Zo zit het met de zwarte randjes
Met de stijgende populariteit van het grillen op de barbecue wordt er ook steeds vaker groenten gegrilld. Is dat wel gezond?
Op een barbecue kun je heel veel verschillende producten garen. Of het nu een worst, een hele kip, een pizza of een brood is. Het kan. Ook groenten dus. Want de hitte van een barbecue is zo hoog dat het echt wel gaar wordt. De gloeiende houtskoolmassa geeft warmte af. Die stralingswarmte verhoogt de temperatuur aan de buitenkant en vervolgens de binnenkant van een product. Daardoor wordt het eten bruin en gaar. Ook bij groenten werkt het zo. Door de hoge temperatuur treden er in de groenten ook smaakveranderingen op. In groenten zitten natuurlijke suikers die karameliseren door de verhitting en dat smaakt geweldig: complex en lekker zoet.
Is het gezond?
Groente eten is altijd gezond. Hoe meer groente je eet, hoe gezonder je bezig bent. En een barbecue met groente is per definitie een stuk gezondere maaltijd dan een barbecuemaaltijd die alleen maar bestaat uit vlees, sausjes en brood. Het voordeel van groenten grillen ten opzichte van groente koken is, dat de groenten meer vitamines behouden. In water koken leidt altijd tot vitamineverlies omdat veel vitamines uit groenten in water oplossen. Dat gebeurt dus bij grillen niet. En de zwarte randjes die ontstaan? Anders dan bij zwarte randjes aan vlees hoef je deze niet perse weg te snijden. De verkoolde stukjes zijn misschien niet zo lekker, maar slecht voor de gezondheid zijn ze niet. Het zijn de koolhydraten in groenten die verbranden (groenten bevat nauwelijks eiwit en bijna nooit vet). Die verbrande koolhydraten zijn niet schadelijk. Je kunt dat verbrande randje van groenten vergelijken met norit, wat wordt gemaakt van verkoolde planten. Heel anders dan het verbrande randje van vlees, dat zijn verbrande eiwitten en die zijn schadelijk voor de gezondheid: die hebben kankerverwekkend eigenschappen. Conclusie: groenten zijn gezond, ook als ze van de barbecue komen.
Hoe het werkt
Ben je een groentegrill-starter, begin dan met paprika’s of stevige vleestomaten. Snijd ze in stukken of plakken, bestrijk ze met wat olie en leg ze op het hete metalen rooster. Het begint meteen lekker te ruiken. Daar waar de groente contact maakt met het rooster ontstaan bruine strepen, omdat het rooster extra warmte afgeeft. Heeft je barbecue een deksel, dek de barbecue dan af, zo gaart de groente gelijkmatiger. Je kunt de groenten ook in een (wegwerp) barbecueschaal leggen en zo verhitten. De strepen ontbreken dan wel. Na een minuut of 15 is de groente lekker geroosterd, wel even halverwege omkeren of omhusselen. Is je groente gaar genoeg, leg het dan op een schaal of meteen op je bord, bestrooi met wat zout en peper en dien op. Heerlijk zo, maar ook lekker met een dressing. Op deze manier kun je heel veel groenten bereiden. Courgettes, groente asperges, aubergines, parten ui, plakken knolselderij, stukken bloemkool, plakken broccoli. Eigenlijk kan elke soort groente. Zelfs groenten die wat langer de tijd nodig hebben zoals bietjes, wortels of zoete aardappels. Varieer in smaken door de groente voor het grillen te mengen met specerijen en kruiden. Lekker is bijvoorbeeld het Marokkaans kruidenmengsel ras el hanout. Of bestrijk de groente met knoflookolie en bestrooi ze met gemalen gedroogde pepers, Italiaanse kruiden of rozemarijn.
Tips voor het grillen van groenten
- Zorg dat de groente droog is voor je het op de barbecue legt. Natuurlijk moet je groente eerst wassen maar dep het wel goed droog met bijvoorbeeld keukenpapier. Anders stoomt de groenten in plaats van dat je grilt, en krijg je niet die lekkere speciale smaak.
- Snijd van een soort groente alles in even dikke stukken. Als je alles tegelijk gaar wilt hebben is het belangrijk dat niet het ene stuk dikker is dan het ander.
- Bestrijk de groenten met olie. De olie voorkomt dat de groenten snel zwart worden.
- Gaar groente met een lange bereidingstijd (eventueel) even voor door ze een minuut of 10 voor te koken. Denk aan maiskolven, bietjes en (zoete) aardappelen.