Hou zelf de regie over de OV-chipkaart

Getty Images

De digitalisering van de keuzedagen voor 60-plussers zorgt voor veel problemen. Te vroeg inchecken met een keuzedag of kortingskaart is een dure grap, die zelden tot restitutie leidt. Waar moet je op letten?

Een echtpaar komt ’s morgens om tien voor negen aan op het station in Oldenzaal om een reisje te maken naar Den Haag. Bij de NS-automaat laden ze een keuzedag op hun OV-chipkaarten en ze checken in. Dat hadden ze beter niet kunnen doen, want de keuzedag geldt pas vanaf negen uur. En ook al gaat de trein naar Hengelo pas om drie over negen, vervoerder Syntus is onverbiddelijk: de ritprijs wordt gewoon afgeschreven en ook na een klacht niet vergoed. Oneerlijk, vindt het echtpaar. Want als iemand vergeet uit te checken, krijgt hij wel zijn geld terug. Terwijl de vergissing ‘te vroeg inchecken, maar niet te vroeg reizen’ veel beter te controleren is: er vertrok geen eerdere trein van Oldenzaal naar Hengelo.

Extra voordeel

Van de bijna 9,5 miljoen klanten
van NS is bijna één op de vijf 60-plusser. Zij genieten extra voordeel door €24,50 voor zeven keuzedagen aan te schaffen boven op een Dal Voordeel-, Altijd Voordeel- of Voordeeelurenabonnement. Zes keuzedagen zijn steeds twee maanden geldig, één keuzedag is het hele jaar geldig. Met een keuzedag kun je vrij reizen op doordeweekse dagen ná negen uur, of in het weekend en op ­feestdagen de hele dag. Een niet-gebruikte keuzedag vervalt.

In rekening gebracht

Om te reizen met korting kun je op zijn vroegst om 8.55 uur inchecken. Kun je niet hard genoeg lopen om binnen vijf minuten bij het perron te komen, dan moet je maar een trein later nemen, zo is de redenering. Ook als het grootste deel van de reis na negen uur plaatsvindt, blijft bij een incheck vóór 8.55 uur dit incheckmoment het tarief bepalen. Sinds het verdwijnen van het papieren kaartje worden ook de keuzedagen digitaal verwerkt: abonnementhouders moeten ze bij een kaartautomaat op hun OV-chipkaart laden en vervolgens inchecken om ze te gebruiken. Wanneer er iets is misgegaan met het laden of wanneer je per ongeluk vóór 8.55 uur incheckt, geldt de keuzedag niet en wordt het tarief in rekening gebracht dat hoort bij je abonnement.

Gele zuilen bij de supermarkt

Het digitaal laden van een keuzedag levert nogal eens problemen op. Gebruik bij voorkeur een NS-kaartautomaat voor het opladen van de keuzedag. Deze heeft een groot scherm en je kunt ter plekke een gratis telefoonnummer bellen om op afstand hulp van een NS-medewerker in te roepen. Wanneer je op het scherm hebt gekozen voor ‘Keuzedag laden’, verschijnt alleen de keuzedag die op dat moment geactiveerd kan worden. De vrije-keuzedag verschijnt als er geen tweemaandelijke keuzedag beschikbaar is. Tip: NS biedt instructiefilmpjes en demo’s aan op NS.nl. Is er geen NS-kaartautomaat in de buurt, dan is een OV-oplaadpunt aan te raden. Deze gele zuilen zijn aanwezig op de meeste stations waar een andere vervoerder dan NS rijdt en in sommige supermarkten en boekenwinkels. Bij deze automaten gaat echter weleens wat mis, onder andere omdat het scherm klein is en de instructies voor het ophalen van een keuzedag onduidelijk zijn. Kijk altijd op de incheckpaal of je bent ingecheckt met reizen op saldo of met een keuzedag. Staat er iets anders dan de bedoeling was (bijvoorbeeld omdat je per ongeluk vóór 8.55 uur incheckt), dan heb je een uur de tijd om op hetzelfde station en bij dezelfde vervoerder weer uit te checken. Een per ongeluk aangesproken keuzedag blijft echter bewaard tot een later moment. Wil je er bij nader inzien geen gebruik van maken, dan heb je een andere (anonieme) chipkaart nodig. Het is daarom verstandig om een ­keuzedag pas kort voor gebruik op de OV-chipkaart te laden.

Papieren keuzedagen

Op aandringen van de vereniging voor OV-reizigers Rover en de ouderenbond Unie KBO hebben NS dit voorjaar de papieren keuzedagen weer ingevoerd voor alleen de houders van een Voordeelurenabonnement. Zij moesten voor de keuzedagen ongewild de overstap van papier naar digitaal maken, wat tot veel klachten leidde (het Voordeelurenabonnement is tegenwoordig niet meer aan te schaffen, alleen nog te verlengen). Problemen met keuzedagen laden bij de kaartautomaat behoren daarmee tot het verleden, maar abonnementhouders betalen wel een toeslag van €1,50 per keuzedag, dus €10,50 extra (het gaat om de zogeheten Dag Voordeelurenkaart voor €35). Als compensatie zijn de papieren keuzekaartjes het hele jaar door te gebruiken.

‘Claimen loont de moeite’

Jonneke van Turnhout (60) uit Harlingen: “Het loont de moeite om regelmatig op OV-chipkaart.nl te kijken of de afgeschreven bedragen wel kloppen. Zo heb ik ontdekt dat Arriva een keer een te hoog tarief had berekend, terwijl ik reis met een kortingskaart. Dat geld heb ik teruggekregen. Ik heb ook een keer of drie geld teruggevraagd en gekregen omdat ik meer dan een halfuur vertraging had opgelopen bij NS. Soms maak ik gebruik van aanbiedingen waarbij je een e-ticket kunt bestellen, dat je thuis moet printen. Groot nadeel vind ik dat je van tevoren moet weten wanneer je reist. Ik ben een keer ’s nachts hondsberoerd geworden, terwijl ik het e-ticket voor de volgende dag al had geprint. Dat geld was ik dus kwijt. Verder heb ik verschillende keren geld teruggekregen omdat ik was vergeten uit te checken. Tegenwoordig houd ik de hele rit de OV-chipkaart in mijn hand, dan kan ik het niet vergeten!”

Geld terugvragen

Wie er zeker van wil zijn nooit te veel te betalen, moet in de eerste plaats controleren hoeveel reisgeld er is afgeschreven. Dat is na het uitchecken heel kort te zien op de incheckpaal, maar uitgebreid op Mijn OV-chipkaart op OV-chipkaart.nl. Onder OV-­reishistorie staat op welk station of in welke bus, tram of metro er is in- en uitgecheckt en hoeveel geld daarbij is afgeschreven.
NS heeft ook een eigen systeem – Mijn NS op NS.nl – waarin alle gegevens over reizen met NS terug te vinden zijn, zoals het type abonnement, de resterende keuzedagen en de reishistorie bij NS. Dit systeem is overzichtelijker dan OV-chipkaart.nl en biedt bovendien een gemakkelijke mogelijkheid om geld terug te vragen bij vertraging of vergeten uit te checken. Bij iedere reis staat standaard een link naar het formulier hiervoor. Op de NS-kaartautomaat zijn ook de meest recente transacties te ­traceren.

Eenvoudige stappen

Zo vraag je geld terug bij……vergeten uit te checken: op www.uitcheckgemist.nl kun je bij veel vervoerders in drie eenvoudige stappen het te veel betaalde reisgeld terugvragen (voor ritten van maximaal zes maanden geleden). Bij een vergeten ‘check uit’ bij NS kun je ook terecht op Mijn NS of bij de NS-klantenservice.…vertraging: NS vergoedt de halve ritprijs bij een niet-aangekondigde vertraging van 30 minuten of meer en de hele ritprijs bij een vertraging van 60 minuten of meer. Via Mijn NS is de vergoeding digitaal aan te vragen. Papieren formulieren zijn verkrijgbaar bij de NS-servicebalie, Kiosk of via de klantenservice: ­T 030-751 51 55.…verkeerd tarief berekend: neem contact op met de klantenservice van de betreffende vervoerder.

Klachten? Het OV-loket helpt
Dien een klacht over een vervoerder altijd eerst bij de vervoerder zelf in. Lost die de klacht niet naar tevredenheid op? Dan kun je terecht bij het OV-loket (www.ovloket.nl). Leidt ook dit niet tot het gewenste resultaat, dan is de Geschillencommissie Openbaar Vervoer nog een mogelijkheid (www.degeschillencommissie.nl).

Reageer ook op onze stelling:
https://www.plusonline.nl/mensen-meningen/stelling-de-ov-chipkaart-is-een-goede-vervanging-van-het-papieren-treinkaartje

Auteur