8 feiten en fabels over snot

1. Je snottert alleen als je verkouden bent

Fabel. Je luchtwegen zijn bekleed met slijmvlies, een beschermlaag die slijm produceert. Ook als je niet verkouden bent, wordt daar zo’n 1 tot 1,5 liter snot per dag aangemaakt. Gelukkig merk je daar weinig van, want je slikt het ongemerkt door.

Pas als je extra slijm aanmaakt of het dikker wordt en uit je neus gaat lopen, kan dat snot je in de weg zitten. Dat gebeurt als je verkouden bent, maar kan ook bij een allergie voorkomen.

2. Snuiten is de beste manier om van je loopneus af te komen

Fabel. Veel mensen doen dit en het lijkt ook logisch, want na flink snuiten ben je je snot even kwijt. Toch is dat niet de beste manier. Als je hard snuit, verhoog je daarmee de druk in je neus. Vanuit je neus lopen er kanaaltjes naar verschillende holtes in je schedel. Tijdens het snuiten pers je dus snot waarin virussen zitten naar deze holtes, waardoor ze kunnen ontsteken.

Je kunt beter je neus ophalen. Door je snot op te snuiven, zuig je het slijm en snot juist uit je holtes. Zo verklein je je kans op een voorhoofdsholte-, bijholte- of oorontsteking.

3. Snot eten is gezond

Feit/fabel. Snot bevat gunstige eigenschappen, zoals eiwitten en afweercellen, die goed zijn voor je immuunsysteem. Het is alleen onduidelijk hoe lang deze stoffen in onze zure maag intact blijven. Bovendien: we slikken dagelijks al flink wat snot door, dus maakt het weinig verschil als je in je neus peutert en daarbij een paar extra (opgedroogde) snotjes opeet. Gezond is het dus niet per se, maar het kan ook geen kwaad.

4. Snot is eigenlijk slijm

Feit. Snot is slijm dat aangemaakt wordt door het slijmvlies in je neus. Dit slijmvlies heeft een belangrijke functie, want het vangt ongewenste bacteriën op en het smeert de neus, zodat hij niet uitdroogt. Als slijm uit je neus drupt, noemen we het snot.

5. Gezond snot hoort wit van kleur te zijn

Fabel. Als je gezond bent, hoort snot er helder en transparant uit te zien. Het heeft een plakkerige textuur, waardoor het eruitziet als lijm. In dit geval is de kans groot dat je geen virus of infectie hebt. Er zijn natuurlijk uitzonderingen: je kunt een oor- of holteontsteking hebben, terwijl je snot gewoon helder van kleur is. Wanneer je andere symptomen hebt, raadpleeg dan altijd een arts.

Is je snot wit van kleur? Dan begin je waarschijnlijk verkouden te worden. Het kan dan ook plakkeriger en dikker zijn dan je gewend bent. Dit komt doordat er meer snot door je lichaam wordt geproduceerd. Het kan ook zijn dat je te veel zuivelproducten eet of drinkt. Het vet in zuivelproducten maakt je snot dikker en taaier. Bij een verkoudheid kun je dus ook het beste minder zuivelproducten tot je nemen.

6. Je kunt anderen ziek maken met jouw snot

Feit. Snot bevat naast enkele goede eigenschappen, ook ontzettend veel virusdeeltjes. Bij zeer besmettelijke virussen, zoals het verkoudheidsvirus, kun je daardoor makkelijk mensen 'aansteken' met je snot. Dit zie je bijvoorbeeld goed bij kinderen op de crèche, die de hele dag met elkaar in contact komen en bijna altijd met een snotneus rondlopen.

Volgens infectioloog Louis Bont speelt snot een minder grote rol bij het coronavirus. "De data die er nu zijn, wijzen erop dat het virus zich vooral verspreidt via kleine druppeltjes", zegt hij tegen NRC. Als je moet niezen, dan komen alleen die druppeltjes soms wel uit je neus. Daarom is het advies om te niezen en hoesten in de binnenkant van je elleboog en je handen regelmatig te wassen.

7. Neuspeuteren is schadelijk

Feit. Bijna iedereen peutert weleens in zijn neus, maar toch is dit geen goede gewoonte. Je beschadigt daarmee namelijk de binnenkant van je neus, waardoor je makkelijk een neusbloeding krijgt. Hierdoor kun je soms korstjes krijgen, die je vervolgens weer lospeutert. Wanneer dit een vicieuze cirkel wordt, dan kun je op lange termijn zelfs een gat in je neustussenschot maken.

8. Sprayen en stomen helpt tegen een verstopte neus

Fabel/feit. "Sprayen met een zoutoplossing helpt nauwelijks, omdat de hoeveelheid te weinig is", zegt Carlijn Hoekstra, KNO-arts van het Amsterdam UMC, tegen NRC. Je neus spoelen met een grotere hoeveelheid zoutoplossing helpt volgens haar wel. Het zout trekt vocht uit de slijmvliezen aan en laat ze slinken.

Er bestaan ook neusdruppels of -sprays met een werkzame stof als xylometazoline die de bloedvaatjes van de slijmvliezen laten samentrekken. Met deze middelen ben je een paar uur van je verstopte neus af, maar je verkoudheid gaat er niet eerder door over. Stomen helpt wel, want de damp van het hete water kan taai slijm losmaken.