Vincent van Gogh is geboren en getogen in het Brabantse Zundert. De schilder bracht een groot deel van zijn leven door op allerlei verschillende plekken in Noord-Brabant. We nemen je mee door deze provincie aan de hand van bijzondere plaatsen, in de voetsporen van Vincent van Gogh.
Let op: vanwege de coronamaatregelen zijn veel van de onderstaande locaties gesloten. Alle musea en overige locaties communiceren via hun eigen website wanneer ze weer open mogen.
Zundert: de geboorteplaats van Vincent
Op 30 maart 1853 werd Vincent van Gogh geboren, in het Brabantse Zundert. Hij woonde hier tot zijn zestiende, in de oude pastorie van de Nederlands Hervormde Gemeente. Op die plek staat vandaag de dag het Vincent van GoghHuis, waar je de jeugd van de schilder van dichtbij kunt bekijken in een interactieve tentoonstelling met een hoorspel. Hier ontdek je meer over de bijzondere band die Vincent had met zijn broer Theo en zie je aan de hand van projecties hoe Zundert er in de tweede helft van de 19e eeuw eruit zag. Ook is er een vaste tentoonstelling met werken van kunstenaars die zich hebben laten inspireren door Vincent van Gogh.
Op de hoek van het museum vind je de kerk waar Theodorus van Gogh, de vader van Vincent, predikte. Het was de bedoeling dat Vincent in zijn voetsporen zou treden als evangelist, maar na een mislukte poging in het Belgische Borinage wilde hij niets meer van de kerk weten. In zijn werk komen de kerk en het geloof nog wel terug.
Eerste atelier in Etten-Leur
In 1881, op 28-jarige leeftijd, kreeg Vincent van Gogh zijn eerste atelier in Etten. Hij registreerde zich hier voor het eerst als kunstenaar en je zou kunnen zeggen dat zijn carrière hier is begonnen. Etten is van oorsprong een dorp in de gemeente Etten-Leur en behoord sinds de Franse tijd tot Etten en Leur. In 1968 wordt dit Etten-Leur. Je kunt hier de Van Gogh Kerk bezoeken, waar je het leven van Van Gogh in Etten in een kleurrijke tentoonstelling kunt bekijken. De ramen van de kerk vertellen cruciale momenten uit het leven van Vincent in Etten-Leur, en aan de hand van een aantal schermen wordt extra duiding gegeven. Daarnaast is de muur van het Oude Raadhuis in het dorp omgetoverd tot Van Gogh muur: hier is een kunstwerk met tien werken die Van Gogh in Etten-Leur afgedrukt. Er staan ook een aantal brieven van Vincent aan zijn broer Theo op de muur.
De muur in Etten-Leur. Foto: VisitBrabant.
Nuenen als centrum van Van Gogh
Vincent van Gogh verhuisde in december 1883 naar Nuenen. Zijn ouders woonden hier al en hij trok bij ze in, in de pastorie. Zijn vader richtte het washok achter de pastorie in als een klein atelier, maar door flink wat ruzie met zijn vader zocht Vincent in mei 1884 een andere werkplaats. Dat werd een atelier bij de koster van de katholieke Clemenskerk in Nuenen. Het huis van de koster stond naast de kerk en Vincent ging hier uiteindelijk ook wonen. Hij schilderde in dit atelier zijn eerste grote werk: De Aardappeleters. Zijn verblijf in Nuenen, van 1883 tot 1885, zorgt voor maar liefst een kwart van zijn totale oeuvre. In Nuenen zijn dan ook niet voor niets 23 bijzondere plekken die aan Vincent van Gogh herinneren. Zo zijn er de Watermolen van Opwetten en de Roosdock Molen, die vaker terugkomen in de schilderijen van Vincent. Maar ook andere plaatsen in Nuenen zijn afgebeeld op zijn schilderijen. Je zou kunnen zeggen dat Nuenen een soort openluchtmuseum van Vincent van Gogh is.
Het huis van de koster is helaas in 1936 afgebroken, maar je kunt de reis binnen het kunstenaarsschap van Vincent (en nog veel meer) wel bekijken in het museum Vincentre in Nuenen. Aan de hand van interactieve tentoonstellingen ervaar je zelf hoe Vincent leefde. Vanuit Vincentre wandel of fiets je langs allerlei locaties waar Van Gogh schilderde, misschien herken je wel iets uit zijn schilderijen?
Het Noordbrabants Museum in 's-Hertogenbosch
Wil je de werken van Vincent van Gogh van dichtbij bekijken, dan is een bezoek aan Het Noordbrabants Museum in 's-Hertogenbosch de plek die je moet bezoeken. Dit is het enige museum in het zuiden van Nederland waar je originele werken van Van Gogh kunt bekijken. In de inmiddels vaste tentoonstelling Van Gogh in Brabant worden de belangrijkste thema's van Vincents tijd in Brabant belicht. Naast schilderijen worden hier ook brieven en persoonlijke items tentoongesteld. Je kunt de tentoonstelling ook online bekijken via de website van het museum.
Fietspad
Net buiten Nuenen ligt een bijzonder fietspad: het Van Gogh Roosegaarde fietspad, gebaseerd op het wereldberoemde werk ‘Starry Night’(De Sterrennacht). Kunstenaar Daan Roosegaarde ontwierp het design. In het donker wordt het fietspad verlicht door duizenden fonkelende steentjes, net sterren. Het fietspad is onderdeel van de Van Gogh fietsroute. Deze route, vanbijna 450 km dwars door het Brabantse landschap, bestaat uit 10 unieke lussen. Dichterbij Van Gogh kun je niet komen! Ontdek zelf wat Vincent van Gogh zo mooi vond aan het Brabantse landschap en ontdek de vele Van Gogh erfgoedlocaties en monumenten met deze routes.
Bron(nen): vangoghbrabant.com, visitbrabant.com
