Cadeautjes uit de bloementuin

• De bloementuin
• Een boeket uit de bloementuin
• Wat geef je weg uit de bloementuin?
• 5 bloementuintips van Romke

DE BLOEMENTUIN

Dé trend van de afgelopen jaren was de leeftuin: een buitenkamer die langzamerhand zo op een binnenkamer is gaan lijken dat de naam tuin er nauwelijks meer op van toepassing is. Een leeftuin is van alle gemakken voorzien. Voorbij is de tijd dat je zelf een barbecue knutselde van bakstenen en een ijzeren roostertje. In de leeftuin bak je de karbonaadjes op een zespits buitenfornuis. En voorbij is ook de tijd dat we bibberend van de kou en met een dikke jas aan het glas hieven op een tuinfeestje waarbij het weer tegen zat. We steken nu gewoon de buitenkachel aan. De moderne tuin draait om comfort en zelfs zonder talenknobbel begrijpen we instinctief wat die modieuze vage term wellness inhoudt.

Tot zover de leeftuin. De geeftuin is iets heel anders. Je kunt er weliswaar ook een tuinfeest in geven, maar in de geeftuin draait het vooral om het weg­geven. Om het blij maken van vrienden met een bos zelfgeplukte bloemen of een potje frambozenjam uit eigen tuin. Want dat zijn toch altijd nog de leukste geschenken, niet omdat ze enige waarde vertegenwoordigen, maar omdat iemand er moeite voor heeft gedaan. Met een cadeau uit eigen tuin zit je ­altijd goed. Hoewel…

Wat te denken van die kennis die altijd met stekjes komt aanzetten van planten die in een paar jaar je tuin volledig overwoekeren? Soms dient het gegeven paard wel degelijk in de bek te worden gekeken en zelfs voor de zekerheid een halfjaar in quarantaine te worden geplaatst.
Niet iedereen geeft uit hartelijkheid; planten krijg je soms cadeau omdat een ander er te veel van heeft. Maar over het algemeen is de tuin een bron van welkome geschenken.

Een boeket uit de bloementuin

Bloementuinen of siertuinen hoeven niet groot te zijn om er toch naar hartelust van te kunnen plukken. Een paar vierkante meter is al genoeg; tenslotte hoeft niet ieder bosje bloemen een reusachtig boeket te zijn. Je hoeft maar naar een echt bloemistenboeket te kijken om te leren hoe je met weinig bloemen toch nog een aardig boeket maakt. Zo’n gekocht boeket bestaat voor meer dan de helft uit blad en blad is zelfs in de kleinste tuin wel voorhanden. Desnoods plundert u de haag van de buren.

• Geschikt groen
Wilt u toevallig net een haag planten, kies die dan zodanig dat er ook voor boeketten van geknipt kan worden. In de wat grotere tuin wordt de ruimte vaak in compartimenten verdeeld die door een haagje van elkaar worden gescheiden. Ook van die haagjes kunt u opvulgroen knippen. Voor boeketten is de informele struikklimop meer geschikt dan de stijve buxus, die binnenshuis ook nog eens een vervelende kattenpislucht verspreidt. Een bloeiende haag – van forsythia of van gele kornoelje – is een boeket op zich; daarnaast zijn de takken van deze struiken bij uitstek geschikt om van een gekocht bosje narcissen een boeket met allure te maken. Vooral in het vroege voorjaar, als er nog weinig bloeit, is een beetje valsspelen met gekochte bloemen best toegestaan.

• Bloemen
De lijst van planten die je in de cadeautuin kunt zetten, is eindeloos. Bedenk dat een boeket te vergelijken is met een operagezelschap: je hebt solisten en je hebt een koor. Voor het koor – waarmee je het boeket volume geeft – zou je kunnen denken aan vullers als vrouwenmantel en gipskruid: planten die respectievelijk groengeel en wit bloeien, en dat zijn kleuren die met geen enkele andere kleur kunnen vloeken. Ook moederkruid vult lekker op. Als solisten zou je pioenrozen kun­nen kiezen of IJslandse papavers, die al lekker vroeg in het seizoen bloeien.
De papaver­familie is trouwens helemaal geschikt voor boeketten; de IJslandse papaver opent het seizoen, om in mei en juni gevolgd te worden door de grote rode klaprozen van Papaver oriëntale. Daarna bloeit de hele zomer Papaver rupifragum, een oranje klaproosje dat zich overal uitzaait en dat voor veel effect zorgt als het zich bijvoorbeeld tussen de bieslook vestigt.

Wat geef je weg uit de bloementuin?

Als cadeau ligt het zelfgeplukte ­boeket voor de hand. Hebt u weinig bloemen, vul dan op met groen. Van een iel bosje van tien narcissen maakt u met behulp van opvulgroen een spetterend boeket. Ook bloemenzaad is een aardig cadeautje, vooral als u het mooi verpakt. Sommige planten, zoals asters, floxen en bergamot, moeten van tijd tot tijd worden gescheurd om in goede conditie te blijven. Dit is dé gelegenheid om tuinvrienden met stekken en wortelstokken te verblijden.

5 bloementuintips van Romke

• Vorm
• Afwisseling
• Dubbelleven
• Schaduw
• Onderhoud

• Vorm
Hoe u de tuin aanlegt, is een kwestie van smaak. Vierkante perken, ronde perken, rijtjes, kronkels: het mag allemaal, maar bedenk wel dat bloeiende planten op zich al uitbundig zijn en daarom misschien het meest tot hun recht komen in het formele raamwerk van rechthoeken of vierkanten. Maar houdt u van slingerpaden en niervormige perken, laat u dan niet door de ­geldende mode weerhouden. Als je ziet hoe een tuin er volgens de huidige smaakmakers uit hoort te zien, dan valt daarin vaak weinig te plukken.

• Afwisseling
Zorg voor afwisseling, niet alleen in de hoogte van de planten, maar ook in hun groeiwijze en bladvorm. Wissel bijvoorbeeld de ronde vormen van de ­kogeldistel en de sierui af met de verticale lijnen van verbena en verbascum. Voeg daarbij de horizontale schermen van hemelsleutel en duizendblad en er kan weinig misgaan. Wissel bladverliezende vaste planten of eenjarig zaaigoed af met groenblijvende struiken, zodat u ’s winters niet tegen een kale vlakte aan hoeft te kijken.

• Dubbelleven
Kies – zeker in een kleine tuin – planten die niet alleen tijdens de bloei mooi zijn, maar ook nog lang daarna. De opiumpapaver bijvoorbeeld heeft schitterende zaadbollen. En de uitgebloeide sierui is na de bloei misschien nog wel mooier dan tijdens de bloei.

• Schaduw
De ligging van de geeftuin is volkomen onbelangrijk. Vaak wordt gedacht dat een tuin op het noorden lastiger is om te beplanten dan een tuin op het zuiden. Maar schaduw hoeft geen handicap te zijn. Veel planten met groot en interessant blad, zoals hosta’s, houden er juist van en in de brandende zon droogt de grond veel sneller uit. Bovendien heb je in de schaduw vaak door bomen en struiken gefilterd licht, wat aan de tuin een extra dimensie geeft. Droge schaduw kan een probleem zijn, maar ook voor deze situatie zijn planten te vinden. In de schaduw groeien planten vaak wat weelderiger dan in de zon, maar dit geldt ook voor onkruid.

• Onderhoud
Daarmee ben ik bij een heikel punt beland. Het onderhoud. Het spreekt vanzelf dat een kleine tuin minder onderhoud vergt dan een grote en het is ook evident dat een bloementuin meer onderhoud vergt dan een tuin die geplaveid is met tegels of volgestort met grind. Misschien is het goed om te bedenken dat het met een tuin net zo is als met een huwelijk: hoe meer je erin investeert, hoe meer je ervan kunt plukken.