13 oorzaken van vaginale jeuk

1. Schimmelinfectie (vaginale candida)

Een schimmelinfectie, ook wel candida of candidiasis genoemd, is een bekende oorzaak van een jeukende vagina (vulvaire jeuk). Ongeveer 75 procent van de mensen met een vulva krijgt ooit te maken met zo'n schimmelinfectie.

Een schimmelinfectie treedt op wanneer de gist Candida albicans - een gistachtige schimmel die van nature aanwezig is in en op het menselijk lichaam - overmatig groeit in de vagina en vulva. Antibioticagebruik, een verminderde afweer en zwangerschap kan een infectie in de hand werken, evenals seks. Naast vaginale jeuk, gaat een schimmelinfectie gepaard met brokkelige, witte afscheiding en een branderig gevoel en roodheid.

2. Bacteriële vaginose

Bacteriële vaginose, vaak BV genoemd, is een veel voorkomende aandoening bij mensen met een vulva. Het is geen besmettelijke aandoening of soa, maar een infectie die wordt veroorzaakt door een verstoring van de zuurgraad in de vagina. De vaginale flora kan verstoord raken door bijvoorbeeld een nieuwe seksuele partner, het gebruik van antibiotica, het plaatsen van een spiraaltje of de vagina te wassen met zeep. Jeuk is een symptoom van bacteriële vaginose. Andere klachten zijn een sterke vaginale (vis)geur, waterige grijswitte afscheiding en rode schaamlippen.

3. Hormonen

Als je hormoonspiegel verandert, zoals bij je menstruatie, een zwangerschap of tijdens de overgang, kun je vaginale jeuk krijgen. dit geldt overigens ook als je begint of stopt met de pil. Om jeuk voor, tijdens en na de menstruatie te voorkomen is het belangrijk tampons of maandverband tijdig te verwisselen. Gebruik eventueel verzorging op natuurlijke basis. Draag het liefst katoenen ondergoed. Ook vaginale droogheid kan vulvaire jeuk veroorzaken. Tijdens de overgang daalt de oestrogeenproductie, wat ervoor zorgt dat het slijmvlies van de vagina dunner wordt. Overigens kan een afname van de hoeveelheid oestrogeen ook optreden tijdens de menstruele cyclus en tijdens het geven van borstvoeding.

4. Allergisch contacteczeem

Bij allergisch contacteczeem heb je last van een rode, jeukende huid met schilfers, bultjes, blaasjes, kloofjes of korstjes. Soms is de huid ook gezwollen. Bekende producten die klachten rond de vagina kunnen veroorzaken zijn condooms, geparfumeerd of gekleurd toiletpapier, ondergoed en badkleding, zeep, inlegkruisjes en zaaddodende pasta's. Koude kompressen kunnen helpen tegen de jeuk. De dokter kan een hormooncrème voorschrijven om de ergste klachten te onderdrukken.

5. Lichen sclerosus

Lichen sclerosus is een relatief vaak voorkomende, hardnekkige chronische huidafwijking, die zich meestal voordoet op de schaamlippen, de ingang van de vagina, de anus, en bij penissen op de eikel of de voorhuid. Mensen die het hebben, krijgen (vaginale) jeuk, het voelt strak en pijnlijk aan en er verschijnen witte plekjes rond de geslachtsdelen. Het komt vooral voor bij mensen met een vulva tussen de 50 en 70 jaar, maar ook jongere mensen kunnen het krijgen. Waarschijnlijk gaat het om een auto-immuunziekte. Bij warmte kan de jeuk verergeren. Lichen sclerosus kan niet genezen worden, maar de belangrijkste klachten zoals jeuk en pijn kunnen vrij goed behandeld worden. Bij jonge vrouwen verdwijnt lichen sclerosus soms spontaan tijdens de puberteit.

6. Psoriasis

Psoriasis is een niet-besmettelijke huidaandoening waarbij rode en schilferende plekken op de huid verschijnen. Deze plekken komen op het hele lichaam voor, dus ook rond de vagina, met vaginale jeuk tot gevolg. De precieze oorzaak van psoriasis is niet bekend.

7. Genitale herpes

Genitale herpes is een zeer besmettelijke seksueel overdraagbare aandoening (soa), die veroorzaakt wordt door het herpes-virus. Er bestaan twee types herpes die door seksueel contact doorgegeven kunnen worden. Herpes genitalis doet zich voor op de geslachtsdelen, terwijl herpes labalis op de lippen verschijnt (een koortslip). Herpes genitalis is te herkennen aan kleine, pijnlijke en jeukende blaasjes of zweertjes op of in de vagina of anus. Het virus blijft levenslang in je lichaam aanwezig. Griep, een slechte weerstand, stress of bijvoorbeeld de menstruatie kunnen een nieuwe aanval uitlokken.

8. Gonorroe

Gonorroe, ook bekend als 'een druiper', is een zeer besmettelijke soa die veroorzaakt wordt door de Gonokokkenbacterie. Bij mensen met een vulva veroorzaakt de aandoening meestal geen klachten. Zijn ze er wel, dan kun je denken aan etterige groene vaginale afscheiding, pijn tijdens het vrijen en irritatie en jeuk in de schaamstreek. Gonorroe is goed te behandelen met antibiotica. Vermoed je dat je het hebt, ga dan naar de huisarts.

9. Scabiës (schurft)

Scabiës, ook wel schurft genoemd, wordt veroorzaakt door de schurftmijt. De vrouwtjes graven gangetjes in de huid en leggen daarin hun eitjes. Schurft veroorzaakt hardnekkige jeuk, vooral 's avonds en 's nachts. Rond de geslachtsorganen kun je het herkennen aan kleine, roodpaarse bultjes. Krabben helpt niet en de huid beschadigt erdoor. Schurft wordt meestal overgebracht door seksueel contact, maar je kunt het ook krijgen door in het bed van iemand met schurft te slapen of diens kleren te dragen. Het is namelijk erg besmettelijk. een bezoek aan de huisarts is nodig.

10. Schaamluis

Schaamluis oftewel platjes komen tegenwoordig veel minder voor dan vroeger. Toch kun je ze nog steeds oplopen. Schaamluis wordt overgedragen door seksueel contact, maar ook via beddengoed en handdoeken. De jeuk ontstaat vaak bij het uitwendige deel van de vagina, waar rode plekken ontstaan door de beten. De jeuk is vaak 's nachts het ergst. Een besmetting met schaamluis is goed te behandelen met anti-luizenproducten van drogisterij of apotheek. De luis kan overigens ook aanwezig zijn op de onderbuik, tussen de billen en op de bovenbenen.

11. Genitale wratten

Genitale wratten worden veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV). Dit virus wordt bijna altijd overgebracht door seksueel contact. De wratten veroorzaken pijn en jeuk en sos abnormale afscheiding. Genitale wratten zijn zeer besmettelijk. De huisarts kan ze bevriezen door ze aan te stippen met vloeibare stikstof. De arts kan ook een crème tegen de wratten voorschrijven of ze wegsnijden.

12. Trichomonas

Trichomonas is een soa die veroorzaakt wordt door besmetting met de parasiet Trichomonas vaginalis. Deze parasiet loop je op door seksueel contact, maar hij kan ook enige uren blijven leven in urine, vaginaal vocht of sperma. Je kunt dus besmet raken met trichomonas door op een vochtige toiletbril te gaan zitten. Trichomonas kenmerkt zich niet alleen door vaginale jeuk, maar ook door een groengele, schuimende vaginale afscheiding, pijn bij het plassen en irritatie van de huid rond de vagina. Als je vermoedt dat je besmet bent, moet je naar de dokter voor een antibioticakuur.

13. Slechte intieme hygiëne

Ook een slechte intieme hygiëne kan vaginale jeuk veroorzaken. De vagina is erg gevoelig en vatbaar voor irritaties. Het wassen met zeep kan bijvoorbeeld een negatieve invloed hebben op de vaginale flora, met jeuk als gevolg. Was de vagina daarom het liefste gewoon met water. Vervang maandverband en tampons regelmatig om irritatie tegen te gaan. Draag katoenen ondergoed en gebruik geen geparfumeerde sprays of reinigingsproducten.

Vaginale jeuk behandelen

De oorzaken van een jeukende vagina kunnen variëren van een infectie zoals bacteriële vaginose of een vaginale schimmelinfectie tot een soa. Omdat de oorzaken zo divers zijn, is de behandeling dat ook. Voor een vaginale schimmelinfectie kun je zonder recept geneesmiddelen halen bij drogist of apotheek. Vermoed je een soa, of twijfel je over de oorzaak dan is een bezoekje aan de huisarts altijd verstandig. De huisarts kan je allemaal gerichte vragen stellen, een lichamelijk onderzoek doen en eventueel een uitstrijkje maken.