In ongeveer de helft van de voormalige verzorgingshuizen vind je tegenwoordig meerdere studio's of appartementen waar je ‘beschut’ kan wonen, liefst binnen de grenzen van de sociale woningbouw. En daar blijf het niet bij: nieuwe initiatieven met flexibele buizenbouw zijn in opkomst.
Verzorgingshuis bestaat niet meer
Vroeger was het een helder toekomstbeeld: wie oud was, verhuisde naar een kamer in het verzorgingshuis. Lange gangen, rammelende koffiekarren, overal dezelfde vloerbedekking en weinig meer in de melk te brokkelen over je eigen leven. Die tijd is voorbij. Veel verzorgingshuizen sluiten de komende jaren de poorten. Alleen degenen die intensieve 24-uurszorg nodig hebben, worden nog opgenomen in een verpleeghuis.
Tussenvorm gezocht
Voor 37 procent van de Pluslezers had alles daarom bij het oude mogen blijven, bleek uit ons onderzoek vorig jaar. Wie oud is, gaat in een kamer in een verzorgingshuis wonen, krijgt er op tijd ‘zijn natje en zijn droogje’ en de zorg die nodig is. Maar het merendeel van de Pluslezers vindt die terugkeer naar vroeger tijden echt te gortig. Men bepleit dat de goede kwaliteiten van verzorgingshuizen bewaard blijven. Maar dan wel in een eigentijds jasje.
Een Pluslezeres: “Er moet toch een andere vorm te vinden zijn voor mensen die gezondheidsklachten beginnen te krijgen? Een soort tussenvorm? Een flat voor ouderen die zelfstandig wonen, maar wel een beroep kunnen doen op iemand bij eventuele problemen. Geen serviceflat, want die is te duur en dat vind ik een stap te ver.”
Beschut wonen
Zo’n tussenvorm zijn de zogenaamde ‘zorg-appartementen’ of ‘appartementen voor verzorgd wonen’ of ‘beschut wonen’ die op kleine schaal en vaak nog op experimentele basis overal in Nederland in de leegstaande kamers van verzorgingshuizen worden gebouwd. Volgens recente cijfers van brancheorganisatie ActiZ biedt de helft van de zorgaanbieders vandaag de dag een arrangement aan binnen de muren van het verpleeghuis of voormalige verzorgingshuis, waarbij wonen en zorg zijn gescheiden. Een arrangement voor beschut wonen dus.
De animo hiervoor is groot. Dat bleek ook uit eigen onderzoek van Plus Magazine (2015): 81 procent van de lezers wil in zo'n appartement wonen als dat onverhoopt nodig mocht zijn.
Knelpunt is betaalbaarheid
Zelfstandige studio’s of tweekamerappartementen met een eigen voordeur; sociale woningbouw, bereikbaar voor de kleine portemonnee. Je kunt er zonder medische indicatie huren, met arrangementen voor zorg achter de hand, indien dat ooit nodig mocht zijn.
Dit is absoluut een levensvatbaar concept, aldus Jan de Vries, algemeen directeur van ActiZ, al blijft de betaalbaarheid een lastige kwestie. De Vries: “Het is voor corporaties of zorg-organisaties nogal eens moeilijk om binnen de sociale huurgrens te blijven, bijvoorbeeld omdat gemeenschappelijke ruimtes doorbelast moeten worden in de huur van de appartementen. Dan is nieuwbouw soms handiger.” Een mooi voorbeeld van betaalbare beschut-wonen nieuwbouw zijn de appartementengebouwen van Wooninc in de regio Eindhoven. En de Weidevogelhof in Pijnacker-Zuid.
Nieuwe initiatieven zijn er ook
Naast het concept van ‘beschut wonen’, worden overal in Nederland ook nieuwe ideeën uitgewerkt en uitgeprobeerd. Een voorbeeld daarvan zijn de Curaviewoningen en Vivalib woningen. Curaviewoningen zijn extreem flexibele woningen die zijn te gebruiken als ‘gewone’ huurwoning, maar ook omgebouwd kunnen worden tot zorgwoningen. In Kwadendamme bij Borsele in Zeeland, zijn de eerste Curaviewoningen opgeleverd.
Vivalib zijn eigentijdse appartementen – ook sociale woningbouw - die mee kunnen groeien als de behoeften veranderen. Dankzij slimme installaties kan er op afstand een verpleegkundige worden ingeschakeld, bijvoorbeeld. In Voorburg is de eerste Vivalib woning gebouwd. Rotterdam, Moordrecht en Scheveningen volgen op de voet.
Meer weten?
www.cascototaal.com/projecten/project:curavie-zorg-voor-leven.htm
www.vivalib.nl
www.kenniscentrumwonenenzorg.nl
www.actiz.nl
Zorgappartement zoeken?
www.woonz.nl
Lees ook: Het verzorgingshuis gaat dicht, wat nu?
