Voor het derde jaar op een rij zijn er duizenden tekorten in medicijnen. De apothekersorganisatie KNMP trekt hierover aan de bel. De tekorten leiden ook tot hogere eigen bijdragen voor patiënten en zelfs meer bijwerkingen, blijkt uit de nieuwe richtlijn voor maagklachten.
De medicijntekorten nemen al tien jaar toe. In de jaren 2019 en 2020 waren ze extra nijpend, volgens cijfers van de apothekersorganisatie. Dat herstelde zich voor een deel in 2021, maar nog steeds ondervinden apothekers en patiënten hier enorme last van, aldus voorzitter Aris Prins.
IJzeren voorraad
Het kabinet heeft maatregelen genomen tegen de medicijntekorten. Per 1 juli moeten fabrikanten en groothandels een ‘ijzeren voorraad’ aanleggen, zodat de apotheker minder snel met lege handen staat. Fabrikanten en groothandels moeten voor 2,5 maand aan medicijnen op de plank hebben liggen. De tekorten zullen hiermee nog niet tot het verleden behoren, volgens de KNMP, die liever een voorraad van 5 maanden had gewild. Daar stak de Europese Commissie echter een stokje voor. De apotheker zal vaak een ander medicijn moeten aanbieden of in het uiterste geval de patiënt met lege handen naar huis sturen. Dat laatste komt nauwelijks voor, benadrukt de KNMP. In 99 procent wordt er een alternatief gevonden. Dat lijkt een goede oplossing,, maar het probleem gaat verder, blijkt uit de aanpassing van de richtlijn voor maagklachten.
Maagklachten
De medicijntekorten zijn zo ernstig, dat de richtlijn ‘maagklachten’ van de huisartsen erop is aangepast. De maagzuurremmers ranitidine en nizatidine zijn definitief niet meer leverbaar, nadat grote partijen vervuild bleken. Ze zijn om die reden uit de richtlijn geschrapt. De gevolgen lijken klein, omdat er alternatieven zijn zoals famotidine of cimetidine, die op ongeveer dezelfde manier werken. Maar dat valt tegen. Patiënten moeten voor een recept famotidine pakweg drie tientjes betalen uit het eigen risico. Voor cimetidine iets minder, maar dat geeft weer bijwerkingen, zoals diarree, huiduitslag en ‘milde gynaecomastie’ oftewel borstvorming bij mannen.
De neiging is dus om direct een zwaardere maagzuurremmer zoals omeprazol of pantoprazol te nemen. Dat gebeurt al jaren, waardoor meer dan 3 miljoen Nederlanders ze gebruiken. Deze middelen zijn goedkoper en worden meestal goed verdragen. Maar huisartsen willen juist gaan minderen met deze ‘protonpompremmers’ omdat ze op de langere termijn andere ernstige bijwerkingen geven, zoals nierschade en botontkalking.
Let op: dit artikel betreft nieuws en is daarom sinds januari 2022 inhoudelijk niet meer aangepast.
