Bier, frisdrank en deodorant: de boodschappen zijn de afgelopen negen maanden flink duurder geworden. Veel producten stegen met minstens 5 procent in prijs ten opzichte van 2020. Naar verwachting is de stijging voorlopig ook nog niet uit zicht.
Duurder geworden producten
Dat boodschappen zo in prijs zijn verhoogd, blijkt uit een onderzoek van marktonderzoeker GfK. Hieruit komt naar voren dat van alle producten de prijs van bier het meeste steeg. Deze nam met 6,7 procent toe ten opzichte van 2020. Daarna volgen verzorgingsproducten met 6,5 procent en schoonmaakproducten met een stijging van 6,1 procent. Bij conserven, dierenvoeding en frisdrank is de prijs met meer dan 5 procent omhooggegaan. Voor brood betalen we nu 3,4 procent meer. De prijs van groenten, fruit, vlees en vis is met een stijging van 0,8 procent ongeveer hetzelfde gebleven. GfK berekende dat de gemiddelde betaalde prijs van alle productcategorieën bij elkaar met 3,6 procent omhooggegaan is.
Toegenomen vraag
Koos Gardebroek, landbouweconoom bij de Wageningen Universiteit, zegt in een artikel van het AD dat het aanbod stabiel is gebleven, maar dat de stijging van boodschappenprijzen vooral te maken heeft met de enorm toegenomen vraag naar landbouwproducten. Door het einde van de lockdowns trekt de economie aan en geven mensen meer uit. Met de toenemende vraag naar belangrijke grondstoffen voor voedsel, zoals oliën, suiker en granen neemt namen ook de prijzen hiervan toe. De coronacrisis heeft ook veel ontregeld, waardoor de aanlevering de vraag niet bijhoudt.
Kettingreactie
Niet alleen zijn voedsel en dranken in prijs gestegen, maar door de hogere brandstofprijzen is ook het vervoer hiervan duurder. De energiecrisis doet daar bovendien nog een schepje bovenop. De gestegen gasprijzen voeren de productiekosten voor de glastuinbouw op. Volgens Gardebroek worden tuinders hierdoor voor een moeilijke keuze gezet: ze moeten verlies nemen op hun producten of hun kassen leeglaten. Hierdoor ontstane schaarste en opgelopen productiekosten laten de prijzen van groenten als tomaten, komkommers en tomaten oplopen. GfK-onderzoeker Norman Buysse in een artikel van het AD dat de prijsstijging van verzorgingsproducten als deodorant en tandpasta te maken heeft met het feit dat mensen minder thuis zijn gaan werken. Hierdoor gebruiken mensen weer meer verzorgingsproducten.
Toekomstbeeld
Door de grote vraag naar landbouwproducten in combinatie met de gestegen productie- en transportkosten, verwacht Gardebroek dat de prijzen van de meeste supermarktproducten voorlopig wel blijven stijgen. Hij schat daarbij dat een gemiddeld huishouden dit jaar honderden euro’s per jaar duurder uit is. Thijs Geijer, die voor ING de voedselmarkt volgt, zegt in een artikel van de NOS dat het wel even duurt voordat prijsstijgingen helemaal tot aan de consument worden doorberekend. Er zijn namelijk verschillende schakels tussen het moment dat een grondstof op de wereldmarkt wordt verhandeld en het moment dat een product in de schap ligt. Dat vertragende effect kan ervoor zorgen dat we de komende maanden nog wel duurder uit zullen zijn in de supermarkt.
