12 x de meest bespoten groente- en fruitsoorten

Bestrijdingsmiddelen werken tegen onkruid, schimmels, insecten en knaagdieren. Door groenten en fruit hiermee te behandelen, zorgen boeren voor een grotere oogst en mooie gewassen op ons bord. Toch wordt niet iedereen er even blij van, want die bestrijdingsmiddelen zijn ook voor mensen niet gezond.

Het wegspoelen van pesticiden met water lukt tot op zekere hoogte, maar al vaker is uit wetenschappelijk onderzoek gebleken dat er altijd gifstoffen achterblijven op bespoten groente en fruit. Ook het Voedingscentrum zegt dat je de laatste restjes pesticiden niet kunt verwijderen, omdat die door het hele product aanwezig zijn. Maar om hoeveel pesticiden gaat het nu eigenlijk?

Dirty Dozen in 2022

Elk jaar stelt de Environmental Working Group (EWG), een Amerikaans non-profit onderzoeksteam, een lijst op met groente- en fruitsoorten die de meeste bestrijdingsmiddelen bevatten. De lijst van 2022 is samengesteld op basis van informatie uit een analyse van meer dan 46.000 monsters die zijn afgenomen door de Food and Drug Administration en het ministerie van Landbouw in de Verenigde Staten. De monsters komen van groenten en fruit die bereid zijn, zoals schillen en wassen. Een ananas is dus geschild, een banaan gepeld en de druiven zijn gewassen.

De lijst is gebaseerd op groenten en fruit in Amerikaanse supermarkten, maar ook daar zul je, net als soms in Nederland, kiwi’s uit Nieuw-Zeeland, avocado’s uit Peru, tomaten uit Spanje en paprika’s uit Nederland tegenkomen. De ‘Dirty Dozen’ hoeft dus niet gelijk te zijn aan de Nederlandse markt, maar het kan wel en er zal zeker sprake zijn van overlapping. Dit is de Amerikaanse Dirty Dozen in 2022:

1. Aardbeien
2. Spinazie
3. Boerenkool
4. Nectarines
5. Appels
6. Druiven
7. Paprika
8. Kersen
9. Perziken
10. Tomaten
11. Selderij
12. Peren

Verband tussen pesticiden, hormoonhuishouding en meer

Ook in Europa is zo’n lijst gemaakt. In 2019 gaf Trouw al opdracht om pesticiden op groenten en fruit in Nederland te onderzoeken. Het blijkt dat veel producten bestrijdingsmiddelen bevatten die de hormoonhuishouding kunnen verstoren. Er werd een verband gelegd tussen pesticiden en onvruchtbaarheid, aangeboren afwijkingen, overgewicht, diabetes, ADHD en autisme.

Om te voorkomen dat iemand te veel binnenkrijgt, is er voor ieder bestrijdingsmiddel in de wet een maximale hoeveelheid vastgesteld die nog op groente en fruit mag zitten, al wordt deze Europese regelgeving niet altijd nageleefd. Volgens een in mei 2022 verschenen rapport van milieuorganisatie Pesticide Action Netwerk (PAN) Europe wordt het juist alleen maar erger en laat de Europese Commissie steken vallen wanneer het aankomt op fabrikanten aandragen om producten op pesticiden te testen.

De Dirty Dozen van Nederland en Europa

Naar aanleiding van het onderzoek van Trouw uit 2019 heeft Marjolein Dubbers van de Energieke Vrouw Academie een Europese ‘Dirty Dozen’ lijst opgesteld, gecategoriseerd op land. Je ziet zo in één oogopslag welke gewassen je uit welke landen het beste kunt laten liggen.

• Nederland: zoete kers, aardbeien, komkommers, appels, spruitjes, wortelen
• Spanje: nectarines, druiven, perziken, meloenen, courgettes, aardbeien, spinazie, mandarijnen, paprika
• Zuid-Afrika: pruimen, mandarijnen, sinaasappels
• Egypte: sinaasappels
• Marokko: mandarijnen
• Verenigde Staten: grapefruits
• Honduras: meloenen
• Brazilië: papaja’s
• Thailand: ramboetans
• Dominicaanse Republiek: kousenband
• Gojibessen uit alle landen
• Conventioneel geteelde druiven uit alle landen

Maar wat kun je dan nog wel eten?

Het is niet gezegd dat je deze groente- en fruitsoorten voor altijd moet laten liggen, maar om de inname van bestrijdingsmiddelen via gewassen te beperken, kun je het beste zo veel mogelijk voor biologisch kiezen. Ook seizoensgebonden eten kan helpen. Dat laatste is ook nog eens goedkoper en beter voor het milieu.

Daarbij wegen volgens het Voedingscentrum de gezondheidsvoordelen van groente en fruit ruimschoots op tegen de mogelijke gezondheidsrisico’s van resten bestrijdingsmiddelen. Het advies geldt om elke dag in ieder geval 250 gram groente en 200 gram fruit te eten. Benieuwd welke nu echt gezondheidsbommetjes zijn en daarmee onmisbaar op je fruitschaal? Diëtist Patricia Ploeger zocht het uit.