Gezonde visvetten blijven behouden bij inblikken
Vis is gezond en daarom is het advies: eet elke week vis. Dat hoeft niet per se verse vis te zijn. Vis uit blik is even gezond. Maar kies je dan beter voor vis op water of op olie? En hoe lang kun je een geopend blikje vis bewaren?
In vis zitten speciale visvetzuren, die goed zijn voor hart en bloedvaten. Ze zitten vooral in vette vis, zoals makreel, zalm, sardines en haring. Het goede nieuws: deze visvetzuren blijven goed behouden bij het inblikken van vis. Het gehalte aan andere gezonde stoffen uit vis, zoals vitamine D, B-vitamines en jodium, gaat weliswaar iets achteruit door het inblikken. Maar dat geldt ook bij het verhitten van verse vis. En vis uit blik is al gaar, dus hoeft hoogstens opgewarmd te worden. Vis uit blik staat dan ook in de Schijf van Vijf, net als verse vis en vis uit de diepvries. Voordeel van vis uit blik: het is vaak goedkoper dan verse vis en je kunt het heel lang bewaren. Handig dus om altijd vis in blik in huis te hebben. Denk aan blikjes tonijn, zalm, sardines, makreel en ansjovis.
Wat is beter: vis op water of vis op olie?
Water en vet mengen niet met elkaar. Bij vis op water blijven de visvetzuren daardoor beter in de vis. Bij vis op olie komt een klein deel van de visvetzuren uit de vis terecht in de olie. Als je de olie vervolgens afgiet, gaat dat deel van de goede visvetzuren dus verloren. Maar gebruik je de olie ook, bijvoorbeeld in een saus of als dressing over een salade, dan maakt het geen verschil. Maar in feite maakt het niet zoveel uit: de meeste visvetzuren blijven in de vis zitten. Dus je kunt de keuze ook laten leiden door wat je het lekkerste vindt. Dat geldt ook voor de keuze van oliesoort. Soms is er olijfolie gebruikt en soms zonnebloemolie. Beide oliesoorten staan in de Schijf van Vijf.
Hoe wordt vis ingeblikt?
Verse, schoongemaakte en soms ook gefileerde vis is de basis van vis in blik. Na het in stukken of moten snijden en licht zouten kookt men de vis voor. Na afkoelen verpakt men de vis in blik. Daarbij wordt (gezouten) water of olie toegevoegd, of sauzen als tomatensaus. Bij naturel vis in blik is er (gezouten) water gebruikt. Het gevulde blik ondergaat vervolgens sterilisatie, waardoor de vis lang houdbaar is.
Hoe lang kun je vis in blik bewaren?
Op het blik staat een 'ten minste houdbaar tot' (THT)-datum. De vis uit een ongeopend blik blijft in ieder geval tot die datum goed. Maar ook daarna is de vis niet meteen bedorven. Controleer met neus, ogen en proeven als je een blikje opent dat over de THT-datum is. Vis in blik kun je, zolang het blik gesloten is, buiten de koelkast bewaren. Staat een ongeopend blik bol? Gooi het dan weg, want dat is een teken dat de vis bedorven is. De vis heeft dan een afwijkende geur, kleur en/of smaak gekregen.
En na openen?
Zodra de verpakking geopend is, moet de vis in de koelkast bewaard worden. De vis is dan nog twee dagen houdbaar in de koelkast bij een temperatuur van 4°C. Doe de vis dan wel over in een bewaarbakje om een bliksmaak te voorkomen. Je kunt overgebleven vis uit blik ook invriezen. Dan is de vis nog drie maanden houdbaar. Ziet de vis er raar uit en ruikt het niet goed? Eet het dan niet op.
Zijn blikken vis met een keurmerk gezonder?
Op blikjes vis prijken heel wat keurmerken. Dat maakt het soms lastig kiezen, want wat betekent zo’n keurmerk nu eigenlijk. Een ding staat vast: zo’n keurmerk zegt niets over hoe gezond de vis is. De keurmerken zeggen iets over duurzaamheid en over hoe diervriendelijk de vis gevangen is. De meest gebruikte keurmerken op (blikken) vis zijn:
MSC-keurmerk
MSC staat voor Marine Stewardship Council. Dit keurmerk staat op visproducten die afkomstig zijn van duurzame visserij. Bij duurzame visserij worden visstanden duurzaam beheerd en wordt zo min mogelijk schade toegebracht aan het leven in de zee. Dit keurmerk scoort volgens Milieu Centraal goed op controle, transparantie en duurzaamheid.
ASC-keurmerk
ASC staat voor Aquaculture Stewardship Council. Het is vergelijkbaar met het MSC-keurmerk voor wilde vis, alleen het ASC-keurmerk is bedoeld voor kweekvis. Het heeft als doel de invloed van het kweken van vis op het milieu te verlagen. Zo zijn er regels voor minder antibioticagebruik, duurzamer visvoer en betere arbeidsomstandigheden van het personeel. Ook dit keurmerk scoort volgens Milieu Centraal goed op controle, transparantie en duurzaamheid.
Dolfijnvriendelijk
Het logo dolfijnvriendelijk vind je alleen op tonijn. Het geeft aan dat dolfijnen niet het slachtoffer zijn van de tonijnvisserij. Producenten mogen zelf bepalen of zij het logo wel of niet op hun producten plaatsen. Er vindt volgens Milieu Centraal vaak geen controle plaats door een onafhankelijke partij. Positieve uitzondering is het Dolphin Safe logo van Amerikaanse milieuorganisatie Earth Island Institute. Dit wordt wel gecontroleerd door een onafhankelijke partij. Overigens staat dit logo soms ook op blikjes skipjack tonijn. Deze tonijnsoort komt niet voor in hetzelfde leefgebied als dolfijnen. Bijvangst van dolfijnen komt bij skipjack tonijn dus per definitie niet voor. Het logo voegt hier niks toe.
Lekkere recepten met vis uit blik
Vis uit blik is al gaar en daarom heel gemakkelijk in gebruik. Gebruik het koud op brood, op een toastje, in wraps of door een salade. Je kunt vis uit blik ook warm verwerken in een pastasaus, een omelet of frittata, een quiche of een rijstschotel. Lekkere recepten met vis uit blik:
- Spaghetti al tonno
- Wraptortilla met krab
- Courgette met ansjovis en ui
- Pastasalade met tonijn
- Tagliatelle met sardine-paprikasaus
- Wrap met tonijn en groente
Koken met vis uit blik
Wil je meer recepten? Visexpert Bart van Olphen heeft twee van zijn kookboeken helemaal gewijd aan vis uit blik: Koken met vis uit blik en Koken met vis uit blik 2.
- Voedingscentrum
- Wereld Kanker Onderzoek Fonds