Hoe help je iemand die denkt aan zelfdoding?

In 2016 beëindigden 1.894 mensen in Nederland hun leven. Het aantal mensen dat aan zelfdoding denkt, ligt echter veel hoger.

In tegenstelling tot wat velen denken willen mensen eigenlijk geen einde aan hun léven maken, maar wel aan ondraaglijke gevoelens als somberheid, radeloosheid, wanhoop en uitzichtloosheid. Ze hebben het gevoel dat ze echt niet anders meer kunnen.

Tips voor naasten én voor mensen die met suïcidegedachten rondlopen

Bijna iedereen kent wel iemand die het (even) niet meer ziet zitten. Bij sommige mensen worden deze gedachten en gevoelens zo heftig dat ze ook echt een einde aan hun leven willen maken.

Als naaste is het moeilijk om te horen dat je zus, partner, klasgenoot of kind het leven niet meer ziet zitten. Je weet misschien niet goed wat je moet zeggen, óf je iets moet zeggen en wat je kunt doen om die persoon te helpen. Vooral als hij of zij al eerder een poging gedaan heeft kun je worstelen met verdriet, boosheid of schuldgevoel. Dit geldt ook als je zélf diegene bent die niet meer verder wilt leven. Misschien heb je te maken met een opeenstapeling van problemen en weet je niet meer hoe je hiermee om moet gaan. Het is daarom goed om deze tips voor naasten te lezen en lees deze informatie als jijzelf rondloopt met gedachten aan zelfdoding.

Praat erover!

Veel mensen denken dat iemand die veel aan zelfdoding denkt of erover praat, nooit daadwerkelijk een einde aan zijn of haar leven zal maken. Dit is een misverstand. Elke uitspraak die de suggestie wekt van intenties voor zelfdoding moet je serieus nemen.

Voor hun omgeving lijkt het of de meeste mensen die een einde aan hun leven maken dit impulsief doen. Maar echt impulsief is zelfdoding zelden. In de meeste gevallen loopt iemand al langere tijd met plannen rond. Daarom is het zo belangrijk om erover te praten.

Stel concreet de vraag: "denk je wel eens aan zelfdoding?", of: "denk je vaak aan de dood?" Probeer in ieder geval te voorkomen dat het onderwerp taboe wordt en zoek samen hulp. Zo snel mogelijk. Mensen die een einde aan hun leven willen maken, geven hierover zelden duidelijke signalen.

Dit zijn signalen die wél kunnen duiden op zorgelijk gedrag.

Als het te laat is

Heeft iemand om wie je veel geeft een einde aan zijn of haar leven gemaakt, dan is dat een grote klap. De zelfdoding komt vaak onverwacht, ook als je er van tevoren al rekening mee hield dat het zou kunnen gebeuren. Het roept altijd heftige emoties op. Niet alleen van verdriet en machteloosheid, maar vaak ook van falen en persoonlijke afwijzing. Er kan ook woede en onbegrip ontstaan voor wat degene zijn of haar nabestaanden 'aangedaan heeft'. De vraag naar het waarom dringt zich levensgroot op, zeker als iemand geen verklaring heeft achtergelaten.

Lees hier meer informatie over de verwerking van de dood van een naaste die een einde aan zijn of haar leven heeft gemaakt.

Meer informatie

• Lees meer over zelfdoding op de website van MIND.
• Heb jij gedachten over zelfdoding? Neem dan contact op met 113 Zelfmoordpreventie.
• Heb je een naaste verloren aan zelfdoding, maak je je zorgen om iemand of heb je last van depressies? Neem dan contact op met Korrelatie.