Baan kwijt, salaris kwijt. Waar moet u dan van rondkomen?
In veel gevallen betaalt de werkgever het salaris nog enige tijd door, bijvoorbeeld zolang iemand op non-actief staat of tijdens de opzegtermijn. Het UWV rekent met een fictieve opzegtermijn. Dit betekent kort gezegd: ook als u niets krijgt uitbetaald gedurende de wettelijke opzegtermijn, krijgt u gedurende die periode geen uitkering.
Wel of geen uitkering
Om recht te hebben op een uitkering op grond van de Werkloosheidswet (WW) mag het ontslag niet verwijtbaar zijn. Het initiatief moet dus duidelijk bij de werkgever liggen. Bij terecht ontslag op staande voet is het baanverlies wél verwijtbaar; dan vervalt dus het recht op WW. Stapt u vrijwillig op, dan hebt u ook geen recht op WW.
Leg alle afspraken met uw werkgever duidelijk vast in een beëindigingsovereenkomst, zodat u ook het recht op WW veilig stelt. Laat u hiervoor bijstaan door deskundigen. Informeer bij de vakbond, uw rechtsbijstandsverzekering, het Juridisch Loket of een advocaat naar de mogelijkheden.
Tot slot moet u voldoen aan de zogeheten wekeneis. U moet minimaal 26 weken hebben gewerkt in de 36 weken voordat u werkloos werd. U moet ook op tijd staan ingeschreven als werkzoekende bij het UWV en daar uw uitkering aanvragen. Het UWV hoort binnen acht weken op die aanvraag te reageren.
Hoogte en duur WW
Afhankelijk van het aantal jaren dat u gewerkt hebt, krijgt u drie tot 38 maanden WW. De hoogte van de WW-uitkering is afhankelijk van het laatst verdiende salaris. Het UWV kijkt daarbij naar het dagloon: dit is het loon dat u gemiddeld per dag verdiende in het jaar waarin u werkloos werd. De eerste twee maanden is de WW 75 procent van het dagloon, daarna 70 procent. Let op: voor het dagloon geldt in 2014 een maximum van €197. Het UWV gaat bij een volledig dienstverband uit van 21,75 dagen werk per maand. Daarmee komt de maximum bruto-WW-uitkering per maand op zo’n €3213 (inclusief vakantietoeslag). Op www.uwv.nl vindt u een handige rekenhulp voor het berekenen van de hoogte van uw WW-uitkering. Ontvangt u maar drie maanden WW? Lees er hier meer over.
50-plus: geen WW? Dan IOAW
50-plussers die geen recht (meer) hebben op WW, krijgen geen bijstandsuitkering maar een uitkering op grond van de Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW). De hoogte daarvan is gelijk aan een bijstandsuitkering: ruim €1450 bruto voor echtparen en €1120 voor alleenstaanden (exclusief vakantie-uitkering). Maar de regels voor de IOAW zijn soepeler dan voor de Bijstand. Eigen vermogen telt niet mee en woningbezitters hoeven hun huis niet op te eten.
Sollicitatieplicht
Als u een WW-uitkering krijgt, bent u in principe verplicht te solliciteren. Deze plicht houdt in dat u vier keer per maand aantoonbaar moet proberen een passende baan te krijgen. U moet ook reageren op vacatures die het UWV u aanbiedt.
Eerst ligt de nadruk op werk van uw eigen niveau. Na een half jaar komen ook banen van een lager niveau in beeld. Voor wie na 1 juli 2008 werkloos is geworden, zijn na een jaar in de WW álle banen passend. Denk niet te licht over deze verplichting. Velen ervaren het als zeer belastend om wekelijks te moeten solliciteren. Niet alleen de rompslomp, maar ook de bijbehorende afwijzingen.
Op deze verplichting zijn een paar uitzonderingen.
Als u op de eerste dag van werkloosheid 64 jaar of ouder bent, hoeft u niet te solliciteren.
Ook mantelzorgers en vrijwilligers die zich minimaal twintig uur per week inzetten om hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten, kunnen een ontheffing aanvragen. Voor ernstige situaties, zoals een sterfgeval, kunnen werkzoekenden ook een ontheffing van vier weken krijgen.
Wie na ontslag voor zichzelf begint, kan ook een beroep doen op de startersregeling om maximaal een half jaar niet te hoeven solliciteren. Dit heeft wel gevolgen voor de hoogte van de uitkering: die wordt 29 procent lager. En u krijgt alleen toestemming als het UWV vindt dat uw onderneming een goede kans biedt om in uw levensonderhoud te voorzien.
Mocht u voor uzelf beginnen, laat het UWV u dan goed informeren over de mogelijkheden. Stop niet zomaar met solliciteren, want dat kan gevolgen hebben voor uw uitkering. Overleg altijd met het UWV.
Volgend jaar: werk is mogelijk eerder ‘passend’
➽ Als de plannen van de overheid doorgaan, wordt vanaf 1 januari 2015 na een half jaar WW ál het aangeboden werk als passend gezien. Nu is dat pas na één jaar. Op 1 januari 2016 start ook de stapsgewijze afbouw van de duur van de WW. Die is nu 38 maanden en wordt maximaal 24 maanden in 2019.
Ontslagen? U vindt hier meer tips:
Ontslagen: mag dat zomaar?
Ontslagen: zo haalt u alles eruit
Checklist bij dreigend ontslag