Ik heb Johan Cruijff drie keer gesproken: twee keer in Amsterdam (in 2003 en 2011) en in 1992 in Barcelona. Ik was hoofdredacteur van een managementblad en interviewde hem over leiderschap.
Donderdag 16 januari 1992. Ik woon eerst de training bij van FC Barcelona onder leiding van Cruijff, volg hem daarna in het stadion waar hij persconferenties geeft en zich laat interviewen door tv-ploegen en rijd met hem mee in zijn Mercedes door het drukke verkeer naar zijn prachtige 19e-eeuwse huis. Zijn vrouw Danny maakt heerlijke Catalaanse groentesoep voor ons, met taart toe. Het is trouwens een jaar nadat hij een bypass-operatie heeft ondergaan en is gestopt met roken.
Johan geeft zijn visie op leiderschap en zegt: ‘Een leider laat zich altijd gelden’. Steeds meer wordt het interview een les in (voetbal)taktiek. Grappig is dat hij een doosje zoetjes van Danny afwisselend als bal, als speler en als doel gebruikt om zijn betoog te ondersteunen… Ik ben af en toe de ‘tegenstander’: dan staan wij samen in zijn huiskamer een wedstrijdsituatie na te spelen. Al duwend laat hij mij voelen hoe je bij het koppen een langere tegenstander op een slimme manier uit balans kunt brengen.
Het zal niemand verbazen: het was een onvergetelijke ervaring om ruim een halve dag in de nabijheid te zijn van dit fenomeen. Wat me is bijgebleven? Het gemak en de hartelijkheid waarmee hij met je omging. En natuurlijk zijn geheel eigen vorm van logica. Voorbeeld: ik vroeg hem in het interview hoe hij zichzelf corrigeert als hij een fout maakt. Met die heerlijke Cruijffiaanse logica legde hij uit dat hij altijd weet wat hij doet en dat hij altijd alle risico’s al heeft ingecalculeerd: 'Als je van een goede analyse uitgaat, is vergissen moeilijk. Vandaar dat ik zeg: ik maak eigenlijk nooit fouten.'
Theo Temmink
Hoofdredacteur Plus Magazine