Bespaarexpert Marieke Henselmans weet als geen ander hoe lukt om met minder juist meer te doen. Haar motto: We kunnen dit!
Die coronacrisis valt zo rauw op ons dak, omdat we er geen ervaring mee hebben. Een van mijn zonen, een fijne dertiger met een kleintje op komst, vroeg ‘heb jij dit eerder meegemaakt?’ Het antwoord was ‘nee’. Er waren wel eerdere epidemieën, zoals Sars en Mers in 2012 in het Midden Oosten. Ik moet bekennen dat ik me daar weinig van herinner, want het was aan de andere kant van de wereld. Of je ervaring hebt, maakt veel uit voor je reactie. Je ziet mensen in het Midden Oosten zich gedisciplineerd aan maatregelen houden en mondkapjes opzetten: zij hebben vaker met dit bijltje gehakt. Wij hadden even tijd nodig, maar we hebben in sneltreinvaart bij geleerd. We houden ons aan de regels en zijn verbazingwekkend lief en creatief.
Hopelijk krijgen we het virus er op enig moment onder. Maar dan is er nog een crisis op komst, of eigenlijk is die al onontkoombaar van start gegaan: een economische crisis. De media, kranten, radio en tv: het gaat over de corona of de economie. Ook die economie-berichten zijn onheilspellend: beurzen storten in elkaar, er dreigt een golf van faillissementen en dat is weer slecht voor de pensioenfondsen, en en…… Maar wacht even, deze berichten komen wél bekend voor. Hoe vaak hebben wij al niet een economische crisis doorstaan?
Dat hangt van de leeftijd af. Negentigplussers met een goed geheugen kennen misschien nog verhalen van de grote depressie van vóór de Tweede Wereldoorlog. Wie tachtig of ouder is weet nog hoe de economie na de oorlog moest herstellen, er waren nog artikelen op de bon. Zestigers weten nog van de crisis en de werkloosheid die er eind jaren tachtig was. Hier kan ik zelf beginnen mee te praten. Toen ik eind jaren tachtig na een aanvullende studie in de zorg solliciteerde kon ik achteraan een rij van veertig hoog gekwalificeerde collega’s aansluiten. Ik bemachtigde na een serie sollicitaties een baan van 20 uur.
Fantastisch werk, maar zo bedroevend slecht betaald dat aanvullende bijstand nodig was, terwijl ik ook een studieschuld had. Het goede nieuws was dat die positie (volgens Nederlandse normen viel ik onder de armoedegrens) niet zorgde voor een slecht humeur. Want werkelijk alles wat ik tóen leerde en ervoer was nuttig en positief. Fascinerend ook: formeel was ik arm, maar ik voelde me rijk. Daar ben ik over gaan schrijven. Voor het eerst voor Genoeg Magazine (ik schrijf er nog steeds voor, het is inspirerend, zie Genoeg.nl). Ik interviewde ‘survivors’ zoals ik ze noemde. Mensen die met weinig geld toch goed konden rondkomen. Na tientallen van die interviews onderzocht ik ze op overeenkomstige eigenschappen. Ze waren allemaal ondanks soms behoorlijke tegenslag, optimistisch. Ze hadden overzicht over hun geldzaken. Ik vroeg ze: ‘wat is je geheim?’ en kreeg van allen een ander antwoord. Ze deden het op hun eigen manier, liepen niet achter een goeroe aan. Hun manier van overzicht houden werkte omdat ze het zelf uitgedokterd hadden. De één noteerde elke uitgave, de ander hield zich aan een vast weekbedrag. Ze hadden allemaal veel contacten en vaak maling aan gangbare meningen en mode. Ze schaamden zich niet, integendeel, waren trots op hun spullen, soms gevonden bij het grof vuil en mooi opgeknapt. Ze hadden er geen moeite mee een handje hulp te vragen of te aanvaarden.
Dat herkende ik maar al te goed. Ik leerde in de jaren tachtig dat mensen het leuk vinden een ander te helpen en dat er eigenlijk een gillend tekort is aan mensen die wat hulp willen aanpakken. Dat is allemaal de basis geworden van mijn schrijven over ‘meer doen met minder.’
Dus toen in 2008 de kredietcrisis begon, pakte ik al deze ervaring tevoorschijn probeerde lezers te bemoedigen. Kom op mensen, we kunnen dit! Alleen lijkt het of die ervaring elke keer wegzakt. Daarom ga ik samen met econoom en journalist Erica Verdegaal een boek maken over hoe we door (elke) economische crisis kunnen komen. Ik wil het graag aanvullen met jullie verhalen. Doe je mee?
Hoe kwamen jullie door (welke) crisis? Wat is je geheim? Mail graag naar: henselmansm@gmail.com
Ik ben benieuwd!
En voor ik het vergeet: dit zijn de belangrijkste anti-crisis tips die tot nu toe altijd werkten:
1: Zorg voor overzicht over inkomen en uitgaven, kan gewoon in een schriftje
2: Kook uit de voorraadkast en de vriezer, voor het over de datum gaat
3: Gezond is niet duur, roken, alcohol, snacks, toetjes en snoep zijn het duurst
4: Kook zelf, vers en simpel, want kant en klaar, pakjes en zakjes zijn duur en minder vers
5: Schrijf eens op hoe je moeder door krappe tijden kwam en wat jij ervan leerde
6: Zoals de Engelsen zeggen: keep calm and carry on. Angst werkt averechts
