Blunderende advocaat aansprakelijk

Advocaten heb je in alle soorten en maten. Er zijn advocaten die hun werk heel serieus nemen, maar er zijn – net als in alle andere beroepen – ook advocaten die er een potje van maken. Vaak zijn niet-juridisch geschoolde cliënten onvoldoende in staat de kwaliteit van hun advocaat te beoordelen. En als een zaak verloren wordt, is het hen niet altijd duidelijk wat de oorzaak van dat verlies precies is. Was het een zaak, waarin de rechter ‘alle kanten op had gekund’, of pakte de advocaat het verkeerd aan? Vorig jaar maakte een advocaat het zo bont, dat het zelfs de voorzieningenrechter van de rechtbank te Haarlem teveel werd. De rechter bepaalde op 17 juni 2010 dat de Deken van de Orde van advocaten te Haarlem door de griffier geïnformeerd moesten over de wijze waarop de advocaat in die zaak had geprocedeerd.

Zoals u misschien weet, begint een (civiele) juridische procedure vaak met een dagvaarding. Dit is een door een deurwaarder afgeleverde schriftelijke oproep, waarin de tegenpartij (‘de gedaagde’)  wordt opgeroepen op een bepaalde dag voor een gerecht te verschijnen. Aan de dagvaarding worden wettelijke eisen gesteld; zo moet zij melden waar het in de betreffende zaak om gaat en op welke gronden de eis van de eiser berust. Als de dagvaarding niet aan de wettelijke eisen voldoet, kan zij door de rechter nietig worden verklaard. Het gevolg hiervan kan zijn, dat u de schade die u op uw tegenpartij wilde verhalen niet meer kunt verhalen en dat u bovendien nog een declaratie van uw advocaat ontvangt.

Op 18 maart 2011 deed de Hoge Raad een uitspraak die voor veel burgers en bedrijven belangrijk is. Aanvankelijk ging het om een procedure tussen een cliënt en zijn bankier. Nadat de cliënt bij de rechtbank in het ongelijk was gesteld, ging hij in hoger beroep bij het gerechtshof te ’s-Hertogenbosch. Omdat de dagvaarding aan alle kanten rammelde, maakte het gerechtshof korte metten; de dagvaarding werd nietig verklaard en de cliënt had dus het nakijken.

De cliënt liet het er echter niet bij zitten en stelde zijn advocaat aansprakelijk voor de schade. Nadat de rechtbank de cliënt in het gelijk had gesteld, ging de advocaat in hoger beroep. Het gerechtshof stelde dat als uitgangspunt geldt ‘dat een advocaat bij de uitvoering van zijn werkzaamheden dient te handelen zoals van een redelijk bekwaam en redelijk handelend advocaat in de gegeven omstandigheden mag worden verwacht’. Het hof was van oordeel ‘dat geen redelijk handelend advocaat een dagvaarding zou uitbrengen die nietig is omdat daarin de gronden voor de eis niet zodanig duidelijk zijn omschreven dat de wederpartij weet waartegen hij zich moet verweren en de rechter weet waarover hij dient te beslissen.’

Het gerechtshof overwoog voorts dat de advocaat ervoor verantwoordelijk is ‘dat de dagvaarding aan de wettelijke eisen voldoet. Hij dient ervoor te zorgen dat zijn cliënt hem alle gegevens verschaft die nodig zijn om een goede dagvaarding op te stellen.’ Harde, maar ware woorden. De advocaat  probeerde ten slotte de cliënt nog ‘medeplichtig’ te maken, door te stellen dat hij het concept van de dagvaarding  met de cliënt had besproken. Ook met dit standpunt maakte het hof korte metten: de advocaat heeft een eigen verantwoordelijkheid!
Vervolgens ging de advocaat in cassatie. In nog geen A-4tje verwees de Hoge Raad het beroep van de advocaat naar de prullenbak.

Waar gewerkt wordt, kunnen fouten worden gemaakt. De vraag is echter wie voor die fouten moet opdraaien. Deze uitspraak toont aan dat het verstandig kan zijn een rechterlijke uitspraak die nadelig voor u uitpakt kritisch te bestuderen en zo nodig stappen te ondernemen.