pater Ivo van Dinther (1915-2001) was jarenlang rector van een verpleegtehuis, maar in Brabant vooral bekend als schrijver, tekenaar en schilder. Later schreef hij ook in het Geffens dialect. Op het Ivo van Dintherpad staan panelen met zijn gedichten.
Startpunt: Imkerij en Bijenteeltmuseum Ecopoll in Geffen, www.ecopoll.nl
Lengte: 6 kilometer.
Horeca: in Geffen zijn een paar cafés, in Oss zijn er meerdere.
OV: NS-station Oss-West, 3,5 kilometer vanaf de imkerij. Wie met de auto komt, kan bij de imkerij parkeren.
