Honderdduizenden mensen zijn deze maand opgeschrokken door een voorlopige belastingaanslag over 2015. Die kunnen ze in elf maanden betalen. De mensen die voor 1 maart het totale bedrag betalen, krijgen een korting.
Normaal betalen deze mensen hun belasting over dit jaar pas halverwege 2016, nadat ze in het voorjaar aangifte hebben gedaan. Die aangifte moeten ze nu ook doen. Dan wordt definitief vastgesteld of ze nog geld terugkrijgen of nog meer moeten bijbetalen.
Meer dan anderhalf miljoen mensen kregen al een voorlopige aanslag, omdat ze anders een jaar later na hun aangifte een aanzienlijk bedrag zouden moeten bijbetalen. Maar dit jaar werkt de Belastingdienst voor het eerst met recentere inkomensgegevens, waardoor ineens veel meer mensen een voorlopige aanslag in de bus krijgen. Die zijn op 9 januari verstuurd en hebben veel mensen aan het schrikken gemaakt. Ze vragen zich af, of ze nu niet te snel en teveel belasting gaan betalen. Bovendien kunnen ze over enkele maanden ook nog een reguliere belastingaanslag over 2014 verwachten. Die moet ook betaald worden.
Voor degenen die nu een voorlopige aanslag hebben ontvangen en die in 2013 meer verdienden dan dit jaar, is de kans erg groot dat ze teveel gaan betalen. Die mensen kunnen hun voorlopige aanslag op de computer wijzigen. Maar ook andere veranderingen in het persoonlijk leven, zoals het krijgen van een kind, een scheiding of de aankoop of verkoop van een huis, kan de voorlopige aanslag veranderen. Deze mensen moeten niet betalen, maar uitzoeken in hoeverre de aanslag overeen komt met de feiten.
De voorlopige aanslag heeft voor een stroom brieven aan de Tweede Kamer gezorgd, van mensen die niet weten wat ze er mee moeten. Ze schrijven in een reactie dat ze het geld niet hebben voor de aanslag, al een betalingsregeling met de belastingdienst hebben, niet begrijpen waar de inkomensgegevens vandaan komen, of denken dat ze dubbel gaan betalen. Velen wijten de aanslag ‘aan het slecht functioneren van de belastingdienst.’ ,, Het komt er in feite op neer dat we in tijdsbestek van een jaar drie maal belasting mogen betalen: dit jaar de voorlopige aanslag over 2015, vervolgens in juli de aanslag over 2014, en dan nog de naheffing.” Die naheffing is een extra belastingaanslag over 2014 tot 330 euro, die veel mensen dit voorjaar nog moeten betalen. Daar kunnen ze overigens wel een betalingsregeling voor krijgen.
Staatssecretaris Wiebes (belastingzaken) heeft de Kamervragen die de SP over dit onderwerp heeft gesteld, beantwoord
Met een voorlopige aanslag over het lopende jaar voorkom je een (grote) nabetaling na afloop van het kalenderjaar. Je betaalt gedurende het jaar (en rentevrij). Je mag de aanslag betalen over de resterende maanden van het lopende jaar. Dat is een wettelijke betalingstermijn. Iemand die de voorlopige aanslag over 2015 nu heeft ontvangen, betaalt dus tot het eind van het jaar in 11 termijnen. Als je alles voor 1 maart betaalt, krijg je een betalingskorting. Die betalingskorting is er overigens sinds eind jaren 90.
Een te betalen voorlopige aanslag is er altijd al geweest. Wat nieuw is, is dat dit jaar gewerkt is met recentere gegevens (inkomensgegevens over 2013). Hierdoor komen meer mensen (ca. vijfhonderdduizend) in aanmerking voor een te betalen voorlopige aanslag. Op 9 januari hebben de eerste mensen een te betalen aanslag ontvangen. Totaal ontvangen iets meer dan twee miljoen mensen een te betalen voorlopige aanslag. Als de aanslag te hoog is, kan je de aanslag wijzigen via de computer.