Bloed bij de ontlasting

Ongeveer een op de vijf mensen krijgt in een jaar te maken met bloed bij de ontlasting. Het is meer een symptoom dan een aandoening. Bloed kan wijzen op allerlei maag- en darmproblemen.

Toilet

Je merkt het meestal als je op het toilet zit. Na het afvegen zit er bijvoorbeeld wat bloed op het toiletpapier of er ligt wat bloed op de ontlasting. Het bloed kan ook door de ontlasting zitten en de ontlasting een rode of zwarte kleur geven.

Soms verlies je ook zomaar bloed (of bloedstolsels) zonder ontlasting of zit er slijm bij. Doordat het bloed zich dan vermengt met het water in de toilet lijkt het veel, maar meestal zijn het maar kleine hoeveelheden.

Aambeien en scheurtjes

Vaak zijn aambeien of scheurtjes in de anus (fissuur) de boosdoener. Meestal zie je dan vers, helder, rood bloed op je ontlasting of in de toiletpot. Elke keer als je poept gaat het scheurtje weer open met bloed tot gevolg.

Helder rood bloed is meestal afkomstig uit een van de laatste delen van het maag-darmstelsel. Wanneer het bloed een langere weg door de darmen moet afleggen, wordt het donkerder van kleur: met soms zelfs zwarte ontlasting tot gevolg. Bij zwarte ontlasting kan het zijn dat je een bloeding hebt in je maag of twaalfvingerige darm.

Infectie en ontstekingen

Naast aambeien en anale fissuren kan bloed in je ontlasting ook wijzen op een ernstige maag-darminfectie. Er is dan vaak sprake van diarree. Ook een infectie met een seksueel overdraagbare aandoening in de anus geeft soms bloedverlies, net als een ontsteking van de darmwand zoals bij colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn. Datzelfde geldt voor een poliep of goedaardige uitstulping (divertikel) van de darm. Sommige medicijnen kunnen ook bloedverlies uit de anus veroorzaken.

Kanker

Heel soms is kanker de oorzaak van het bloedverlies, maar dat is zeldzaam. Van de mensen boven de 40 jaar die met bloedverlies bij de huisarts komen heeft ongeveer drie op de honderd darmkanker. Het risico op darmkanker is hoger als:

• je ouder bent dan 50 jaar.
• bij iemand in je familie voor het 70e levensjaar darmkanker is ontdekt.
• de ontlasting veranderd is (bijvoorbeeld diarree of verstopping).
• het bloed door de ontlasting is vermengd.
• er geen afwijkingen te zien zijn aan de anus.

Bloedverlies, en dan?

Meestal verdwijnt het bloedverlies vanzelf als je ervoor zorgt dat je ontlasting zacht blijft en je niet meer hoeft te persen. Wanneer de oorzaak van het bloed op de ontlasting niet duidelijk is, kun je beter even langs de huisarts. Ook bij langdurig bloedverlies, bloed vermengd met de ontlasting, slijm bij de ontlasting of zwarte ontlasting is een huisartsbezoek op zijn plaats. Datzelfde geldt voor als het bloedverlies gepaard gaat met:

• afvallen
• verminderde eetlust
• ziek voelen
• koorts
• buikpijn
• afwisseling (diarree en verstopping)

Behandelen

Afhankelijk van de klachten kan een arts een rectaal toucher uitvoeren of je bloed laten onderzoeken. Verder onderzoek kan met behulp van een colonoscopie (kijkonderzoek in hele dikke darm) of sigmoïdoscopie (kijkonderzoek in het einde van de dikke darm).

Er bestaat geen standaard behandeling voor bloed bij de ontlasting, het is tenslotte meer een symptoom. De behandeling is dan ook afhankelijk van de achterliggende aandoening: voor aambeien en anale fissuren bestaan bijvoorbeeld crèmes.