Rosacea, een chronische huidziekte

Rosacea is een veelvoorkomende huidziekte die bijna tien procent van de bevolking treft. Rosacea komt het meest voor bij volwassenen en de eerste verschijnselen treden vaak op bij mensen tussen de dertig en zestig jaar. De aandoening komt het meest voor bij mensen met een lichte huidskleur.

Vooral in Noordwest-Europa ondervinden veel mensen er last van. Rosacea komt vaker voor bij vrouwen, maar bij mannen zijn de verschijnselen ernstiger.

Fases van rosacea

De ziekte doet zich voor in een aantal fasen:

• Fase 1: Iedereen bloost wel eens, maar bij mensen met rosacea kan het blozen uren aanhouden. Op het gezicht – en dan vooral op de wangen – worden kleine bloedvaatjes zichtbaar die niet meer verdwijnen. Vooral door kou en water kan het gezicht pijn gaan doen.
• Fase 2: Naast roodheid ontstaan rode bultjes en puistjes in het gezicht.
• Fase 3: Er ontstaan grotere pukkels, de huid voelt ruw aan en wordt dik. Hierdoor kan de vorm van het gezicht veranderen. In het ergste geval kunnen ook de ogen worden aangetast.

De diagnose

Een huisarts zal waarschijnlijk direct doorhebben dat het rosacea betreft. De symptomen van de huidaandoening zijn namelijk duidelijk waar te nemen en erg typerend. In enkele gevallen kan roodheid of verwijding van de bloedvaten op iets anders duiden. Dan wordt er een stukje huid weggenomen dat onder een microscoop onderzocht wordt.

De oorzaken

De oorzaak van rosacea is niet bekend. Mogelijk is het genetisch bepaald. Rosacea wordt in ieder geval niet veroorzaakt door alcoholisme of een slechte hygiëne, zoals mensen vaak denken. Deze vooroordelen zijn echter zo hardnekkig, dat veertig procent van de mannen en tachtig procent van de vrouwen met rosacea als alcoholici worden beschouwd.

Van een aantal factoren is wel bekend dat ze de ziekte verergert:

• Alcohol, warme dranken en sterk gekruid eten. 
• Overgevoeligheid van de huid op bepaalde crèmes, lotions en make-up. 
• Zware lichamelijke inspanning en emotionele belasting. 
• Overgang van lage naar hoge temperaturen. 
• Rosacea is bij de meeste mensen het ergst in de winter. Bij de meeste patiënten gaat het in de zomer beter, maar in sommige gevallen werkt dit omgekeerd. 
• Vaatverwijdende medicijnen - vaak aan ouderen voorgeschreven - en corticosteroïden; zalfjes en crèmes om roodheid te verhelpen. De corticosteroïden werken in het begin goed maar wanneer u stopt met smeren, komen de verschijnselen in hevigere mate terug. 

Invloed op dagelijks leven

Zonder behandeling kan rosacea ernstiger worden. Het is niet zomaar een kleurtje dat men kan camoufleren. Het is een ziekte die vroegtijdig moet worden behandeld om te voorkomen dat de ziekte erger wordt.

Ook is het raadzaam dat de negatieve effecten op het dagelijkse leven zoveel mogelijk worden ingedamd. Rosacea oefent een belangrijke invloed uit op het dagelijkse leven: 92 procent van de patiënten wordt op psychologisch en relationeel vlak belemmerd. De ziekte is een bron van stress en vermindert het zelfvertrouwen bij 40 procent van de mannen en 44 procent van de vrouwen.

Behandelmethoden

Hoewel rosacea een hardnekkige aandoening is, is het niet bedreigend voor de gezondheid. De huidziekte is -meestal- goed te behandelen. Wanneer de behandeling wordt stopgezet, is er echter een grote kans dat de symptomen terugkeren.

De huisarts of dermatoloog kan een crème – metronidazol - voorschrijven om roodheid en pukkels tegen te gaan. Na vier tot acht weken zal er in de meeste gevallen verbetering optreden. In ernstigere gevallen - bijvoorbeeld als de ogen aangetast zijn - kan antibiotica in de vorm van tabletten helpen. Voorbeelden zijn tetracycline, doxycycline of minocycline. Raadpleeg voor gebruik altijd een arts.

Dit kunt u zelf doen

• Probeer de factoren die rosacea verergeren, te vermijden.
• Gebruik bij blootstelling aan zonlicht goede zonnebrandmiddelen.
• Vermijd sauna’s, hete baden en te warm douchen; de droge lucht is niet goed voor de huid
• Gebruik milde zepen en reinigingsmiddelen zonder alcohol.
• Was uw gezicht met lauw water en dep het droog met een handdoek (niet wrijven).

Gerelateerde huidziektes

Een aantal huidziektes vertoont gelijkenissen met rosacea. Soms komen de ziektes ook samen voor.

• Coupereuse: toename van kleine bloedvaatjes in het gezicht die alleen met een laser te verwijderen zijn. De meeste rosacea-patiënten hebben hier last van.
• Rhinophyma: een sterk verdikte en rood gekleurde neus. Dit komt voor in het eindstadium van rosacea, en is meestal met antibiotica te verhelpen.
• Blepharis: chronische ontsteking van de oogleden die voor jeuk, irritatie en roodheid zorgt. Dit is de meest voorkomende vorm van rosacea. Soms hebben mensen alleen hier last van, zonder roodheid in het gezicht.
• Acne: jeugdpuistjes of mee-eters die meestal door een bacteriële infectie ontstaan.