Van vergeetachtigheid tot onrust: 10 symptomen van beginnende dementie

1. Vergeetachtigheid 

Geheugenverlies is een van de eerste en meest bekende tekenen. Zo kan iemand zich ineens recente gebeurtenissen niet meer herinneren, zoals wat hij of zij gisteren heeft gedaan, of heeft moeite met het onthouden van gesprekken of afspraken. 

2. Problemen met het uitvoeren van dagelijkse taken

Als iemand moeite heeft met het uitvoeren van dagelijkse taken, zoals koken of het beheren van geldzaken, kan dit een teken zijn dat er iets aan de hand is. Ook kan het plannen van activiteiten of het uitvoeren van taken in de juiste volgorde lastig zijn. Dat kan verwarrend worden en leiden tot frustratie. 

3. Taalproblemen 

Iemand met (beginnende) dementie kan moeite hebben met het volgen van een gesprek, het begrijpen van vragen of om de juiste woorden te vinden. Het komt ook voor dat iemand zich moeilijk kan concentreren op het gesprek, midden in een zin vergeet wat hij wilde zeggen of juist veel herhalingen maakt.

4. Verlies van oriëntatie 

Een duidelijk ander symptoom is minder besef van tijd en ruimte. Diegene raakt vaker de weg kwijt, doordat hij vergeet waar hij is en hoe hij daar gekomen is. Of hij vergeet welke dag het is. Dat kan zorgen voor verwarring in vertrouwde omgevingen.

5. Veranderingen in gedrag en emotie 

Iemand kan zich - zonder duidelijke reden - anders voelen en gedragen, zoals prikkelbaar, angstig, achterdochtig of depressief. Zijn stemming kan plotseling omslaan. Dat kan voor naasten best schrikken zijn. Ook het karakter kan veranderen. Iemand kan soms dingen gaan doen die hij eerder nooit deed. 

6. Kwijtraken van spullen 

Een boek in de koelkast of een portemonnee in de oven: u vindt spullen op de meest vreemde plekken. De persoon raakt spullen kwijt en weet niet meer waar hij ze gelaten heeft. Dat is een duidelijk teken van (beginnende) dementie. 

7. Slecht beoordelingsvermogen

Iemand kan niet meer goed situaties inschatten en keuzes maken. Dit merkt u doordat de persoon bijvoorbeeld ongepaste kleding voor het weer draagt - slippers en korte broek in de winter - of veel geld uitgeeft aan spullen die hij niet nodig heeft.

8. Onrust

De persoon met dementie is heel onrustig. Hij maakt bijvoorbeeld onrustige bewegingen, zoals klikken of tikken. Of hij heeft het gevoel dat hij op iets of iemand wacht, terwijl er geen afspraak is. Is iemand altijd al onrustig van aard? Dan kan het zijn dat hij het nu nog meer is. Door de onrust kan hij ook last hebben van slaapproblemen.

9. Terugtrekken uit sociale activiteiten 

Toont iemand ineens geen interesse meer in (sociale) activiteiten of hobby's die hij voorheen leuk vond? Dan kan dit wijzen op een probleem, vooral als het gaat om het verlies van sociale contacten en dagelijkse routines. 

10. Problemen met het zien

Bij verschillende vormen van dementie komen visuele problemen voor, bijvoorbeeld bij de ziekte van Alzheimer en Lewy-body-dementie. Dat komt doordat de hersenen moeite krijgen om te verwerken wat iemand ziet. Het inschatten van afstanden en het zien van diepte wordt bijvoorbeeld lastiger. En het kost onder meer moeite om omgeving, voorwerpen en gezichten te herkennen. 

Wat kunt u doen als u symptomen herkent?

Herkent u een van de symptomen bij uzelf of iemand uit uw omgeving? Het is vooral te merken aan een combinatie van meerdere symptomen, bijvoorbeeld vergeetachtigheid, gedragsveranderingen en taalproblemen. Neem contact op met de huisarts als u twijfelt. Die bekijkt de klachten, onderzoekt of het door dementie komt en verwijst eventueel door naar een specialist. 

• Lees ook: Is het dementie of vergeetachtigheid?