Geldkwesties september

Bluffen de buren dat ze recht van overpad hebben door mijn tuin?

Mijn buren hebben aangekondigd dat zij een pad willen aanleggen om hun achtertuin ook vanaf de straat te kunnen bereiken. Dat pad zou door mijn tuin moeten lopen. De buren beweren dat zij recht van overpad hebben. Hoe kom ik erachter of dat echt zo is?

Recht van overpad wordt in principe met een notariële akte gevestigd. Als uw buren recht van overpad over uw grond hebben, moet er dus een officiële akte zijn. Bij de aankoop van uw huis heeft de notaris eventuele erfdienstbaarheden (zoals recht van overpad) vermeld in de overdrachtsakte. Die akte kunt u erop naslaan. Ook kunt u het Kadaster vragen een onderzoek te doen naar erfdienstbaarheden in ­officiële registers. Hier zijn wel kosten aan verbonden. Behalve via een akte kan een recht van overpad ook door verjaring ontstaan. Dat is hier hoogstwaarschijnlijk niet het geval, want verjaring kan pas optreden als uw buren zich al vele jaren gedragen alsof er een recht van overpad is.

Krijg ik nog wel ­pensioen als mijn ex-man overlijdt?

Dertig jaar geleden ben ik gescheiden. Mijn ex-man maakt, sinds hij met pensioen is, iedere maand een deel van zijn ouderdoms­pensioen aan mij over. Wat gebeurt er als hij komt te ­overlijden, heb ik dan nog recht op pensioen?

Ja. Na het overlijden van uw ex-man krijgt u recht op een ‘bijzonder nabestaandenpensioen’. Dit ontvangt u rechtstreeks van het pensioenfonds van uw ex. U kunt bij dit pensioenfonds vragen hoeveel uw bijzonder nabestaandenpensioen bedraagt. Aangezien uw ex op dit moment zelf uw deel van zijn pensioen aan u overmaakt, is het mogelijk dat zijn pensioen­fonds uw gegevens niet heeft. ­Alleen al daarom is het verstandig contact op te nemen met het fonds en te melden dat u de ex bent.

Hoe kan ik de erfenis eerlijk verdelen ­ondanks een lening?

Ik heb mijn zoon veel geld geleend. Inmiddels is duidelijk geworden dat hij mij die lening niet kan terugbetalen. Het geld kan ik ­missen, dat is het probleem niet. Wel vind ik het oneerlijk ten opzichte van mijn andere kinderen, want ik wil ze alle drie evenveel laten erven. Hoe pak ik dat aan?

Zet op papier welk bedrag u aan uw zoon hebt geleend, zodat uw erfgenamen weten dat er een lening is. Uw nalatenschap bestaat uit al uw bezittingen. De vordering op uw zoon is ook zo’n bezitting. Deze vordering maakt deel uit van uw nalatenschap. Uw drie kinderen erven ieder een derde. Uw zoon die geld heeft geleend, erft als het ware de vordering op zichzelf. Uw andere kinderen ontvangen hun erfdeel in geld. Vanzelfsprekend worden de lening en de vordering tegen elkaar weggestreept, zodat uw zoon minder krijgt. Simpel gezegd: de lening wordt afgetrokken van zijn erfdeel, en hij ontvangt de rest. In feite is de lening aan uw zoon dus een voorschot op zijn erfenis.

Wordt een schenking zomaar een erfenis?

Een tante heeft me een flinke som geld geschonken. Een maand later is ze overleden. De executeur zegt nu dat ik het bedrag heb geërfd. Wat betekent dat voor mij?

De Belastingdienst beschouwt een schenking als een onderdeel van de erfenis als de schenker binnen 180 dagen overlijdt. U bent hierdoor geen schenkbelasting maar erfbelasting verschuldigd. In de praktijk is er geen verschil. Uw vrijstelling is in beide gevallen €2122 en u betaalt 30 procent belasting over de rest van het bedrag.

Hoe laat ik mijn spullen goed na?

Ik ben bezig met het regelen van mijn nalatenschap en wil graag bepaalde spullen aan familie en vrienden nalaten. Hoe moet ik dat aanpakken zodat het geldig is?

Het eenvoudigst is het om een testament te maken. In een testament kunt u bij de notaris vastleggen aan wie u specifieke goederen of een som geld nalaat. Dit heet een legaat. Ook kunt u in het testament erfgenamen aanwijzen. Voor waardevolle zaken (zoals geld, een auto of kostbaar antiek) is een testament noodzakelijk. Gaat het om minder waardevolle goederen (zoals boeken, meubels en sieraden), dan kunt u deze ook legateren met een codicil. Een codicil kunt u zelf opstellen en bewaren. U moet het met de hand schrijven, dateren en alle pagina’s ondertekenen. Een getypte verklaring is geen geldig codicil. U kunt een codicil eenvoudig wijzigen door het oude te verscheuren en een nieuw codicil te schrijven. Een nadeel is dat een codicil niet geregistreerd wordt, waardoor uw erfgenamen het over het hoofd kunnen zien.

Zal ik mijn ex uit het testament schrappen?

Ik heb een aantal jaren samengewoond. Die relatie is onlangs ­beëindigd en we wonen weer apart. We hadden een samen­levingscontract en hebben elkaar ook als erfgenaam in onze ­testamenten opgenomen. Is het verstandig om mijn ex-vriend nu uit mijn testament te schrappen?

Ja. Als uw ex-vriend in uw testament bij zijn naam wordt genoemd, is het noodzakelijk een nieuw testament te laten maken waarin hij niet meer voorkomt. Anders gaat uw nalatenschap naar hem. Is de formulering in uw testament algemeen en wordt er gesproken over ‘partner’, dan is een nieuw testament misschien niet noodzakelijk, maar wel aan te raden om aan alle onduidelijkheid een eind te maken.

Krijgt mijn vrouw straks minder AOW?

Enige jaren geleden ben ik met pensioen gegaan. Sindsdien ontvang ik een bedrijfspensioen, een AOW-uitkering en een AOW-toeslag voor mijn vrouw (die jonger is dan ik). Deze toeslag is lager dan normaal, omdat zij tot haar 23ste in het ­buitenland heeft gewoond. Mijn vrouw zal haar eigen AOW straks vanaf haar 67ste ontvangen. Wordt haar AOW dan ook verlaagd?

Ja. De AOW-uitkering wordt in vijftig jaar opgebouwd, 2 procent per jaar dat je in Nederland woont. De begindatum van de opbouw ligt ­vijftig jaar vóór de AOW-leeftijd. Uw vrouw bereikt op haar 67ste de AOW-leeftijd en had dus vanaf haar 17de in Nederland moeten wonen om ­volledige AOW op te bouwen. Omdat ze pas sinds haar 23ste in Nederland woont, heeft ze zes ­jaren opbouw gemist. Die gemiste zes ­jaren komen overeen met 12 procent opbouw. Uw vrouw zal hierdoor 12 procent ­minder AOW ontvangen dan ­personen die hun hele leven in ­Nederland hebben gewoond.