Contacteczeem, jeukende reactie

Eczeem is een verzamelnaam voor allerlei huidaandoeningen waarbij de huid rood is en jeukt. U kunt ook last hebben van schilfers, korstjes, bultjes, blaasjes gevuld met vocht of zwelling. Soms gaat de huid kapot of lekt er vocht uit de blaasjes, waardoor u natte plekjes krijgt. Het kan zich overal op het lichaam voordoen, maar het komt het vaakst voor op de handen, voeten en het gezicht. Het is niet vies of besmettelijk, anderen kunnen u gewoon aanraken.

Is de oorzaak van eczeem contact met een bepaalde stof, dan heeft u contacteczeem. Bent u allergisch voor die stof, dan noemen we het allergisch contacteczeem. Daarnaast bestaat er irritatief contacteczeem. Bij dat type eczeem zorgen irriterende stoffen voor de klachten, ook als u geen allergie hebt.

Allergisch contacteczeem

Allergisch contacteczeem kan ontstaan nadat de huid een aantal keer in aanraking is gekomen met een bepaalde stof. Dat kan van alles zijn: een onedel metaal, planten en bloemen, bestanddelen van parfum, verzorgingsproducten en cosmetica, schoonmaakmiddelen en stoffen die in plastic en rubber zitten. Dat noemen we allergenen. Uw afweersysteem herkent zo’n stof ten onrechte als een indringer die opgeruimd moet worden. Met als gevolg een ontstekingsreactie die voor huidproblemen zorgt.

U kunt na een paar weken ergens allergisch op gaan reageren. Het is ook mogelijk dat u al jaren probleemloos een bepaald parfum of oorbellen van nikkel draagt en daar van de ene op de andere dag eczeem van krijgt. Mensen die beroepshalve veel met bepaalde producten te maken hebben kampen er regelmatig mee, waaronder kappers, metaalbewerkers en schoonmakers.

Irritatief contacteczeem

Irriterende stoffen zoals schoonmaakmiddel, zeep, terpentine en andere vloeistoffen uit de doe-het-zelf-zaak kunnen leiden tot irritatief contacteczeem. Dit wordt ook wel ortho-ergisch of toxisch contacteczeem genoemd. Dat is geen allergische reactie. De huid raakt beschadigd door een agressieve stof en kan zich niet snel genoeg herstellen, waardoor er eczeem ontstaat. Ook water - op zich natuurlijk geen bijtend product - kan tot irritatief contacteczeem leiden als uw handen heel vaak met water in aanraking komen. 

U loopt het grootste risico op deze vorm van eczeem als u vanwege uw beroep veel met zeep, water, schoonmaak- of oplosmiddelen werkt. Zo komt het meer voor bij mensen die in de zorg werken, maar ook bij schoonmakers en bloemisten.

Oorzaak achterhalen

Allergisch contacteczeem ziet u meestal op de plek waar het allergeen de huid raakt. U krijgt jeukende oorlellen van uw oorbellen of rode oksels van uw deodorant. De uitslag kan ook op een andere plaats op het lichaam verschijnen en dan is de oorzaak minder duidelijk.

Een plakproef kan uitwijzen waar u precies allergisch voor bent. Hierbij plakt een dermatoloog een aantal beruchte boosdoeners op de rug om te zien welke een allergische reactie opleveren. Voor irritatief contacteczeem bestaat geen test, omdat de stof waar u last van heeft bij iedereen huidproblemen zou kunnen opleveren.

Vermijden en smeren

Weet u wat uw contacteczeem veroorzaakt? Probeer deze stoffen dan te vermijden. Dat zal niet altijd makkelijk zijn, maar het is wel de beste manier om van de jeukende uitslag af te komen. Lees het etiket van verzorgingsmiddelen en cosmetica om te controleren of de stof waar jij niet tegen kan erin zit. Aanduidingen als hypo-allergeen of dermatologisch getest geven geen garantie. Gebruik het liefst zo min mogelijk zeep en shampoo en draag handschoenen tijdens het schoonmaken en andere klusjes waarbij uw handen nat worden.

Smeer bovendien uw huid goed in, want een droge huid is gevoeliger en jeukt sneller. Gebruik daarvoor een neutrale verzorgende zalf of crème, deze vindt u zonder recept bij de apotheek. Als dat onvoldoende helpt kan de huisarts een corticosteroïdzalf voorschrijven. In heel ernstige gevallen is er prednison nodig of therapie met UV-licht.

Langdurig last

Komt u niet meer in contact met de stoffen die bij u contacteczeem veroorzaken, dan herstelt de huid zich na vier tot zes weken. Zodra u weer met allergenen in aanraking komt, kan het eczeem terugkeren. U kunt er dus langdurig last van hebben. Ga naar de huisarts als uw eczeem verergert. Heeft u door uw werk te maken met contacteczeem? Ga dan te rade bij de bedrijfsarts om mogelijke oplossingen te bespreken.