In de hectische week tussen overlijden en uitvaart komt er veel op u af. Soms is al bekend wat de uitvaartwensen van de overledene waren, maar het gebeurt ook vaak genoeg dat de dood volkomen onverwacht komt en dan is het aan de nabestaanden om er een mooie en passende uitvaart van te maken. In dit artikel zetten we de belangrijkste mogelijkheden op een rij.
Als u wordt overspoeld door emoties is het maken van keuzes rond een uitvaart niet eenvoudig en daarom is het ook zo belangrijk de dood en de uitvaartwensen bespreekbaar te maken. Op die manier ontdekt u wat u en uw naasten belangrijk vinden, en dat is weer belangrijk om van een uitvaart een warme herinnering te maken.
Uitvaartverzorger
De eerste keuze die u moet maken, is die voor de uitvaartverzorger. Een belangrijke keuze, want dit is de persoon die u gedurende de week van de uitvaart bijstaat. Hij (of zij) neemt u veel regelwerk uit handen en loopt deze dagen ook op emotioneel vlak met u mee. De uitvaartverzorger helpt u onder meer met de rouwkaart, de keuze voor de kist, bloemen, rouwvervoer, het regelen van de locatie, enzovoort. Ook kan de uitvaartverzorger voorgaan in de dienst.
Als er een uitvaartzekering is, dan belt u de verzekeraar waarna die een uitvaartverzorger voorstelt. Heeft u zelf al iemand op het oog – bijvoorbeeld iemand uit de regio? Vraag dan aan de verzekeraar of u deze uitvaartverzorger kunt inschakelen en of daar voor wat betreft de verzekering nog iets voor moet worden geregeld. Over het algemeen kunt u altijd iemand kiezen bij wie u zich prettig voelt. Zonder uitvaartverzekering staat het u sowieso vrij een eigen uitvaartverzorger te kiezen. Als u niet zeker weet of er een uitvaartverzekering is, kan de uitvaartverzorger u helpen dat te achterhalen.
Uitvaartdienst
Samen met de andere nabestaanden regelt u de uitvaartdienst, het ‘publieke’ afscheid. Daarbij staat het u vrij zelf de regie te voeren of het vormgeven en voorgaan samen met bijvoorbeeld een ritueelbegeleider, ceremonieleider, uitvaartverzorger of uitvaartbegeleider te doen. Ook kunt u ervoor kiezen een familielid of vriend te laten voorgaan. Voor wat betreft de vormgeving van de dienst is het belangrijk te weten welke mensen er iets willen zeggen tijdens de dienst. Andere belangrijke vragen zijn welke muziek er wordt geluisterd, of er foto’s of filmpjes worden getoond en welke symbolen en rituelen u graag wilt gebruiken. Het is mooi en voor de verwerking bijzonder waardevol als u dit soort vragen samen met de andere nabestaanden kunt bespreken en invullen. Ook de uitvaartverzorger kan hierin een rol spelen.
Opbaren: thuis of in een uitvaartcentrum?
Wilt u de overledene nog even dichtbij houden? Dat kan met thuisopbaring: dat biedt u de mogelijkheid om op ieder moment van de dag even bij de overledene te gaan zitten. Daar komt wel de zorg voor het rouwbezoek bij, tenzij u ervoor kiest thuis geen bezoek te willen ontvangen.
Bij opbaring in het uitvaartcentrum spreekt u af wanneer een rouwbezoek past, en voor wie dat toegankelijk is. Ook zijn er mogelijkheden voor 24-uurskamers: een besloten ruimte in een huiselijke sfeer met mogelijkheden voor koffie en thee. U krijgt dan ook een sleutel, zodat u er dag en nacht naartoe kunt.
Cremeren of begraven?
Bij ruim 60 procent van de uitvaarten in Nederland wordt gekozen voor crematie. Een crematie is vaak iets goedkoper dan een begrafenis. Daarnaast vinden veel nabestaanden het fijn dat zij de as zelf een bestemming kunnen geven - hetzij door de urn in een columbarium te plaatsen of te begraven, hetzij door de as van de overledene uit te strooien op een betekenisvolle plek.
Ook voor een begrafenis is veel te zeggen, vooral ook omdat de nabestaanden een vaste plek hebben om naar terug te gaan – voor veel mensen is dat een troostrijke gedachte. Bij een begrafenis kunt u kiezen uit verschillende graven. Houd rekening met kosten voor een monument en voor onderhoud. De meeste graven zijn niet eeuwig en dat betekent dat de nabestaanden na een bepaalde tijd de vraag krijgen of zij het graf willen verlengen.
De laatste jaren kiezen mensen steeds vaker voor natuurbegraven: de grafrust is eeuwig, en het lichaam gaat na verloop van tijd op in het bos of de hei.
Locatie
Steeds meer mensen kiezen voor een alternatieve locatie voor de uitvaart van hun dierbare: een mooie plek in een conferentiecentrum, een oud kerkgebouw, een werkplaats, een theater of gewoon in de achtertuin. Het mag allemaal en het bijzondere is dat zo’n locatie meteen een geheel eigen karakter aan de uitvaart geeft. Belangrijk is wel dat u de eisen en wensen voor wat betreft de catering en logistiek goed doorspreekt en afstemt. De uitvaartverzorger helpt u hierbij.
Kiest u voor een religieuze uitvaart, dan is over het algemeen de locatiekeuze snel gemaakt. Naast de kerk kunt u voor een religieuze uitvaart ook terecht in de aula van een crematorium of uitvaartcentrum.
Samenzijn na de uitvaart
Na de uitvaartplechtigheid is het prettig even na te praten, onder de mensen te zijn en herinneringen met elkaar te delen. Vroeger ging dat samenzijn meestal gepaard met koffie en cake, maar dat is inmiddels veranderd. Wijn, bier, snacks, hapjes, broodjes of zakjes patat; het behoort allemaal tot de mogelijkheden. Net als de mogelijkheid om de favoriete appeltaart van de overledene te serveren.
Kortom: keuzes!
Vaak is het fijn als de wensen van de overledene zijn vastgelegd. Veel verzekeraars (bijvoorbeeld die van Monuta Uitvaartwensen) en uitvaartondernemers hebben hier formulieren of boekjes voor ontwikkeld die u daarbij helpen. Verder is het altijd mogelijk een afspraak met een uitvaartverzorger te maken.
Is er niets vastgelegd, voel dan vooral goed wat past, en aarzel niet om wensen of ideeën met uw dierbaren en de uitvaartbegeleider te bespreken. Zo wordt het afscheid een waardige en troostende bijeenkomst: een warme laatste herinnering aan de overledene.
