Zorgen voor een ander is zwaar. En regeltaken maken het bepaald niet makkelijker. Dieptepunt is de mantelzorgverklaring die mantelzorgers bij instanties moeten laten zien, maar die helemaal niet bestaat. MantelzorgNL trekt aan de bel.
Mantelzorger zijn. Het is mooi, maar het is ook zwaar. Het is zwaar omdat het tijd kost en vermoeiend is. Je eigen leven staat in de wachtstand vanwege de zorg voor die ander. Het is óók afmattend omdat je je altijd zorgen maakt en voor twee moet nadenken. Heeft vader wel gedronken vandaag? Heeft je vrouw haar medicijnen wel ingenomen? En wat ook niet helpt, is dat allerlei instanties je het leven behoorlijk zuur maken.
Regelkolder
Regelkolder noemt de landelijke vereniging MantelzorgNL de regeldruk waarmee mantelzorgers te maken hebben. Mantelzorgers die intensief zorgen voor een naaste zijn gemiddeld vier uur per week bezig met regeltaken, zo bleek uit een recente peiling onder 500 mantelzorgers. Vier uur! Stapels formulieren in onbegrijpelijke taal, ingewikkelde regels en héél veel instanties die je van het kastje naar de muur sturen. De gemeente regelt de huishoudelijke hulp, maar de zorgverzekeraar regelt de medische zorg aan huis. Het CIZ regelt de indicaties voor zorg, de gemeente begeleiding als je die nodig hebt en vervoer op maat. Het is een complete studie om hier wijs uit te worden, en waarom ontbreekt toch nog steeds dat éne centrale loket voor álle vragen en antwoorden?
Mantelzorgverklaring
Toppunt van regelkolder is de mantelzorgverklaring. Zo moest één op de drie mantelzorgers aantonen dat ze wel echt mantelzorger zijn, om in aanmerking te komen voor bijvoorbeeld de jaarlijkse mantelzorgwaardering of zorgverlof op het werk. Maar zo’n verklaring bestaat helemaal niet. Het zou een schriftelijke verklaring van een (huis)arts kunnen zijn, maar die hebben besloten om deze verklaring niet meer af te geven. “Die mensen komen in een doolhof terecht”, aldus bestuurslid Esther Hendriks van MantelzorgNL in het Algemeen Dagblad. Want niemand kan je zo’n bewijs overhandigen. Hendriks: “Het is een spookverklaring. Met als gevolg dat soms iemand géén mantelzorgwoning mag bouwen of géén zorgverlof krijgt.”
Een leger van professionals
Mantelzorger zijn is een eenzaam bestaan. Toch hoeft dat niet zo te zijn. Voor mantelzorgers staat een legertje professionals klaar om hen te ondersteunen, ook bij de regeltaken. De casemanager dementie bijvoorbeeld, kan helpen met uitleg over dementie, praktische adviezen geven en emotionele steun. En een cliëntondersteuner weet welke wetten en regels er gelden en kan helpen bij het aanvragen en regelen van zorg. Gemeenten en zorgkantoren zijn wettelijk verplicht om cliëntondersteuning aan te bieden, maar lopen daar niet mee te koop. Dat is jammer, want juist bij gevallen van regelkolder kan de cliëntondersteuner veel betekenen.
