Helpt vitamine C tegen griep?

1. Kan ik griep voorkomen door gezond te eten?

Wat kan ik doen op het gebied van voeding om griep te voorkomen of sneller over te laten gaan? Helpt vitamine C, bijvoorbeeld in citroenen en sinaasappels?

Gé Donker: "Van vitamine C is nooit enig effect op griep bewezen. Wat wel belangrijk is bij koorts, is dat u genoeg drinkt: minstens anderhalve liter per dag. U hebt dit nodig om uitdroging te voorkomen. Sinaasappelsap is natuurlijk veel lekkerder en bovendien gezonder dan een glas water. In een glas sinaasappelsap (200 ml) zitten 90 calorieën en dat is mooi meegenomen als u door de griep weinig eetlust heeft. Citroensap en sinaasappelsap bevatten evenveel vitamine C: 90 mg per glas."

2. Ik heb nog nooit griep gehad. Kan ik ’t wel krijgen door de griepprik?

Ik ben al twee keer opgeroepen voor de griepprik maar ik ben niet gegaan. Ik heb namelijk ernstige twijfels over die prik. Ik mankeer nooit iets, ben zelfs maar zelden verkouden, en ben bang dat ik door de griepprik als het ware slapende honden wakker maak.

"Allereerst: als u nog nooit griep heeft gehad, is dat geen garantie dat u het in de toekomst niet zult krijgen. Maar van de griepprik krijgt u het in elk geval níet. Er zit geen griep in de prik, maar alleen zeer zuivere eiwitten die ook op de buitenkant van de influenzavirussen A en B zitten. Die eiwitten zorgen ervoor dat uw lichaam afweer opbouwt tegen de griep. Uw immuunsysteem gaat na de griepprik hard aan het werk. Daardoor kunt u zich een dagje lusteloos voelen en wat hoofdpijn en verhoging hebben. Het duurt een week of twee voordat uw lichaam voldoende afweer heeft opgebouwd tegen de griep. De bescherming van de prik duurt vier tot zes maanden."

3. Als mijn partner griep heeft, krijg ik het dan ook?

Kan ik iets doen om niet besmet te worden wanneer mijn partner de griep heeft? Of is er dan eigenlijk geen houden meer aan?

"Als uw partner griep heeft, betekent dat niet automatisch dat u ook ziek wordt. Er zijn mensen die griep krijgen – en dus anderen kunnen besmetten – zónder dat ze zich ellendig voelen. Of die alleen maar een beetje keelpijn krijgen. Iemand met griep is bovendien al twee dagen besmettelijk voordat hij of zij last krijgt van ziekteverschijnselen, dus de kans is groot dat u dan inmiddels ook al besmet bent. Wilt u toch nog aan preventie doen? Uw zieke partner kan de elleboog voor de mond houden bij het niezen en hoesten, en papieren zakdoekjes direct na gebruik weggooien. Zelf kunt u het best goed de handen wassen voor het eten en na toiletbezoek."

4. Kun je griep 'uitzweten' met alcohol?

Ik heb weleens, toen ik heel erg griep had, een halve fles sterke drank gedronken. Daarna lag ik de hele nacht te zweten. De volgende dag was ik niet meer ziek. Is dit toeval of werkt alcohol echt tegen griep?

"Het positieve effect van alcohol is nooit wetenschappelijk bewezen en berust alleen op volkswijsheid. Het recept van mijn opa was: cognac, bruine suiker en een rauw ei door elkaar klutsen. Lekker, maar vanwege het risico op salmonella niet meer aan te bevelen."

5. Welke risico’s loop ik als hartpatiënt wanneer ik géén griepprik haal?

Elk najaar krijg ik een oproep voor de griepprik; ik ben hartpatiënt en behoor daardoor tot de risicogroep. Maar ik voel me na die prik altijd een dagje vervelend. Ditmaal ben ik niet gegaan. Wat zijn de risico’s als ik geen griepprik haal?

"Elke luchtweginfectie geeft wat extra belasting voor het hart. Dat is geen probleem bij een gezond hart, maar bij bestaande hartklachten geeft dit wat extra risico. Voor hartpatiënten vormen vooral de complicaties van griep (zoals longontsteking) een extra risico. Dat geldt ook voor patiënten met diabetes mellitus, COPD, nierinsufficiëntie, een verminderde weerstand, en voor ouderen boven de 60 jaar. De complicaties van griep zijn grotendeels te voorkomen door een griepprik. Een hartpatiënt die geen griepprik haalt, heeft wat meer kans dat zijn hartprobleem erger wordt, waardoor in enkele gevallen hartfalen kan ontstaan."

Dr. Gé Donker is huisarts, epedemiologe en projectleider 'grieppeilingen in de huisartspraktijk' bij het NIVEL.