Spataderen, maar dan in de darm
Hoewel ze niet vaak onderwerp van gesprek zijn, krijgt maar liefst de helft van de bevolking een keer last van deze pijnlijke kwaal. Hard persen, maar ook overgewicht of een zwangerschap kunnen aambeien tot gevolg hebben. Wat zijn het precies?
In de overgang van de endeldarm naar de anus zitten zwellichamen. Deze zwellichamen bestaan uit sponsachtig weefsel met bloedvaatjes, overdekt met een laagje darmslijmvlies. Ze helpen de sluitspier om de darmuitgang goed af te sluiten, zodat er geen gas of vocht kan ontsnappen.
Hoewel ze dus heel nuttig zijn, kunnen de zwellichamen en hun bloedvaatjes ook voor veel ongemak zorgen. Als ze te veel opzwellen, krijg je last van aambeien of in medische termen hemorroïden. Het zijn een soort spataderen, maar dan in de endeldarm.
Inwendig of uitwendig
Aambeien kunnen zowel inwendig als uitwendig optreden. Als ze zich alleen in het darmkanaal zelf bevinden, spreken we van inwendige aambeien. Deze zijn niet zichtbaar en hoeven niet pijnlijk te zijn, maar ze kunnen wel bloeden.
Zwellen aambeien verder op en zakken ze uit, dan puilen ze uit tot buiten de sluitspier. Dat noemen we uitwendige aambeien. Je voelt dan een bobbeltje zitten. Een naar buiten gezakte aambei gaat aanvankelijk vanzelf weer terug. In een later stadium moet je hem naar binnen terugduwen.
Stadia
Naast een indeling in in- en uitwendig, is er ook een indeling op basis van ontwikkelstadia:
- Stadium 1: Inwendige aambei die bloedt als de ontlasting erlangs schuurt. In deze fase bestaan de symptomen uit jeuk en pijn tijdens en na het toiletbezoek.
- Stadium 2: De aambei komt met de stoelgang mee naar buiten, maar gaat daarna vanzelf weer terug de darm in. De jeuk, branderigheid en gevoeligheid nemen in dit stadium toe.
- Stadium 3: De aambei is zo gezwollen dat deze buiten de anus zakt en niet meer vanzelf de darm in gaat. Je kunt hem wel terugduwen, maar dat doet zeer. In dit stadium kun je de zwelling voortdurend voelen zitten.
- Stadium 4: De aambei hangt naar buiten, kan niet meer teruggeduwd worden en doet erg zeer. Zitten is lastig.
Klachten
Hoe weet je of je aambeien hebt? Aambeien kunnen jeuken, pijn doen en een branderig gevoel geven. Schuurt er harde ontlasting of wc-papier langs, dan gaan ze bloeden. Je ziet dan helderrood bloed op het papier of in de toiletpot.
Zit de aambei de sluitspier in de weg, dan sluit deze de darmuitgang niet meer goed af, waardoor je ontlasting, bloed en slijm verliest. Dit kan de jeuk en pijn verergeren.
Wordt de aambei groter en knelt de sluitspier de bloedvaatjes af, dan zwelt de aambei verder op en gaat hij steeds meer zeer doen en makkelijker bloeden.
Naar de dokter
Aambeien zijn niet gevaarlijk, maar natuurlijk wel vervelend. Er zijn verschillende mogelijkheden om ze te behandelen, dus blijf er niet mee rondlopen. De oorzaak van bloed uit de anus kan bovendien ook minder onschuldig zijn. Zit er bloed bij je ontlasting, maar weet je niet zeker of je aambeien hebt, ga dan naar de huisarts.
- Artsennet
- AMC
- Aambeien.nl