Bij bank-aan-huis-fraude moet het slachtoffer in de regel de schade helemaal zelf betalen. Bij deze vorm van fraude is het slachtoffer namelijk zeer onvoorzichtig geweest: hij heeft zelf de bankpas plus pincode aan een onbekende meegegeven. Toch kunnen er op deze basisregel uitzonderingen zijn, zodat de bank ook een flink deel van de schade moet dragen. .
Dat blijkt uit een uitspraak van de Commissie van Beroep van het Kifid. Eerder had de Geschillencommissie de kant van de bank gekozen en geoordeeld dat het slachtoffer de schade volledig zelf moest dragen. In deze zaak draait het om een echtpaar dat werd benaderd door fraudeurs die zich voordeden als medewerkers van de alarmcentrale van de Rabobank. Via een sms weten de oplichters het echtpaar over te halen hen te bellen. Het echtpaar gelooft het verhaal van de fraudeurs en in paniek doen ze wat er wordt gevraagd. Een handlanger van de fraudeur komt bij het echtpaar langs en zij geven hun bankpas en pincode af. Vlak daarna wordt er contant geld opgenomen met de passen. Eerst duizend euro, daarna een poging tot opname van nog eens twaalfhonderd euro. De bank detecteert deze tweede poging en blokkeert de rekening.
Op instructie van de fraudeur belt een van de slachtoffers met de bank. Zij vertelt de bank het verhaal dat de fraudeur haar heeft ingefluisterd: er is geen sprake van oplichting, het geld is nodig voor een dagje naar Antwerpen. Na dit telefoongesprek geeft de bank de rekening weer vrij. Binnen korte tijd verdwijnt er via enkele transacties in totaal bijna honderdvijftig duizend euro. De volgende dag gaat een van de slachtoffers naar de bank om de nieuwe bankpas op te halen. Pas op dat moment valt het kwartje: ze zijn opgelicht. Ze spannen een procedure aan, maar bij de Geschillencommissie krijgen ze geen gelijk. Ze zijn zelf verantwoordelijk voor de schade.
Detectiesysteem
De Commissie van Beroep vindt dat de aansprakelijkheid van de consument in dit geval beperkt is. Dat heeft te maken met de manier waarop de bank ongebruikelijke transacties detecteert. De tweede poging van twaalfhonderd euro werd opgemerkt en leidde tot een blokkade. Pas na een telefoontje van de consument is de bankrekening gedeblokkeerd. Vervolgens zijn de volgende ongebruikelijke transacties niet meer opmerkt. Uit een toelichting van de bank concludeert de Commissie dat dit een gevolg is van de instelling van het detectiesysteem. Zo'n systeem wordt continu aangepast op basis van nieuwe ervaringen. Dat is een zoektocht en de Commissie vindt het onjuist dat de prijs hiervan volledig door de consument wordt betaald. De Commissie beperkt daarom de aansprakelijkheid van de consument. De bank moet honderdduizend euro van het verloren bedrag betalen.
