Op adem met yoga

Nadat de hippies yoga naar het Westen brachten, ontdekten ook Hollywoodsterren en zakenmensen dat de oefeningen – na zware dagen op filmset of kantoor – stress kunnen verjagen. Er ontstonden hier zelfs nieuwe vormen, zoals poweryoga (pittige oefeningen), aerial yoga (zwevend oefenen) en bikram yoga (oefenen in extreme hitte). Inmiddels rollen wereldwijd vele miljoenen mensen geregeld hun yogamatje uit; in Nederland alleen al zijn dat er naar schatting zo’n 550.000.

Geduld wordt beloond

Yoga is dé methode om geestelijk en lichamelijk in balans te komen. Het woord yoga is afgeleid van het woord yug, dat in het Sanskriet ‘eenheid’ of ‘verbinding’ betekent. Met yoga verbind je lichaam en geest met elkaar. In het Verre Oosten is het beoefenen van yoga meer spiritueel gericht, maar in het Westen doen mensen vooral aan yoga om te ontspannen, leniger te worden en de negatieve gevolgen van stress tegen te gaan. Hatha yoga is daarvoor het meest geschikt; hierbij leer je je lichaam beheersen door middel van houdingen (de zogenoemde asana’s) en ademhalingsoefeningen. Yoga is geen therapie, maar laat je op adem komen, letterlijk en figuurlijk. Het is trouwens niets voor ongeduldige mensen die snel effect willen. Om iets met yoga te bereiken, heb je geduld en volharding nodig.

Adem in, adem uit

Bij alle yogavormen wordt veel aandacht besteed aan pranayama: de beheersing van de ademhaling. Een heerlijke basisademhalingsoefening om te ontspannen en stress te verlichten, is deze:

• Ga languit op je rug liggen. Het kan op een bed, een yogamat of een tapijt, als het maar comfortabel aanvoelt. Buig je knieën en zet je voeten op heupbreedte plat op de grond.
• Leg een hand op je buik en adem gewoon door, terwijl je let op de kwaliteit van de ademhaling. Voelt ze gespannen, ongelijkmatig of oppervlakkig aan? Probeer nog niets te  veranderen.  
• Probeer dan zo ontspannen en gelijkmatig mogelijk te ademen. Las steeds een kleine pauze in tussen het in- en uitademen. Adem in door je neus en uit door je mond.
• Let op de bewegingen van je lichaam. Je merkt dat je buik van nature opzwelt als je inademt en samentrekt als je uitademt.
• Probeer je buik wat meer uit te zetten bij het inademen, en in te trekken als je uitademt, zodat je de natuurlijke beweging van je middenrif ondersteunt en je dieper gaat in- en uitademen.
• Tel langzaam tot vier bij het inademen, houd de adem even vast en tel tot acht bij het uitademen.

Kies je yoga

Er zijn veel verschillende vormen van yoga, zodat je kunt kiezen welke variant het beste bij je past. Dit zijn de meest bekende:
- Hatha yoga  is de ‘klassieke’ yoga, die in Nederland het meest wordt beoefend. Bij deze variant wissel je verschillende houdingen met elkaar af en doe je adem-halingsoefeningen.
- Yoga nidra  richt zich op meditatie. De oefeningen brengen deelnemers in een bijna-slaaptoestand waarin ze toch volledig bij blijven. Deze yogavariant tussen slaap en bewustzijn zou aan de basis liggen van de meeste ontspanningsmethodes. Sommige beoefenaars stellen dat een half uur yoga nidra gelijkstaat aan drie uur gewone slaap.
- Ashtanga yoga  is best een heftige yogavorm, waarbij de houdingen elkaar in hoog tempo opvolgen en er zelfs wordt gedanst. Poweryoga is hiervan afgeleid.
- Tantra yoga  is vooral bekend door het effect dat het heeft op de beleving van seks, maar het is veel meer. Bij tantra yoga herprogrammeer je je brein, zodat je verlangens op een hoger niveau worden getild. Zo leer je met tantra yoga hoe je de energie die in je schuilt volledig tot uiting kunt brengen – ook in bed, al komt hierbij wel veel geduld aan te pas.

En... het maakt gezonder

Volgens verschillende onderzoeken helpen de traditionele yogavormen tegen rugpijn, spierpijn, slapeloosheid, milde depressie, angst en stress. Ook over de voordelen van zwangerschapsyoga wordt steeds meer bekend. Deze aangepaste vorm zou een positief effect hebben op onder meer vermoeidheid en allerlei ongemakken, zoals rugpijn, spataderen, gezwollen enkels, aambeien, hoofdpijn en ook zou het prenatale stress tegengaan. Bovendien zou het een te hoge bloeddruk helpen voorkomen en zorgen voor minder vroeggeboorten en keizersneden, en voor een minder pijnlijke en kortere bevalling. Mensen die lijden aan een aandoening of die zwanger zijn, kunnen met de huisarts overleggen of yoga geschikt voor hen is. Kijk ook uit met yoga-oefeningen als je rugklachten hebt en forceer jezelf nooit (gelukkig mág dat niet eens).