De jaren 90 is een periode die veel teweegbracht, zowel voor ons eigen land als voor Europa en de wereld. Van Nelson Mandela tot internet en de Betuwelijn - dit gebeurde er in de jaren 90.
Einde van de Koude Oorlog
De jaren 90 leken goed te beginnen: na zo'n 46 jaar kwam er einde aan de Koude Oorlog: het 'geweldloze’ conflict tussen de grootmachten Verenigde Staten en de Sovjet-Unie en hun bondgenoten. Het einde van de Koude Oorlog kwam eind jaren 80 op gang door de politiek van Michail Gorbatsjov en de Val van de Berlijnse Muur in november 1989. Die laatste gebeurtenis staat sindsdien in het collectieve geheugen gegrifd. De tegenstrijdige ideologieën van de grootmachten - kapitalisme tegenover communisme - waren de belangrijkste redenen voor het ontstaan van de Koude Oorlog. Na de Tweede Wereldoorlog was er sprake van een snelle verspreiding van het communisme, zowel in Europa als later ook in Zuidoost-Azië. De Verenigde Staten zagen dit als een gevaarlijke ontwikkeling en en met hun ‘containment’ politiek probeerden ze een verdere verspreiding van het communisme tegen te gaan. Het einde van de Koude Oorlog heeft enorme gevolgen gehad voor de bestuurlijke indeling van Europa. In vrijwel alle voormalige Sovjetstaten had het communisme in een klap afgedaan. Daarvoor in de plaats kwam de vrijemarkteconomie.
EU-verdrag ondertekend
De Europese landen legden met de ondertekening van het Verdrag betreffende de Europese Unie de basis voor het ontstaan van de Europese Unie. Dit verdrag, ook bekend als het Verdrag van Maastricht of het EU-verdrag, werd op 7 februari 1992 bekrachtigd. Een van de bepalingen in het verdrag betrof de oprichting van een Economische en Monetaire Unie in Europa. Het EU-verdrag werd later nog een aantal keer gewijzigd, onder andere in 1997 door het Verdrag van Amsterdam.
Oprichting van het Internationaal Strafhof
In de jaren 90 organiseren de Verenigde Naties voor het eerst sinds 1945 internationale tribunalen: de Rwandese Genocide en de misdaden tijdens de oorlog in Joegoslavië zijn de trieste twistpunten van onderzoek. Hoewel er al eerder plannen bestonden voor een permanent internationaal strafhof, zorgden de tribunalen in de jaren 90 ervoor dat een echte prioriteit werd. In 1998 werd het Statuut van Rome inzake het Internationaal Strafhof opgesteld en dat document maakte in 2002 de oprichting van het Internationaal Strafhof in Den Haag mogelijk. Een paar jaar daarvoor, in 1999, had het Permanent Hof van Arbitrage al het levenslicht gezien. Het doel van dit Hof is het op vreedzame wijze oplossen van internationale geschillen. Het Internationaal Strafhof vormt in feite een aanvullend instituut op het Permanent Hof van Arbitrage.
Opkomst internet en telefonie
In de jaren 90 brak het internet definitief door. Sinds de oprichting van het world wide web - een term die we tegenwoordig eigenlijk nooit meer gebruiken - kunnen particulieren massaal gebruikmaken van de enorme hoeveelheid informatie die hier is opgeslagen. De wereld slaat en masse aan het mailen en bedrijven zien steeds meer interessante marketingmogelijkheden. Dat het internet de wereld zó zou veranderen, konden toen echter maar weinig mensen nog bevroeden.
Nelson Mandela en apartheid
In Zuid-Afrika en Namibië werd apartheid afgeschaft. Het doel van apartheid was het behouden van de blanke dominantie. De apartheid bedde het discrimineren op basis van afkomst in in een wettelijk systeem. Dit had onvoorstelbaar grote gevolgen voor de bevolking. Aan het begin van de jaren 90 begon men met de afschaffing van dit afschuwelijke systeem. De vrijlating van Nelson Mandela in 1990 is daar natuurlijk onlosmakelijk mee verbonden. In 1994 hield Zuid-Afrika voor het eerst multiraciale parlementsverkiezingen; Nelson Mandela werd daarbij tot president gekozen.
Ontwikkelingen in Nederland en België
Betuweroute
De aanleg nam jaren en jaren in beslag, maar al in 1992 viel het besluit tot de aanleg van de Betuweroute. Dit spoortraject tussen de Maasvlakte en de Duitse grens moest het goederenverkeer van de Rotterdamse havens naar het achterland efficiënter maken.
België als federale staat
In 1993 wordt België een federale staat, waardoor een deel van de nationale en provinciale bevoegdheden bij de gewesten terechtkomt. In totaal kent België zes verschillende parlementen. Een belangrijke reden voor de hervorming van België zijn de verschillen die bestaan tussen de Nederlandstalige en Franstalige gemeenschappen.
