Hoe moet je een wond behandelen?

Van brandwonden tot een gat in het hoofd

Getty Images

Hechtpleisters voor een diepe snee, koelen bij brandwonden, en schaafwonden drogen aan de buitenlucht. U weet het eigenlijk wel, maar wat doet u als er écht iets gebeurt? Voor algemene wondverzorging gelden drie stappen: reinigen, behandelen, afdekken. Hieronder vindt u meer informatie over specifieke wondbehandeling.

Snijwonden en scheurwonden
Kleine snijwonden kunt u schoonspoelen met water, droogdeppen, en met een pleister afdekken. Door een pleister iets op te rekken tijdens het aanbrengen, trekt u de wondranden van een kleine, wat diepere snee mooi naar elkaar toe en drukt u de bloedvaatjes dicht. Bij oppervlakkige snijwonden kan een wondhelende gel helpen.[ITEMADVERTORIAL]

Sommige snijwonden kunnen lelijk bloeden. Druk de wond eerst een poos goed dicht; gebruik hiervoor een steriel gaaskompres of een schone doek. Houd zo mogelijk het getroffen lichaamsdeel omhoog.

Door het bloeden is het ergste vuil uit de wond gespoeld. Reinig de wond eventueel nog met kraanwater en breng een snelverband aan. Een afdekkend steriel gaaskompres met daaromheen een windsel voldoet. Soms is hechten noodzakelijk. Voor snijwonden dieper dan 1 centimeter moet u naar de huisarts(enpost).

Bij een slagaderlijke bloeding handelt u als volgt: wond goed dichtdrukken, hoog houden, en eventueel een snelverband aanleggen. Bel 112 voor professionele hulp.
 
Schaaf- en scheurwonden
Een schaafwond is een grote, oppervlakkige beschadiging van de huid. Maak eerst de omgeving rondom de schaafwond (vaak knie) schoon met een washandje met zeep. Spoel vervolgens de wond schoon met kraanwater (kan ook onder de douche) of met een fysiologische zoutoplossing.

Dep de schaafwond droog en behandel de plek met een huidontsmettingsmiddel (jodium, betadine, sterilon, chloorhexidine). Schaafwonden zijn pijnlijk en er komt vaak wat vocht vrij. Een vet zalfgaas of wondhelende gel werkt verzachtend. Drogen aan de buitenlucht is het prettigst en werkt vaak het snelst.

Scheurwonden (prikkeldraad, spijker, hondenbeet) zijn vaak rafelig en vuil. Het is zaak deze wondsoort eerst goed te reinigen, daarna te ontsmetten en vervolgens steriel af te dekken. Probeer tijdens het verbinden de wondranden zo mooi mogelijk naar elkaar toe te brengen.

Brandwonden
De eerste stap bij brandwonden is koelen, koelen, koelen met lauw, zachtstromend kraanwater. In nood is zelfs slootwater toegestaan. Koelen met íets is beter dan niet koelen!

Verwijder kleding alleen als deze niet verkleefd is, idem met luiers. Omdat onderkoeling gevaarlijk is (vooral bij kleine kinderen) is het belangrijk dat je alleen de wond koelt en niet het hele lichaam. Gebruik geen ijs. Neem bij twijfel altijd contact op met een arts of bel 112.

Behandel thuis uitsluitend kleine, oppervlakkige, gesloten brandwonden. Dek de wond voorzichtig af met bij voorkeur een vet zalfgaas en/of een steriele droge verbandlaag of gebruik een geschikte wondgel.

Raadpleeg een arts als er blaarvorming ontstaat, de huid kapot is of wanneer er zwarte plekken zijn. Smeer niets op open wonden en prik blaren niet door! Voor brandwonden groter dan een 2 euro muntstuk, of wonden ontstaan door chemicaliën of elektriciteit, raadpleeg een arts!

Gat in je hoofd 
Een hoofdwond bloedt vaak lelijk, maar meestal valt de grootte van de uiteindelijke wond mee. Druk de wond eerst dicht met een steriel gaaskompres.

Maak daarna de plek om de wond schoon met een washandje met zeep, zodat je beter zicht krijgt op het wondgebied. Spoel de wond zelf schoon met water of fysiologisch zout. Daarna droogdeppen en behandelen met een huidontsmettingsmiddel. Breng vervolgens een passend, afdekkend verband aan (of pleister).

Bijtwond
Bijtwonden door hond/kat/mens zijn in de regel erg vuil en soms diep of rafelig. Goed reinigen en ontsmetten is noodzakelijk. Behandel de wond verder net zoals een snij- of scheurwond.

Raadpleeg een arts voor een mogelijke tetanusinjectie, als u denkt dat er pezen of spieren zijn aangedaan of als de beet in het gelaat zit.

Auteur