Zo voorkom je zadelpijn

Zadelpijn voorkomen

Fietsers moeten ten eerste zorgen voor voldoende hygiëne. Niet alleen houden ze daardoor de huid best droog en schoon, ook de kleren moet schoon zijn. In bezwete kleren rondlopen, is uit den boze. De kans op irritaties en infecties verhoogt erdoor.

Ten tweede zul je als fietser voor degelijk materiaal moeten kiezen. Een absolute must is een goede, absorberende broek met een zeemvel zonder naden.

Goed zadel

Wat is een goed zadel? Daar is men het niet over eens. Het voornaamste principe is: blijf proberen tot u het goede zadel hebt. Een paar richtlijnen:

• Een fietszadel moet op het breedste deel ondersteuning bieden aan de twee zitbeenderen. De afstand tussen de twee zitbeenknobbels verschilt van mens tot mens.
• Als het zadel niet breed genoeg is, hangen ze over de rand en moet het zachte weefsel de druk opvangen. Omdat vrouwen meestal een breder bekken hebben, staan hun zitbeenderen wat verder uit elkaar.
• Ook de houding speelt een rol. Bij een aerodynamische positie (voorovergebogen) lopen de zitbeenderen meer naar elkaar toe. Wie rechtop fietst, heeft een breder zadel nodig. Studies tonen aan dat rechtop zitten wel gunstiger is dan voorovergebogen.

Leer of kunststof zadel tegen zadelpijn?

Dankzij ergonomisch onderzoek worden vandaag zadels in heel diverse vormen aangeboden: met een gleuf, holte, neus, V-uitsnijding... De bedoeling is om de druk goed te verdelen en de bloedvaten en zenuwen in de geslachtsdelen zo min mogelijk af te knellen. Ook de ventilatie van het zadel speelt een rol. Maar kan een gleuf of holte het comfort verhogen? Hierover bestaat nog geen eensgezindheid. Sommige onderzoeken bewijzen dat een uitsparing helpt, andere tonen aan dat een holte de druk minder goed verspreidt en dat de randen van de holten problemen veroorzaken.

De vraag of een zadel uit leer of kunststof moet zijn gemaakt, is achterhaald. Een leren zadel heeft het voordeel dat het zich aanpast aan het lichaam van de fietser. Bovendien laat leer vocht door. Maar deze zadels moesten wel worden ingereden en onderhouden (invetten, soepel houden...). De huidige kunststofzadels zijn ook ademend, hebben een minimum aan onderhoud nodig, zijn lichter en goedkoper. Bijna allemaal hebben ze een gellaag.

Liefhebbers van lange ritten kiezen meestal voor een hard zadel met een dunne laag, omdat de gel in zachte zadels op den duur verplaatst. De keuze tussen een hard of comfortabel zadel hangt af van het niveau van de fietser, zijn ambitie en het aantal uren dat hij op de fiets doorbrengt. Een beroepsrenner kiest voor een hard zadel, een recreant voor een zachter model.

Wat is zadelpijn?

De pijn situeert zich rond het perineum (tussen anus en geslachtsorganen) en de geslachtsdelen. De klachten variëren van huidirritaties (blaren) en ontstekingen (steenpuisten) tot tijdelijke gevoelloosheid van de geslachtsstreek en impotentie. Tijdelijke impotentie wordt veroorzaakt door geknelde zenuwen in de urinebuis en het achterste deel van de penis, en door druk op de slagader in de penis. Het probleem van de ader lost zichzelf meestal op zodra de fietser van zijn zadel stapt. Beweren dat veel en lang fietsen leidt tot blijvende impotentie, gaat te ver. Maar het is wel mogelijk dat de zenuw na lange tijd wordt beschadigd.

Tips voor meer fietsgemak

• Laat een expert uw fietshouding beoordelen.
• Vraag de fietshandelaar of u een zadel een of meer dagen mag uitproberen. De meeste winkeliers maken er geen probleem van. 
• Het zachtste zadel is niet altijd het comfortabelste. - Na een lange rit zit geen enkel zadel nog goed. Wissel dus niet te snel. 
• Een zadel moet waterpas staan, maar een kleine individuele correctie is mogelijk.
• Wissel zo vaak mogelijk van houding en ga geregeld eens recht op de trappers staan.
• Ligfietsen kunnen een uitkomst zijn voor mensen die veel last hebben van zadelpijn op de gewone 'rechtop' fietsen.