Stelt u zich eens voor: u woont al een tijdje samen en uw partner en u willen alles via de notaris goed regelen. Wat u echter niet weet, is dat uw partner een dubbel leven leidt en er een minnaar op na houdt. Bent u dan aan de samenlevingsovereenkomst gebonden?
Over deze situatie werd onlangs door de Hoge Raad, onze hoogste rechter, geoordeeld. Wat was er aan de hand? Een man en een vrouw woonden al vijfentwintig jaar met elkaar samen in de woning van de man, en hebben samen drie kinderen. Ze hadden geen open relatie maar zowel de man als de vrouw gaven toe wel eens te zijn vreemd gegaan. Nadat de relatie van de vrouw en haar minnaar was verbroken besloten de man en de vrouw in 2004 hun leven te beteren. Na veel met elkaar gepraat te hebben, besloten ze om toch samen verder te gaan.
Recht op de helft?
Niet lang daarna gingen zij een samenlevingsovereenkomst aan waarin ze onder andere afspraken dat ze hun inkomens wilden delen, ook als ze ooit uit elkaar zouden gaan, en dat de vrouw op dat moment ook recht zou hebben op de helft van de overwaarde van de woning van de man. Als het de man in 2007 duidelijk is geworden dat de relatie tussen de vrouw en haar minnaar helemaal niet over was, maar waarschijnlijk kort na de beëindiging weer was hervat, wordt de samenleving tussen de man en de vrouw alsnog verbroken. De man vorderde bij de rechtbank vernietiging van de samenlevingsovereenkomst op grond van dwaling: hij stelt dat hij natuurlijk nooit deze samenlevingsovereenkomst met de vrouw was aangegaan als hij had geweten dat zij op dat moment toch een minnaar had.
Man krijgt gelijk
De Hoge Raad maakt hier in zijn uitspraak twee belangrijke opmerkingen over. Aan de ene kant zijn partners niet verplicht elkaar te informeren over hun (geheime) liefdesleven. Maar de financiële afspraken in een samenlevingsovereenkomst kunnen soms toch vervallen. Zo een situatie deed zich volgens de Hoge Raad nu voor. De man kon aantonen dat zijn vrouw en hij hadden afgesproken niet meer vreemd te zullen gaan én dat hij de samenlevingsovereenkomst niet zou zijn aangegaan als hij had geweten dat zijn vrouw ten tijde van het sluiten van de samenlevingsovereenkomst dit toch deed. Voor de vrouw pakte het dus zuur uit: naar de helft van de overwaarde van de woning kan ze mooi fluiten.
Alleen bijzondere omstandigheden
U kunt zich voorstellen dat de rechter alleen in bijzondere omstandigheden een samenlevingsovereenkomst zal vernietigen. In dit geval had de man (gelukkig voor hem) voldoende aanvullend bewijs om aan te tonen dat getrouwheid voor hem een belangrijke voorwaarde voor het sluiten van de samenlevingsovereenkomst was. Wist u dat u een in een 'maatwerk-samenlevingscontract' ook de voor u belangrijke overwegingen kunt opnemen? Dit is wel zo handig als het uiteindelijk juridisch getouwtrek wordt. Een in samenlevingsovereenkomsten gespecialiseerde notaris kan u hierbij van dienst zijn.
Mr. S.J.M. Joosten is kandidaat-notaris bij Kooijman Lambert Notarissen.
U kunt notaris Autar twitteren via @anielautar