Gezond Lezen: Leven zonder diabetes van Roy Taylor

Kort en krachtig

Roy Taylor is een internist/diabetoloog uit het Verenigd Koninkrijk. Hij heeft veel onderzoek gedaan naar diabetes type 2. Dit wetenschappelijk onderzoek leidde tot dit boek: een handleiding hoe je diabetes kunt omkeren. Maar voordat Taylor die handleiding geeft, neemt hij de tijd om de fysiologie van onze spijsvertering, hormonen en energiehuishouding goed uit te leggen. Daarna presenteert Taylor een driestappenplan om de diabetes om te keren. De eerste stap is om minstens 8 weken lang een zeer streng caloriebeperkt dieet (maximaal 600 kilocalorieën per dag) te volgen. Taylor adviseert kant-en-klare dieetshakes of andere dieetproducten te gebruiken, aangevuld met wat groenten. Het doel is om 15 kilo af te vallen (of tot het gewicht dat je had toen je 21 was). Dit gewichtsverlies zal je diabetes omkeren, belooft Taylor. De tweede stap is de overgang naar normaal eten. De dieetshakes worden in 2 weken vervangen door een “gewone” warme maaltijd van 400-500 kilocalorieën, en in de 2 weken daarna wordt ook de vloeibare lunch vervangen door een “gewone” lunch (400 kilocalorieën). De derde stap is om normaal te eten en op gewicht blijven. Indien nodig herhaal je stap 1 als het gewicht weer toeneemt.

Wie is de auteur?

Roy Taylor is diabetoloog en hoogleraar geneeskunde en stofwisseling aan Newcastle University in het Verenigd Koninkrijk. Taylor heeft meegewerkt aan diverse studies over diabetes type 2. Zijn theorie is dat diabetes type 2 vooral ontstaat door een teveel aan vet in de lever en in de alvleesklier. Als het door afvallen lukt om de hoeveelheid vet in die organen te verminderen, dan is de diabetes omgekeerd, heb je geen klachten meer en zijn er geen medicijnen meer nodig.

Waarover gaat dit boek?

De eerste zes hoofdstukken van het boek gaan diep in op de fysiologie van het lichaam en het ontstaan van diabetes. Taylor kan goed schrijven. Ondanks de medische termen en best diepgaande uitleg leest het boek lekker weg. Hij beschrijft zijn wetenschappelijke zoektocht naar diabetes bijna als een detectiveverhaal. Daarbij deinst hij niet terug voor stevige uitspraken. Zo noemt hij diabetes type 2 “een ernstige vorm van voedselvergiftiging”  en vindt hij dat je als volwassene altijd op het gewicht moet blijven dat je had toen je 21 was. Volgens Taylor heeft ieder mens een “persoonlijke vetdrempel”: het moment waarop je onderhuidse vetcellen vol raken en er vet gaat opslaan in de lever en pancreas. Als je dan ook nog een genetische aanleg hebt om diabetes te krijgen, is dat het moment waarop (pre)diabetes ontstaat. In zijn tekst komt hij over als de prettige, begrijpende arts die je graag wil helpen.
Eigenlijk staat dat best in schril contrast met de oplossing voor diabetes, die hij in hoofdstuk 7 en 8 predikt. Met name de eerste stap in zijn driestappenplan is streng. Taylor ziet dat als een periode van stevig afzien om snel van je klachten af te komen. Hij claimt dat veel van zijn patiënten dit strenge dieet gemakkelijk volhouden en dat ze zich al heel snel beter voelen en geen medicijnen meer nodig hebben. Ook het regime in stap 2 en 3 is nog best streng: alleen onbewerkte voeding, 3 maaltijden en geen tussendoortjes, vaak op de weegschaal en meteen bijsturen als het gewicht weer toeneemt. Zijn methode is gebaseerd op een wetenschappelijk onderzoek, waarin de deelnemers de maaltijdvervangers kregen verstrekt. Voor wetenschappers hebben die maaltijdvervangers een groot voordeel: het is superduidelijk wat hun proefpersonen binnenkrijgen. Er is geen kans op fouten, iets dat in “het echte leven”, natuurlijk een stuk moeilijker is. Ik vind dat Taylor doet voorkomen of ’een dieet met maaltijdvervangers helemaal niet zo moeilijk is.

Niet voor iedereen

Taylor benadrukt in hoofdstuk 8 dat je uiteindelijk een gezonde voeding moet kiezen die goed bij je past. Of dat nu mediterraan is, of koolhydraatbeperkt, of vetbeperkt, dat maakt hem niet zoveel uit. Hij schrijft: ‘Eén voedingspatroon dat het best is voor iedereen, is onwaarschijnlijk’. Dat ben ik van harte met hem eens, maar toch… schrijft hij in dit boek voor iedereen wel dezelfde strenge aanpak voor: met maaltijdvervangers. Dat kan ik niet goed rijmen. Het voordeel van die maaltijdvervangers is natuurlijk het snelle resultaat. Het nadeel van maaltijdvervangers is dat je niet echt nieuwe gewoontes aanleert. Na de eerste periode van 8 weken moet je daarom alsnog je gedrag gaan aanpassen om blijvend gezonder te gaan eten. Taylor noemt dat “met een schone lei beginnen”. Maar ik denk: wat nou als er achter je eetgedrag nog heel veel andere problemen zitten, zoals emotie-eten, stress of een te krappe portemonnee? Stel dat het dan lukt om het dieet met die maaltijdvervangers vol te houden, dan word je na die 8 weken alsnog weer met die problemen geconfronteerd en heb je in de tussentijd nauwelijks nieuwe gezonde gewoontes geleerd.

Wat kun je praktisch met dit boek?

Dit boek is alleen geschikt als je graag door middel van een strenge aanpak van je diabetes af wilt. Omdat het zo’n strikt dieet is, raad ik zeker aan om er goed over na te denken en het met je arts te overleggen. Dat overleg met je arts is écht een must als je medicijnen gebruikt voor je diabetes, want zonder aanpassing van de dosering heb je anders kans op hypo’s. Ik vind het driestappenplan niet heel praktisch uitgewerkt. Er worden in het boek bijvoorbeeld geen merknamen van maaltijdvervangers aangeraden. Die zul je zelf moeten vinden bij de drogist of supermarkt, of in overleg met een diëtist. Het boek bevat een kleine hoeveelheid recepten voor de verschillende fasen. Al met al is dit deel niet heel uitgebreid uitgewerkt.

Eindoordeel

Stel je hebt diabetes en je wil snel van de medicijnen of klachten af: dan kun je de aanpak van het boek volgen, mits je het overlegt met je arts en/of diëtist. Bedenk wel dat je na de eerste 12 weken (8 weken streng dieet, daarna langzaam opbouwen) alsnog blijvend een ander eetpatroon moet gaan aanleren en volhouden. Het is niet zo dat de diabetes blijvend verdwijnt als je na de 12 weken weer teruggaat naar je oude eetpatroon en gewicht. Stel je hebt diabetes type 2 en je hebt geen zin in deze strenge aanpak: dan is dit boek niets voor jou. Ga dan naar je huisarts en diëtist en laat je een advies op maat aanmeten, waarbij je stap voor stap je gewoontes aanpast. Voor iedereen geldt wel: die eerste 6 hoofdstukken geven je veel inzicht in de werking van je lichaam en het ontstaan van diabetes. Wat dat betreft is dit boek echt een aanrader.