Zorgverzekeraar krijgt straks toegang tot uw medische dossier

Van de partijen in de Tweede Kamer stemden VVD, PvdA, CDA, PVV en SGP voor het voorstel. SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie en Partij voor de Dieren stemden tegen. Het wetsvoorstel gaat nu voor behandeling naar de Eerste Kamer, zo meldt Privacy Barometer.

'Fraudebestrijding'

Zorgverzekeraars kunnen dus voortaan zonder uw toestemming in uw medisch dossier kijken. De enige reden die ze hoeven te hebben is een verdenking van fraude. En ze moeten binnen drie maanden nadat ze hebben gesnuffeld in de meest persoonlijke informatie die u bezit, u vertellen dat ze dat gedaan hebben. Het idee is dat zorgverzekeraars hiermee fraude bij het declareren van kosten kunnen inperken. Die fraude kostte ze in 2015 namelijk 11 miljoen euro. Dat klinkt als veel, maar het komt volgens Privacy Barometer neer op 0,015% van het zorgbudget. Daar komt nog bij dat 9,4 miljoen van die 11 miljoen fraude gepleegd wordt door tussenpersonen of zorgverleners. Patiënten zelf – degenen die geraakt worden door deze maatregel – frauderen dus in totaal maar voor 1,4 miljoen.

De Tweede Kamer heeft dus het medisch beroepsgeheim voor patiënten opgeheven om iets te kunnen doen aan een verspilling van 0,002% van het zorgbudget. Twee duizendste van één procent.

Kritiek

De SP vond het niet proportioneel dat voor een fraude van slechts 0,015% het medisch beroepsgeheim voor alle Nederlanders wordt afgeschaft. De partij ziet meer in het vereenvoudigen van het declaratieproces om fraude te voorkomen. Ook D66 vindt het niet proportioneel en stelt dat er voldoende alternatieven beschikbaar zijn om fraude op te sporen. Volgens D66 doet het kabinet telkens hetzelfde. "Er is een probleem. Laten we meer data van burgers verzamelen. Terwijl dat zelden effectief is."

De Patiëntenfederatie is uiteraard ook tegen dit hele wetsvoorstel. De belangenorganisatie vindt dat er andere, redelijke manieren zijn waarmee gesjoemel met declaraties opgespoord kan worden. Patiënten moeten inzage in hun medisch dossier door de zorgverzekeraar gewoon kunnen weigeren. „Patiënten werken graag mee aan fraudeonderzoek, maar dat hoeft niet per se te gaan door inzage in het dossier. Een verzekeraar kan de patiënt ook gewoon een briefje sturen en vragen of het klopt dat hij in twee dagen tijd veertig keer fysiotherapie had”, betoogt Dianda Veldman van de federatie.

Steun

De VVD, PvdA, CDA en PVV zijn voorstander. De VVD vindt dat fraude altijd aangepakt moet worden. PvdA en CDA maakten zich wel zorgen of de waarborgen voor privacy voldoende stevig zijn, maar steunen de algemene lijn van het wetsvoorstel. De PVV stemde ook voor, maar met de voorwaarde dat zorgverzekeraars aan de klant moeten melden dat ze in hun dossier hebben gekeken.

1. Wat is een medisch dossier?

Als u ooit een ziekenhuis heeft bezocht, of met een pijntje naar de huisarts bent geweest, dan heeft u al een medisch dossier. Het bevat alle informatie over uw behandelingen, zoals röntgenfoto's, alsmede persoonsgegevens en uw medicijngebruik. Een eventuele schriftelijke wilsverklaring met wensen over een vrijwillig levenseinde hoort er ook bij. Uw behandelende arts beheert het dossier en bewaart het 15 jaar lng.

2. Wie heeft toegang?

Op dit moment alleen U. Als iemand anders inzage wil in uw medisch dossier, dan moet u (nu nog) hiervoor schriftelijk toestemming geven. Uitzonderingen: ouders mogen een dossier van een kind jonger dan 12 inzien, kinderen tussen de 12 en 16 moeten hun ouders toestemming geven. Mocht u overlijden, dan blijft de geheimhouding van uw medische gegevens staan, tenzij u eerder schriftelijke toestemming geeft aan uw nabestaanden. Onder speciale omstandigheden kunnen nabestaanden wel toegang krijgen, maar de hulpverlener moet overtuigd zijn dat de overledene daarmee akkoord zou gaan.

3. Zijn er nog meer uitzonderingen?

Jazeker. Soms is een huisarts verplicht uw medische informatie te delen. Bijvoorbeeld als u een besmettelijke ziekte heeft, of als er een 'conflict van plichten' optreedt. Denk aan kindermishandeling. In zo'n geval mag een huisarts dit 'beroepsgeheim' breken

4. Wat kunnen zorgverzekeraars straks zien?

Als het aan minister Schippers ligt, wordt het delen van die gevoelige medische gegevens makkelijker, onder het mom van fraudebestrijding. De zorgverzekeraar krijgt straks inzage in uw dossier, maar een arts hoeft alleen gehoor te geven aan die vraag als er 'serieuze vermoedens zijn van onrechtmatig handelen'. Denk aan fraude met declaraties. Om te checken of iemand echt de gedeclareerde zorg ontvangen heeft, en of het uit medisch oogpunt de beste optie was.

5. Vindt er veel fraude plaats?

Zoals gezegd valt dat wel mee. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) meldde in 2013 dat voor 6 miljard euro gefraudeerd werd. Daarop nam de minister maatregelen. Later bleek dat deze cijfers onzin waren, er zou in 2015 voor slechts 11 miljoen met zorggeld geknoeid zijn. Onlangs werd bovendien bekend dat het aantal meldingen van zorgfraude daalt. De NZa en het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) hebben 2015 minder signalen ontvangen dan in 2014. Dat deze wet nu toch wordt doorgevoerd is dus opmerkelijk.

Bronnen: Security.nl, Metro