Het verschil tussen eenzaam en alleen
Alleen zijn is een taboe. Het wordt als iets engs gezien, iets dat je liever wil vermijden. Natuurlijk is sociaal contact belangrijk voor de mens - we beschouwen onszelf tenslotte als sociale wezens, maar het is helemaal niet verkeerd om je af en toe terug te trekken. Sterker nog, het heeft zelfs voordelen.
Alleen versus eenzaam
Allereerst is het belangrijk om te kijken naar het verschil tussen het alleen zijn en eenzaam zijn. Alleen zijn gaat over of je daadwerkelijk omringd bent door mensen, terwijl eenzaamheid meer een gevoel is. Verdriet, leegte en angst kunnen samengaan met dit gevoel. Het kan overal gebeuren, ook als je je in gezelschap bevindt. Als je alleen bent, is dit een bewuste keuze. Je neemt ruimte voor jezelf en dat is helemaal oké.
Het voordeel van alleen zijn
Heel wat mensen hebben regelmatig de tijd nodig om even op adem te komen. Sommigen vinden het zelfs prettiger om zich terug te trekken en bepaalde sociale situaties te vermijden. Alleen zijn kan een zeer positief effect hebben, namelijk dat je jezelf beter leert kennen en zo de mogelijkheid creëert om meer zelfliefde te ontwikkelen. Door wat afstand te nemen, maak je ruimte voor jezelf om bepaalde dingen in een ander licht te zien.
Introvert en extravert
Als je goed alleen kunt zijn, betekent dat niet dat je eenzaam bent, evenals dat je niet alleen hoeft te zijn om je eenzaam te voelen. Het is dus fout om te denken dat eenzaamheid niet onder extraverten voorkomt. Wel is het zo dat introverten al gauw het gevoel hebben dat ze ergens niet bij horen dan extraverten, omdat ze sneller geneigd zijn om zich af te zonderen. Daarbij kan te veel stilte ook tot een eenzaam gevoel leiden en dat is een grote valkuil voor de mensen die graag alleen zijn.
Ook jongeren zijn eenzaam
Eenzaamheid wordt ook vaak geassocieerd met ouderen. Mensen die in een verzorgingstehuis wonen en hooguit eens in de twee weken een uurtje bezoek krijgen zijn eenzaam, is de gedachte. Maar in deze tijd van technologie komt eenzaamheid onder jongeren ook steeds meer voor. Door de sociale media lijkt er meer contact te worden gehouden via de telefoon. Uit een Brits onderzoek blijkt dat bijna negentig procent van de ondervraagde jongeren zich wel eens eenzaam voelt. Onder de 55-plussers is dit een stuk minder, namelijk zeventig procent.
Eenzaam zijn is ongezond
Als je echt eenzaam bent, kan dit slecht zijn voor je gezondheid. Uit verschillende onderzoeken is bijvoorbeeld gebleken dat veel eenzame mensen ongezonder gaan eten. Andersom werkt het net zo: een slechte gezondheid kan op zijn plaats weer tot eenzaamheid leiden. Veel ongezonde mensen zijn minder goed in staat om sociale contacten te onderhouden, omdat ze bijvoorbeeld minder mobiel zijn of weinig prikkels kunnen verdragen. Volgens een onderzoek van de Brigham Young University hebben eenzame mensen zelfs 26 procent meer kans om te eerder te overlijden.
Hulp bij eenzaamheid
Alleen zijn is dus helemaal niet erg. Het kan zelfs enorm positief werken voor je zelfbeeld. Het is echter wel belangrijk om ervoor te zorgen dat dit niet tot eenzaamheid gaat leiden. Merk jij dat je je meer dan alleen begint te voelen? Neem dan initiatief. Misschien is er wel een vriend die je al heel lang niet hebt gesproken, of kun je de buren uitnodigen voor een kopje koffie. Schakel professionele hulp in als je gezondheid eronder gaat lijden, maar zorg er liever voor dat je het niet zo ver laat komen.
Bronnen
Holt-Lunstad, J., Smith, T. B., Baker, M., Harris, T., & Stephenson, D. (2015). Loneliness and social isolation as risk factors for mortality: a meta-analytic review. Perspectives on Psychological Science, 10(2), 227-237.
- CBS