Als een dierbaar persoon er niet meer is, is het verdriet – zeker in de eerste periode – vaak onmetelijk groot. Rouwen gaat in kleine stapjes, en de ene periode is zwaarder dan de andere. En dan komen de feestdagen van december er ook nog aan. Hoe gaat u daarmee om?
De meeste mensen zien als een berg op tegen een eerste kerst zonder hun dierbare. En dat is niet vreemd: kerst is nu eenmaal een familiefeest. Het is dan ook goed om stil te staan bij hoe u juist deze feestdagen wilt doorbrengen.
Niets is raar
Om te beginnen: niets is raar! Wij mensen zijn nogal eens geneigd te denken dat iets hoort of niet hoort, maar niets is minder waar. Dus als u (een van de) feestdagen het liefst alleen doorbrengt, is dat genoeg reden om dat ook daadwerkelijk te doen. Alleen u kunt voelen waar u deze feestdagen behoefte aan hebt, dat kan niemand anders voor u bepalen.
Open en eerlijk
Het is belangrijk dat u open en eerlijk bent over wat u wilt. Uw naasten kunnen daar dan rekening mee houden en u voorkomt er scheve gezichten mee. Vraag ook aan uw naasten hoe zij deze eerste feestdagen zonder uw dierbare zien. Door er samen in alle openheid over te praten, kan er zomaar een geheel nieuwe invulling van (een deel van) de feestdagen ontstaan.
Gedenkmomenten
Wellicht wilt u juist tijdens de feestdagen iets extra’s doen om uw dierbare te gedenken. Een gezamenlijk gedenkmoment aan tafel, een toost, een speciaal ingericht hoekje op de tafel, een foto, speciale muziek die herinneringen oproept aan al die eerder gevierde feestdagen samen – het kan allemaal. U kunt ook afspreken om met uw naasten te gaan wandelen op een plek die voor uw dierbare veel betekende. U kunt samen het graf bezoeken. Er zijn talloze manieren om ervoor te zorgen dat uw dierbare er ook tijdens deze feestdagen bij is. Niet langer fysiek, maar wel in de hoofden en harten van u en uw naasten.
Feestdagen en rouw
Vijf tips om de feestdagen goed door te komen:
- Ga goed na wat u zelf wilt, waar u zelf behoefte aan hebt. Realiseer u daarbij dat niets raar is;
- Bespreek uw eigen behoeften voor deze feestdagen met uw naasten. Ieder rouwt op zijn eigen manier en heeft daarin ook zijn eigen behoeften. Probeer rekening met elkaar te houden, geef elkaar de ruimte en realiseer u dat geen mens hetzelfde is;
- Schaam u niet voor uw verdriet. Misschien wilt u de kerst het liefst met de gehele familie doorbrengen, misschien verheugt u zich daar zelfs wel op. Toch kan het ook dan gebeuren dat u straks aan de kersttafel zomaar in tranen uitbarst of u alleen maar ontzettend verdrietig en eenzaam voelt. Schaam u daar niet voor! Rouw is nu eenmaal onvoorspelbaar en niet te sturen;
- Wilt u de feestdagen alleen of juist samen vieren? Wat u ook doet, bereid u voor. Viert u het samen, verdeel dan de (kook)taken die daarbij komen kijken. En bent u liever alleen, haal dan in elk geval tijdig voldoende boodschappen in huis, zodat u straks echt even de deur niet uit hoeft;
- Wees niet verbaasd als u zich na de feestdagen extra moe of verdrietig voelt. De decemberperiode is hoe dan ook een tijd die vaak veel energie kost. Daar komt nu uw verdriet nog eens bij: ook rouw kost veel energie. Wees daarom lief voor uzelf: doe het even wat rustiger aan, ga op tijd slapen en kruip eens wat vaker ’s middags met een dekentje op de bank.