Onderhands lenen bij familie, vrienden of via internet lijkt aantrekkelijk voor wie niet bij de bank terecht wil of kan. Maar er kleven ook risico’s aan. ‘Als je het doet, leg het dan goed vast,’ waarschuwen adviseurs.
Lenen van de familie of vrienden is populair. Sites als Boober, waar particulieren geld lenen aan particulieren, trekken veel belangstelling. Onderhandse lening is de verzamelnaam voor leningen die niet via de bank lopen. De voordelen zijn dat er snel en zonder lastige vragen geld geleend kan worden. Als het via de familie loopt, kunnen mogelijk ook wat gunstigere leencondities worden afgesproken, zoals een lage rente of soepele aflossing.
Hoe groot de markt voor onderhandse leningen aan particulieren is, wordt niet bijgehouden. Maar aan consumentenkrediet stond vorig jaar 17 miljard euro uit.
Gevaren
Onderhands lenen is ook erg populair bij startende ondernemers. Uit een onderzoek van de ING Bank uit 2003 bleek dat maar liefst acht op de tien startende ondernemers niet bij een bank aankloppen voor startkapitaal.
Maar lenen bij de familie of vrienden kent ook z’n gevaren. Emotionele argumenten zijn vaak belangrijker dan zakelijke. En dat leidt er toe dat mensen een lening krijgen voor hopeloze ondernemingen. Als de zaken dan mislopen heeft de zakelijke malaise ook direct impact op de privé-situatie. Houd privé en zakelijk gescheiden, zeggen adviseurs daarom.
Slim belastingvoordeelHypotheek nodig? Leen bij je ouders Een lening voor een huis bij je ouders afsluiten kan heel voordelig uitpakken. Door optimaal gebruik te maken van alle fiscale voordelen kunnen de netto maandlasten flink naar beneden. De truc zit hem in de combinatie van de fiscale aftrek van de betaaldehypotheekrente en de mogelijkheid tot het verkrijgen van een belastingvrije schenking. Het kind kan de rente die aan de ouders wordt betaald gewoon aftrekken van de belasting. De ouders mogen op hun beurt hun kind jaarlijks 4479 euro belastingvrij schenken. Als het kind tussen de 18 en 35 jaar is, mag bovendien nog eens eenmalig 22.379 euro geschonken worden. |
Online lenen
Voor ondernemers en particulieren die niet over een kapitaalkrachtige familie of kennissenkring beschikken, is er altijd nog de mogelijkheid geld te lenen via internet. Diverse sites, zoals het al bovengenoemde Boober, zijn actief in de markt voor onderhands lenen.
Handig voor wie niet bij de bank terecht kan of wil. Sommige aanbieders schermen met de mededeling dat de aanvrager niet wordt gecheckt bij het Bureau Krediet Registratie (BKR) in Tiel, waar een groot deel van de leningen en schulden van mensen in Nederland staan geregistreerd.
Streng beoordelen
Maar dat soort kreten is boerenbedrog, weet G. Jaarsma, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet (NVVK). ,,Een aanvrager wordt niet bij het BKR getoetst, maar wel bij een concurrerend bureau. In de praktijk blijkt dat de aanvragers net zo streng beoordeeld worden als een bank of andere commerciële geldaanbieder dat doet.’’
De NVVK helpt mensen die door te hoge schulden in de problemen zijn gekomen. Jaarsma kan niet aangeven of de opkomst van geld lenen via internet meer mensen met schulden opzadelt. ,,Dergelijke sites zijn nog te kort actief om enig effect te hebben. Vaak hanteren ze net zulke strenge selectiecriteria als de andere geldaanbieders, dus ik verwacht geen extra problemen.’’
Nibud: 'onderhands lenen: doe het niet'
Bij het Nibud, dat mensen voorlicht over verantwoord omgaan met geld, zijn ze niet erg gelukkig met de onderhandse leningen door familie. ,,Onze stelregel is: doe het liever niet. Als je het doet leg dan alles goed vast, om problemen later te voorkomen,’’ aldus Gabriëlla Bettonville van het Nibud.
Een oproep waar Jaarsma zich van harte bij aansluit. ,,Wij komen het vaak tegen dat mensen geld hebben geleend bij de familie. Dat is jammer, want dan komen ze later bij ons terecht om iets aan hun schuldenprobleem te doen. Daardoor is het probleem ook groter.’’
