GGD's kunnen bron- en contactonderzoek niet aan
Wanneer iemand is besmet met het coronavirus, moet de GGD iedereen opbellen met wie je in nauw contact bent geweest. Soms levert dat een lijst op van wel honderd contacten. Dat is veel meer dan vooraf ingeschat, dus de GGD's zijn overbelast.
Een belangrijke steunpilaar in het beleid tegen de corona-uitbraak is het bron- en contactonderzoek door de GGD. Helaas gaat daarbij veel mis. De bedoeling is dat je zelf bij besmetting twee weken in quarantaine gaat. Ook de mensen die dicht bij je zijn geweest, zitten twee weken thuis. De GGD moet alle huisgenoten en ‘nauwe contacten’ opbellen, oftewel de mensen die langer dan een kwartier binnen 1,5 meter zijn geweest, of mensen met wie je ‘hoogrisico contact’ hebt gehad (zoenen, in het gezicht hoesten). Hoe het precies zit staat in het protocol dat de GGD’s gebruiken.
GGD overbelast
Dat klinkt allemaal helder, maar uit een relaas in de Volkskrant blijkt dat de praktijk weerbarstig is. Een redacteur bleek besmet met het coronavirus. Officieel moeten contacten binnen 48 uur geïnformeerd worden, maar de GGD van Amsterdam had het daarvoor te druk. De redacteur informeerde zelf vast haar contacten. Die gingen niet allemaal in quarantaine, om verschillende redenen. Hoe kan de GGD deze mensen wel overtuigen? 'De GGD heeft weinig slagkracht en is erg afhankelijk van de bereidheid van de betrokkenen om mee te werken', concludeert de redacteur. Inmiddels hebben de GGD van Amsterdam en die van Rotterdam het zo druk gekregen dat ze hebben moeten besluiten om de ‘nauwe contacten’ niet meer na te bellen.
Verkeerde inschatting
De NOS heeft documenten in handen, die laten zien hoe het komt dat de GGD’s overbelast zijn. Bij de inschatting van de benodigde mankracht was uitgegaan van veel minder nauwe contacten. In de lockdown hadden mensen 2 tot 3 contacten in de afgelopen twee dagen. Dat aantal kan nu wel oplopen tot 100. Gevolg: een bron-en contactonderzoek kost veel meer uren, en daarvoor is de GGD onderbemand. De Europese richtlijn had een hogere inschatting gemaakt van de benodigde manuren, maar die is niet nageleefd. Daar komt nog bij dat GGD’s merken dat mensen niet goed meewerken aan het bron- en contactonderzoek.
Nog geen quarantaineplicht
Minister Hugo de Jonge wilde de problemen aanpakken door mensen te verplichten om mee te werken en in quarantaine te gaan. De verplichte quarantaine is wettelijk al mogelijk. Daarnaast wil de minister kijken of mensen die uit hoog risicogebieden komen verplicht kunnen worden om in quarantaine te gaan. Gisteren bleek tijdens het debat in de Tweede Kamer dat dit plan lastig uitvoerbaar is. De minister gaat daarom verder uitzoeken wat er mogelijk is. Ook voor de opschaling van de GGD's gaat de minister een plan bedenken. ‘Het bron- en contactonderozke is onze dijkversterking, die moet voorkomen dat we een tweede golf krijgen’, aldus de minister.
