Alleenstaanden geven meer uit aan voeding dan gezinnen en dat komt voor een deel door het aanbod in de supermarkt. Daarom vroegen we onze lezers: wat mist u daar? En wat doet u om zoveel mogelijk op de kosten te besparen?
Volgens het Nationaal Instituut Budgetvoorlichting (Nibud) betaalt een gezin ongeveer €4,20 per persoon per dag aan voeding. Een alleenstaande geeft daar veel meer aan uit: zo’n €6,60 per dag (zie tabel). Dat komt onder meer door het aanbod in de supermarkt. Het aanbod van kleinere verpakkingen is beperkt, net als de aanbiedingen. Naar aanleiding van een oproep op Plusonline.nl kregen we tientallen reacties van alleenstaanden, die zich vaak verbazen over en storen aan het aanbod in de supermarkt. Eén lezer schrijft: “Ik hoop dat u veel reacties ontvangt en dat er verandering in komt.” Een ander: “Blij dat u dit opmerkt, want er zijn veel alleenstaanden in Nederland. Ik hoop dat er iets mee gedaan wordt.”
Twee bloemkolen
De groente- en fruitafdeling is voor alleenstaanden niet de plek voor een koopje en een bron van ergernis. Want wat moet je met twee bloemkolen, twee bakken aardbeien of twee meloenen voor de prijs van één? Dat krijg je niet op voordat het bederft. Daar komt nog eens bij dat veel groente en fruit is voorverpakt: vier appels in een schaal, twee eetrijpe avocado’s of mango’s in een bakje. “Al dat plastic… vreselijk”, schrijft een 82-jarige weduwe. Een andere lezer: “Ik koop de actie en gooi de helft weg. Zonde en onacceptabel, maar ik heb financieel geen andere keus.”
Veel Pluslezers zouden graag zien dat de supers de aanbiedingen wat ruimer opvatten. Dus niet: twee bakken kersen voor €4 en één voor €3,59! Nee, gewoon: twee voor de prijs van één betekent automatisch één voor de helft van de prijs. We leggen dit voorstel voor aan verschillende supermarkten, waaronder Albert Heijn,Jumbo, Lidl en Dirk. Maar de meeste voelen er weinig voor de kortingen voor ‘veel’ of meerdere verpakkingen automatisch te vertalen naar kleinere porties. Albert Heijn laat bijvoorbeeld weten met de kortingen juist op verschillende doelgroepen en producten te mikken. Er zijn bonus-aanbiedingen, Hamsterweken, en dat alles door het hele assortiment heen. Daar zitten volgens Albert Heijn ook vaak aanbiedingen bij van houdbare producten die voor iedereen interessant zijn, zoals wasmiddelen, vaatwasblokjes en drogisterijartikelen.
Strategie
Dirk van den Broek is een supermarktketen die er wél werk van lijkt te maken en dat heeft vooral te maken met de strategie. Dirk wil áltijd de goedkoopste supermarkt zijn voor iedereen. Dat zie je bijvoorbeeld terug in meer ‘gewone’ kassa’s – met caissière en lopende band – dan doe-het-zelfscanners. En Dirk heeft véél vaste lage prijzen en daarom minder acties als 1 + 1 gratis. Algemeen directeur Marcel Huizing: “Gratis klinkt goed, maar als de normale prijzen in een supermarkt heel hoog zijn, is het ook makkelijker om te doen alsof je iets weggeeft. Wij kiezen daar bewust niet voor. Steeds vaker bieden we producten, met name verse, gewoon als één product met korting. Ten eerste omdat de prijzen bij ons al laag zijn. Ten tweede, en dat vind ik net zo belangrijk, om verspilling tegen te gaan. 1 + 1 gratis betekent alleen maar meer verse producten in de supermarkt én thuis. Uiteindelijk wordt daarvan ook in de supermarkt én thuis veel meer weggegooid en dat vind ik écht zonde.”
Jumbo heeft een andere prijsstrategie, met (veel) minder aanbiedingen en in plaats daarvan vaste, lage prijzen op A-merken. “Zo kunnen alle klanten bij Jumbo altijd terecht voor een voordelige boodschap”, zegt een woordvoerder.
Supermarkt PLUS kiest juist voor veel aanbiedingen van 25 of 50 procent korting op losse producten. “We merken dat onze klanten positief op onze aanbiedingen reageren.” Maar PLUS wil niet toezeggen dit in de toekomst standaard te gaan doen. “We houden graag een mooie balans aan tussen verse en houdbare producten die in de aanbieding zijn, waarmee de keukenkastjes thuis gevuld kunnen blijven.”
Oplossingen
Ondanks het heldere verzoek van onze Pluslezers zijn niet alle supermarkten van plan om erop in te spelen. Gelukkig hebben veel lezers al andere oplossingen bedacht. De belangrijkste tip: invriezen. Voor groente betekent dat meestal eerst even blancheren en daarna in porties de vriezer in. Met fruit is dat lastiger, maar één lezer geeft als tip om er dan maar een sapje van te maken. Dat blijft wel even goed in de koelkast en is toch weer wat anders. Ook veel gelezen: doe de boodschappen samen met een andere alleenstaande. En natuurlijk: nodig iemand uit om te komen eten!
Veel lezers tippen ook de vriezer voor vlees. Ook hier dient de vraag zich aan wat je moet met acht hamburgers, twee keer een pond gehakt of een kilo kipshoarma. Voor de meeste alleenstaanden is het vaak zoeken naar één portie vlees, vis, kip of een vleesvervanger. Als dat aanbod er al is, dan is het zelden in de aanbieding. Wie voordelig vlees wil kopen, moet er véél van inslaan.
De belangrijkste tip van Pluslezers: de vriezer!
De vriezer dus. “Die draait hier overuren”, schrijft een van de lezers. Omdat de vriezer zo belangrijk is voor alleenstaanden, tipt een ander om daar niet op te beknibbelen: “Schaf een goed formaat aan, bij voorkeur eentje die niet aanvriest: ‘no frost’. Want de vriezer helemaal leegkrijgen lukt in de praktijk zelden en deze vriezers hoef je niet te ontdooien.” Ook veel gehoord: gewoon naar de slager, of eerlijk en duurzaam vlees, direct van de (online) boer. Niet goedkoper, wél lekkerder.
Het valt verder veel lezers op dat de aanbiedingen vaak ongezond zijn: “Drie anderhalveliterflessen frisdrank voor een schijntje, vaak in combinatie met chips of snoep. Ik snap het wel; als het lekker is, gaat het wel op.” Maar onze lezers zouden graag andere producten in de aanbieding zien.
Ook bij zuivel en vooral bij brood valt op dat de aanbiedingen gericht zijn op gezinnen. Twee hele broden, dat is voor veel alleenstaanden genoeg voor meerdere weken. Dat kan natuurlijk ook de vriezer in. Bij zuivel is dat onmogelijk; daar geldt dat het aanbod wel wat breder mag: graag meer keuze in halve liters en andere kleinverpakkingen.
Meer aanbod
Al vinden veel Pluslezers nog niet altijd wat ze zoeken, het aanbod voor kleinere huishoudens neemt toe en die trend lijkt door te zetten. Albert Heijn laat bijvoorbeeld in een reactie weten zich al veel nadrukkelijker op kleine huishoudens te richten. Zo is er de nieuwe bezorgservice AH Compact. Daar kan je eenvoudig bestellen via een aparte app, zonder bezorgkosten.
De kritiek dat groente, fruit, vlees en zuivel vaak in te grote verpakkingen zitten, herkent Albert Heijn niet. “Neem bijvoorbeeld AH Kleintje bloemkool- en broccoliroosjes; dat zijn verpakkingen van 200 gram. Vlees is ook vaak per twee stuks verpakt. En zuivel hebben we in halve liters. Volgens ons is er dus voldoende keuze.”
Jumbo stelt graag tegemoet te komen aan specifieke wensen, al moet je daar soms wel even naar vragen: “De wensen van onze klant staan centraal, dus als die een halve bloemkool of watermeloen wil, dan is dit geen enkel probleem. In onze winkels snijden we dit graag op maat. Misschien kunnen we het assortiment per winkel aanpassen.”
Wat moet je met twee meloenen voor de prijs van één?
Lidl heeft een veel kleiner assortiment en maakt daardoor minder makkelijk ruimte in de winkels, legt een woordvoerder uit. “Continu bekijken we of het assortiment aansluit op de behoefte van onze klant en veranderen we daar waar dat nodig is – wanneer er voldoende vraag naar is.”
Supermarkt Dirk wil verspilling voorkomen en is om die reden ook wat terughoudend met eenpersoonsverpakkingen. “Als we merken dat er vraag naar is, proberen we het zeker aan te bieden. Maar als je dat zomaar in het schap zet en het vervolgens niet verkoopt, is dat ook verspilling. Dat willen we niet, dus het blijft maatwerk.”
Meer nadelen voor de alleenstaanden
Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek zijn er in Nederland zo’n 8 miljoen huishoudens. 38 procent daarvan (3 miljoen) bestaat uit één persoon en de verwachting is dat dit de komende jaren alleen maar verder zal stijgen. Niet alleen in de supermarkt zijn alleenstaanden minder voordelig uit. Reizen is duurder, maar ook veel regelingen zijn gericht op gezinnen. Alleenstaanden betalen naar verhouding méér belasting per persoon en hebben minder snel recht op toeslagen. In het AD becijferde een 72-jarige weduwnaar dat hij als alleenstaande bijna €600 meer inkomstenbelasting betaalt dan een stel met hetzelfde inkomen. Ook de huur- en zorgtoeslagen gaan aan zijn neus voorbij en naar verhouding betaalt hij als alleenstaande veel meer afvalstoffenheffing aan de gemeente. Ook de erfbelasting geeft stellen een groot voordeel: partners mogen tot wel €671.910 belastingvrij erven. Als er kinderen zijn, genieten die ook een ruime vrijstelling. Alleenstaanden zonder kinderen die willen nalaten aan andere familieleden of kennissen, komen vaak niet verder dan een vrijstelling van €2224 (bedragen 2021). Theatermaker Marjon Moed startte om deze redenen de petitie ‘Alleen is oké’ met als doel ‘alleenstaanden niet langer te discrimineren’.
Meer informatie: www.petities.nl
