Opknappen ná corona

Ook wanneer je niet naar het ziekenhuis hoeft nadat je besmet bent met het coronavirus, maar thuis kunt uitzieken, kun je lang last houden van klachten. Jochen Cals, huisarts en hoogleraar aan de Universiteit van Maastricht op het gebied van diagnostiek van infectieziekten, doet hier onderzoek naar. “Voor de meeste patiënten met covid-19 blijft het ziekenhuis heel ver weg”, zegt hij. “Zij herstellen thuis en knappen weer goed op.”

Maar er zijn ook patiënten die lang na de besmetting nog steeds klachten hebben. De een heeft last van pijn op de borst, een ander kan door longklachten niet meer goed praten, weer een ander blijft doodmoe. Hun leven staat nog steeds op zijn kop. Ook als de ziekte relatief mild verliep en er geen ziekenhuisopname nodig was.

Vermoeidheid is een veel genoemd probleem. Andere veel beschreven klachten zijn benauwdheid en een ontsteking van de hartspier (myocarditis). “We zien dat patiënten na covid-19 vaak kortademig blijven of een knellende band om de borstkas ervaren”, aldus Cals.

Langdurige klachten

Hoe vaak komen langdurige longklachten na corona voor? In de zomer van 2020 schreven kranten dat het zou gaan om 95 procent van de coronapatiënten. “Zo veel zijn het er zeker niet”, zegt Cals. “Het daadwerkelijke percentage ligt veel lager. Die 95 procent was gebaseerd op onderzoek onder mensen die zich hadden aangemeld voor een Facebookgroep voor patiënten met langdurige klachten na covid-19. Dus dan krijg je automatisch een hoog percentage.”

De onderzoeksgroep van Cals heeft nu samen met de Universiteit Utrecht een onderzoek opgestart. Driehonderd Brabantse patiënten die tijdens de eerste besmettingsgolf thuis met antibiotica zijn behandeld vanwege een longontsteking, worden een jaar lang gevolgd. Een deel kreeg de longontsteking als gevolg van corona, een deel als gevolg van een andere ziekteverwekker. Cals: “Sommige patiënten zijn maanden na een ‘normale’ longontsteking nog steeds niet fit. Vandaar dat deze twee groepen mensen in ons onderzoek worden vergeleken. We hopen dat dit meer inzicht geeft in langdurige klachten na covid-19.”

Het lijkt erop dat 70-minners meer risico lopen op langdurige klachten

Wat wel vaststaat: 70-plussers lopen een verhoogd risico om ernstiger ziek te worden van het coronavirus en eraan te overlijden. Het RIVM merkt 70-plussers daarom aan als risicogroep.

Het lijkt erop dat mensen jonger dan 70 meer risico lopen op langdurige klachten ná een corona-infectie. Jochen Cals: “Denk bijvoorbeeld aan gezonde vijftigers of zestigers die normaal nooit naar de dokter hoeven te gaan en heel fit zijn. Zij kunnen door covid-19 ineens keihard onderuitgaan en heel slecht herstellen.”

Passende behandeling

Het voornaamste advies van Cals bij aanhoudende klachten: bepaal je doel en leg dit voor aan de huisarts. Ofwel, bespreek wat je graag weer wilt doen. De een wil met de kleinkinderen naar de speeltuin kunnen, de ander wil weer normaal kunnen werken of lange wandelingen maken. Cals: “Geef dat goed aan bij de huisarts, dan kun je samen uitzoeken hoe je dat kunt bereiken. Op basis van je doelen kun je de meest passende behandeling kiezen voor aanhoudende klachten.”

Goed om te weten: sommige ziekenhuizen hebben revalidatiezorg of speciale covid-poli’s. Zeker na een opname op de intensive care kan dit veel helpen bij het herstel.

Daarnaast hebben medisch specialisten een richtlijn geschreven voor het herstel van patiënten die niet opgenomen zijn geweest op de intensive care: ‘Leidraad nazorg voor patiënten met covid-19’. In deze richtlijn staat met welke klacht je naar welke hulpverlener kunt. Bijvoorbeeld naar de fysiotherapeut (als je slap en moe bent), de longarts (bij benauwdheid) of de psycholoog of praktijkondersteuner van de huisarts (bij angst).

Jochen Cals: “Maar niet iedereen die covid-19 heeft gehad, heeft voor alles een hulpverlener nodig. Bijvoorbeeld bij het sporten. Veel mensen hebben daar geen fysiotherapeut bij nodig, die gaan gewoon zelf sporten. Iemand die doodmoe is moet je soms eerder afremmen om te gaan sporten.”

Het is een bijzondere tijd, want de hoeveelheid kennis over deze nieuwe infectieziekte neemt elke maand toe. Dit interview is gepubliceerd in Plus Magazine van maart 2021. Een paar maanden voor het drukken van dit nummer is het artikel geschreven. Ga naar het corona-dossier voor het laatste nieuws: www.gezondheidsnet.nl/coronavirus

Dit artikel verscheen eerder in Plus Magazine maart 2021. Abonnee worden van het blad? Dat doet u in een handomdraai!