Alles over virusremmers
Een griepje? Met paracetamol onder de wol en gewoon goed uitzieken, luidde jarenlang het devies. Maar nu de Mexicaanse griep (H1N1) door het land waart, komen er ineens antivirale middelen als Tamiflu bij kijken. Is dat wel nodig?
Kunt u griep voorkomen door griepremmers te slikken? Of helpt het u juist om sneller beter te worden? Er bestaat nogal wat verwarring over wat griepremmers doen en of u ze nodig hebt.
Verschil vaccin en remmer
Allereerst is het belangrijk om het verschil duidelijk te maken tussen een griepvaccin en een griepremmer (antivirale middelen) als Tamiflu. Een vaccin, zoals de jaarlijkse griepprik, helpt voorkomen dat u ziek wordt.
U krijgt via een injectie ongevaarlijke stukjes van een virus in je bloed. Uw lichaam reageert hierop door immuuncellen (witte bloedcellen) aan te maken. Deze immuuncellen leren het virus herkennen en het te vernietigen.
Een vaccinatie heeft dus geen zin als u al griep heeft, want dan zit uw lichaam al helemaal vol met het virus en is uw immuunsysteem al druk bezig met het bestrijden van de indringer. Dan kunt u juist antivirale middelen gaan gebruiken, zoals oseltamivir (merknaam Tamiflu) of zanamivir (merknaam Relenza). Deze helpen uw lichaam door het virus aan te vallen, zodat het zich niet verder in uw lichaam kan ontwikkelen.
Sneller beter?
Het liefst zou u een pil nemen waarvan u meteen opknapt, maar zo werkt het niet. Wanneer u binnen 36 uur na het uitbreken van de griep dagelijks 75 mg Tamiflu neemt, bent u 25 à 30 procent minder lang ziek dan wanneer je geen Tamiflu slikt.[PAGEBREAK]Een griep houdt u al gauw 3 tot 4 dagen in bed en in totaal duurt het wel weer een dag of 6 voor u op de been bent. Met Tamiflu bent u dus een halve tot anderhalve dag eerder beter. Niet erg spectaculair, maar aan de andere kant: het is het enige middel dat een bestaande griep aanpakt.
Griep voorkomen met Tamiflu
Voorheen werden griepremmers ook voorgeschreven aan mensen die in aanraking waren gekomen met Mexicaanse griep. Hiermee zou voorkomen moeten worden dat meer mensen ziek worden. Dit wordt 'chemopreventie' genoemd en is een beetje omslachtig.
Heel veel mensen moeten dagelijks het middel slikken, ook mensen die niet tot de risicogroep behoren, om te zorgen dat een paar mensen niet meer ziek worden. Dan is een vaccin veel gemakkelijker. Je prikt diegene waarvan je niet wilt dat hij of zij het virus krijgt.
Bijwerkingen
Nadeel van een pandemie proberen te voorkomen met griepremmers, is dat deze middelen nogal wat bijwerkingen geven. Misselijkheid en overgeven komen het meest voor.
Vooral kinderen hebben hier last van, omdat Tamiflu bedoeld is voor volwassenen en de dosering voor kinderen aan de hoge kant is. Zij lopen dan weer het risico om uit te drogen. Vanwege deze bijwerkingen wordt Tamiflu maar weinig voorgeschreven en alleen korte kuren.[PAGEBREAK]Resistentie
Het gevaar van het veelvuldig inzetten van medicijnen is dat het virus zich zo aanpast dat het medicijn niet meer werkt, hij is dan resistent geworden. Het virus hoeft zich daarvoor vaak maar een klein beetje aan te passen.
In Noorwegen bleek 70 procent van de griepvirussen resistent tegen Tamiflu. In Japan was de resistentie in de winter van 2007-2008 nog laag: 1,5 procent van de virussen. Maar in de daarop volgende winter merkten ook zij dat Tamiflu al een stuk minder goed werkte.
Wanneer wél een griepremmer?
Wanneer u normaal gesproken gewoon gezond bent, hoeft u dus geen griepremmers te gebruiken. Toch kunnen griepremmers nog steeds nuttig zijn, vooral bij mensen die veel risico lopen op complicaties.
Zij kunnen medicijnen krijgen om sneller beter te worden of om te voorkomen dat ze ziek worden nadat ze in aanraking zijn geweest met een grieplijder. Risicogroepen zijn mensen met astma, zwangere vrouwen en mensen met extreem overgewicht.
Normaal gesproken moet een griepaanval na 2 dagen alweer wat minder worden. Maar sommige gezonde mensen kunnen heftiger reageren op een griepinfectie. Zij krijgen last van zuurstoftekort, een sterk verlaagde bloeddruk en raken verward. Griepremmers kunnen dan helpen, maar vaak is ook een ziekenhuisopname nodig.