Wat kost een studie?

Volgens de Nederlandse overheid kost de studie van uw zoon of dochter aan HBO en universiteit u komend collegejaar 2733,12 euro. De rest, 6423,96 euro, moet u zoon of dochter zelf betalen uit lening en studiefinanciering. Voor MBO betaalt u 3786,24 euro en uw kind 4.726,80 euro. En dat twee jaar (sommige MBO-opleidingen) tot zes jaar lang (universiteit geneeskunde).

Op deze richtbedragen van de overheid zijn de uitkeringen voor studiefinanciering gebaseerd. In de praktijk hebben studenten bijbaantjes, veel ouders betalen meer of juist minder, en de kosten zijn aanzienlijk hoger. Dat blijkt al uit het verschil tussen de richtbedragen voor uitwonende en thuiswonende studenten: die laatste zouden slechts 183 euro minder uitgeven per maand. Een knappe student die voor dat bedrag een kamer vindt, om maar niet te spreken van levensonderhoud ter plaatse.

Wat moet u allemaal betalen?

• Collegegeld / opleidingskosten. Voor HBO en universiteit is het wettelijk 1565 euro per jaar, voor MBO 993 euro.
• Boeken en ander studiemateriaal. De kosten wisselen sterk per opleiding, maar reken zeker in de eerste jaren op honderden euro’s. Tweedehands is goedkoper en eenvoudig te krijg via boekenwebsite Bol.com.
• Reiskosten. Deze worden meestal gedekt door een OV-studentenkaart. Een leerling onder de 18 moet echter zijn eigen reiskosten betalen.
• Contributies voor studie- , sport- of studentenverenigingen en andere verenigingen, voor zover die er al niet waren.
• Bij uitwonende studenten: kamerhuur. Gemiddeld betalen studenten 325 euro, maar het is vaak duurder in steden als Amsterdam en Utrecht. Daarnaast nog kosten van het zelf verzorgen van eten en persoonlijke verzorging, gas water en licht wanneer die niet in de huur is inbegrepen, lokale belastingen, internetabonnement en kabel. Eenmalige kosten zijn meubels, servies en een voor de studie meestal onontbeerlijke computer.
• Kinderen die volwassen worden brengen daarnaast ook andere kosten met zich mee. Zij moeten bijvoorbeeld een eigen ziektekostenverzekering hebben, een kostenpost van ongeveer 100 euro per maand.
• Daarnaast zijn er nog uitgaven als uitgaan, kleding en mobieltje. Maar die maakte uw kind toch al.

Wie moet dat betalen?

Een student wordt officieel geacht te leven op drie zaken: studiefinanciering, lening en ouderlijke bijdrage.

In studiefinanciering krijgt iedereen een basisbeurs: 255,64 euro voor uitwonenden, 91,81 voor thuiswonenden. Studenten ontvangen de studiebeurs voor de duur die er officieel voor hun studie staat. Daarna blijft de OV-jaarkaart nog drie jaar doorlopen en kan er drie jaar worden geleend.

Studenten aan MBO 3-4, HBO en universiteit moeten de basisbeurs en de OV-kaart met rente terugbetalen als zij niet binnen tien jaar hun diploma halen.

Daarnaast verwacht de overheid van u een ouderlijke bijdrage: in 2008 314,02 euro per maand. Als u die niet (volledig) kunt opbrengen, dan krijgt de student die uitgekeerd als aanvullende beurs, onder de dezelfde voorwaarden als de basisbeurs. Hoeveel u geacht wordt te kunnen betalen, hangt af van uw inkomen 2 jaar geleden. U kunt dit uitrekenen op de site van de IB-groep.

Daarnaast kunnen studenten nog lenen bij de IB-Groep. Dat is niet geliefd onder studenten, al wordt het populairder onder invloed van stijgende prijzen van huur en levensonderhoud, en omdat de gunstige leenvoorwaarden van de IB-Groep steeds meer ontdekt worden. Zo verdubbelde de uiteindelijke studieschuld van 6000 in 2003 tot 12.000 in 2007.

In 2008 was de rente slechts 4,17 procent. De allergoedkoopste persoonlijke lening kost al 6,5 procent. De aflossing van de lening mag 15 jaar duren en begint pas in het tweede jaar na afloop van de studie. Na afloop van de studie wordt de rente steeds voor vijf jaar vastgezet.

Het gerucht dat een IB-Groep-lening makkelijk kwijt gescholden wordt bij betalingsproblemen, is niet helemaal waar. Daarvoor moet wel even een verzoek tot een 'draagkrachtmeting' moet worden ingediend, zegt Daniël Blok van de IB-Groep. In dat geval kan de maandtermijn verlaagd worden, mogelijk tot nul. Als door verlaagde termijnen de schuld van 15 jaar niet helemaal is afbetaald wordt de rest kwijtgescholden. Maar personen die in betalingsproblemen zijn, maar die in principe voldoende inkomen zouden moeten hebben, krijgen toch gewoon de deurwaarder op de stoep.

Het merendeel van de studenten heeft ook een bijbaan. Dat mag tot ongeveer 1076 euro bruto per maand.

Veel bijverdienen heeft natuurlijk het risico dat het de studie in de weg zit. Wie de studie niet haalt, is alsnog erg duur uit: dan moeten de studiefinanciering en de ov-jaarkaart terug worden betaald. Doordat bij veel studies worden de regels strenger worden, met minder hertentames, en verplicht op colleges verschijnen, worden bijbaantjes ook lastiger.

Om de lasten van een zorgverzekering te dragen, krijgt uw kind ook zorgtoeslag: 46 euro per maand. Voor huurtoeslag komt uw kind meestal niet in aanmerking; daarvoor moet het in een zelfstandige woning hebben. Studentenkamers delen meestal een voordeur en zijn daarom geen zelfstandige woning.

Zie verder

• De Informatie Beheer Groep, uitkeringsinstantie voor studiefinanciering: www.ibgroep.nl
• Bij het Nibud kunt u de Geldwijzer Studenten bestellen met handige tips.